Contents
- 1 Kinh Nghiệm về Nội dung cơ bản của tư tưởng và văn học nghệ thuật và thẩm mỹ và làm đẹp ở thế kỉ XVIII là 2022
Kinh Nghiệm về Nội dung cơ bản của tư tưởng và văn học nghệ thuật và thẩm mỹ và làm đẹp ở thế kỉ XVIII là 2022
Bạn đang tìm kiếm từ khóa Nội dung cơ bản của tư tưởng và văn học nghệ thuật và thẩm mỹ và làm đẹp ở thế kỉ XVIII là được Update vào lúc : 2022-04-23 12:59:20 . Với phương châm chia sẻ Bí quyết về trong nội dung bài viết một cách Chi Tiết 2022. Nếu sau khi đọc Post vẫn ko hiểu thì hoàn toàn có thể lại Comments ở cuối bài để Tác giả lý giải và hướng dẫn lại nha.
Bài 36
TÌNH HÌNH VĂN HOÁ, Tư TƯỞNG
THÉ KỈ XVI – ĐÀU THÉ KỈ XVIII
Tư tưởng, tôn giáo, tín ngưởng
Câu hỏi: Tinh hình tư tưởng, tôn giáo, tín ngưỡng, chữ quốc ngữ thế kỉ XVI đến đầu thế kỉ XVIII ra làm sao ?
Hướng dẫn vấn đáp:
Nho giáo: nhìn chung vẫn còn đấy giữ được vị thế thống trị trong xã hội.
Phật giáo, Đạo giáo và tín ngưỡng dân gian: vốn bị nhà nước Lê sơ hạn chế, thậm chí còn không cho, thì giờ đây lại sở hữu Đk phục hồi và tăng trưởng. Nhiều chùa chiền, đền miếu, am, quán được Phục hồi hoặc được xây dựng mói ở cả Đàng Trong và Đàng Ngoài, trong số đó quá nhiều là vì sự khuyến khích và cung tiến của vua chúa, phi tần và mái ấm gia đình quan lại.
Thiên Chúa: Từ năm 1533, một giáo sĩ đạo Thiên Chúa (đạo Ki-tô) vào truyền đạo ở khu vực duyên hải tỉnh Tỉnh Nam Định, nhưng phải đến thế kỉ XVII, việc truyền bá đạo Thiên Chúa mới thực sự được tăng cường. Lúc đầu cả chúa Nguyễn và chúa Trịnh đều tỏ ra thân thiện với những nhà truyền giáo, nhưng từ từ chúa Trịnh và chúa Nguyễn đều thi hành chủ trương cấm đạo.
Chữ Quốc ngữ: Trong quy trình phát triền của dân tộc bản địa, tiếng Việt ngày càng phong phú và trong sáng. Trên nền tảng đó, những giáo sĩ phương Tây vào việt nam truyền đạo đã học tiếng Việt để giảng đạo và dùng vần âm La-tinh ghi âm tiếng Việt. Cho đến giữa thế ki XVII, vói sự xuất hiện cùa cuốn từ điển Việt – Bồ – La- tinh và cuốn Giáo lí cương yếu bằng tiếng Việt, hoàn toàn có thể coi chữ Quốc ngữ đã Ra đời. Tuy nhiên, phải vài thế kỉ .tiếp theo đó, mãi đến đầu thế kì XX, chữ Quốc ngữ mới chính thức trở thành chữ viết của dân tộc bản địa Việt Nam.
Câu hỏi: Hãy nêu những nét cơ bản về sự việc thăng trầm của những hệ tư tưởng và tôn giáo ở Việt Nam từ thế kỉ XVI đến thế kỉ XVIII?
Hướng dẫn vấn đáp:
Nho giáo: Cùng với việc sụp đổ của nhà nước TW tập quyền Lê sơ, sự tăng trưởng của kinh tế tài chính hàng hoá, .là yếu tố mất dần hiệu lực hiện hành và vị trí duy nhất của Nho giáo. Tuy nhiên, Nho giáo nhìn chung vẫn còn đấy giữ được vị thế thống trị trong xã hội, nhất là trong giáo dục và khoa cử.
Phật giáo, Đạo giáo và những hình thức tín ngưỡng dân gian: Trước đây bị nhà nước Lê sơ hạn chế, thậm chí còn không cho, thì giờ đây lại sở hữu Đk phục hồi và tăng trưởng. Nhiều chùa chiền, đền miếu, am, quán được Phục hồi hoặc được xây dựng ở cả Đàng Trong và Đàrig Ngoài.
Thiên Chúa giáo: Đầu thế kỉ XVII, việc truyền bá Thiên Chúa giáo vào việt nam được tăng cường. Lúc đầu được chúa Nguyễn và chúa Trịnh ủng hộ, nhưng từ từ chúa Nguyễn và chúa Trịnh thực thi chủ trương cấm đạo. Tuy vậy, cho tới thập niên 70 của thế kỉ XVII, số giáo dân ở Đàng Trong và Đàng Ngoài vẫn tăng thêm.
Giáo dục đào tạo và giảng dạy và khoa củ’
Câu hỏi: Những biểu lộ về giáo dục và khoa cử ở Đàng Ngoài và đàng Trong.
Hướng dẫn vấn đáp:
Ỏ Đàng Ngoài:
Giáo dục đào tạo và giảng dạy và khoa cù’ theo khối mạng lưới hệ thống Nho giáo vẫn đưọ’c duy trì tương đối liên tục.
+ Chì hai năm tiếp theo khi lên ngôi, vào năm 1529, Mạc Đăng Dung đã mờ ngay
khoa thi Hội lây đồ 27 tiến sỹ. Từ đó về sau, cứ ba năm, nhà Mạc mỏ’ một khoa thi lấy đỗ tống cộng 385 tiến sỹ, trong số đó có Trạng nguyên Nguyễn Bỉnh Khiêm (1491 – 1 585, tức Trạng Trình) và bà Nguyễn Thị Duệ – nữ tiến sỹ thứ nhất và duy nhất trong lịch sử khoa cử Nho học Việt Nam.
+ Triều Lê Trung hung tiếp nối truyền thống cuội nguồn của nhà Lê sơ trưó’c đây, cạnh bên hình thức thi cừ chính quy, còn tổ chức triển khai những kì thi chế khoa, thịnh khoa, khoa sĩ vọng lấy đỗ 851 tiến sỹ. Tuy vậy, nội dung giáo dục ngày càng khuôn sáo, việc tổ chức triển khai thi tuyển nặng nề về hình thức và gian lận công khai minh bạch nên chất lưọ’ng giáo dục ngày một suy giảm.
ơ Đàng Trong: hình thức khoa cử xuất hiện muộn và không được chú trọng như Đàng Ngoài. Họ Nguyễn quan tâm hơn đến kiến thức và kỹ năng thực tiễn và tuyển dụng quan lại hầu hết thông qua hình thức tiến cử.
Văn học và nghệ thuật và thẩm mỹ và làm đẹp
Câu hỏi: Sự tăng trưởng của văn học và nghệ thuật và thẩm mỹ và làm đẹp từ thế kỉ XVI đến thế kỉ XVIII.
Hướng dẫn vấn đáp:
Văn học: Thế kỉ XVI – XVII và đầu thế kỉ XVIII, ở việt nam, văn học chữ Hán vẫn chiếm ưu thế. Tuy vậy, nét nổi trội của văn học quy trình này là yếu tố nở rộ cùa những tác phẩm văn thơ viết bằng chữ Nôm.
Nghệ thuật: Đây cũng là quy trình ghi lại sự phục hồi và tăng trưởng của nhiều chủng quy mô nghệ thuật và thẩm mỹ và làm đẹp diễn xướng và tạo hình truyền thống cuội nguồn. Nghệ thuật sân khấu như chèo, tuồng, hát ả đào, hát quan họ, hát trống quân… rất là phong phú, phong phú, phản ánh sinh động đòi sống và ước vọng của nhân dân. Nhiều đình, chùa và những khu công trình xây dựng kiến trúc đương thời còn lưu giữ được những tác phẩm điêu khắc gỗ diễn tả cảnh sinh hoạt thường ngày ỏ’ làng quê như chèo thuyền, đấu vật, chọi gà, đánh cờ, đi cày, tắm ao… Tiêu biểu nhất là tượng Phật Bà Quan Âm nghìn mắt, nghìn tay ở chùa Bút Tháp (Thuận Thành, Bắc Ninh).
Câu hỏi: Hãy nêu điểm lưu ý văn học, nghệ thuật và thẩm mỹ và làm đẹp trong những thế kỉ XVI – XVII ở việt nam.
Hướng dẫn vấn đáp:
Trong những thế kỉ XVI – XVII, tuy văn học chữ Hán vẫn còn đấy chiếm ưu thế nhưng văn học chữ Nôm đã tiếp tục tăng trưởng mạnh hơn trước kia. Những nhà thơ Nôm nổi tiếng đương thời như Nguyễn Binh Khiêm, Đào Duy Từ, Nguyễn Dữ… đều dùng chữ Nôm để sáng tác văn học.
+ Một điểm lưu ý của văn học ở thế kỉ XVI – XVII là yếu tố xuất hiện những truyện Nôm dài. Có truyện Nôm dài ho’n 8000 câu như bộ diễn ca lịch sử Thiên Nam ngữ
lục. Nội dung truyện Nôm thường viết về niềm sung sướng con người, tố cáo những bất công xã hội và cỗ máy quan lại thối nát.
+ Một điểm lưu ý khác của nền văn học thế kì XVI – XVII là yếu tố phản ảnh nổi khổ cực của nhân dân và bộ mặt xấu xa của bọn vua quan tàn bạo. Truyên kì mạn lục của Nguyễn Dữ là một tác phẩm có mức giá trị về mặt này.
Điểm nổi trội ở những thế kỉ XVI – XVII là yếu tố phục hồi và tăng trưởng của nghệ thuật và thẩm mỹ và làm đẹp dân gian. Nổi tiếng nhất là tượng Phật Bà Quan Âm nghìn mắt, nghìn tay ở chùa Bút Tháp (Bắc Ninh).
Khoa học – kĩ thuật
Câu hỏi: Những thành tựu cơ bản của khoa học – kĩ thuật thế kỉ XVI đến thế kỉ XVIII.
Hướng dẫn vấn đáp:
Sử học: Tác phẩm lớn như Lê triều công nghiệp thực lục của Hồ Sĩ Dương, 0 châu cận lục của Dương Văn An, Thiên Nam ngữ lục (khuyết danh)… Đặc biệt, Đại Việt sử kí toàn thư được Ngô Sĩ Liên khỏi thảo từ thế kỉ XV, rồi được những sử thần triều Lê sau này biên soạn và hoàn hảo nhất.
Khoa học quân sự chiến lược: thế kỉ XVI – XVIII cũng đạt được những thành tựu rất quan trọng về cả hai phương diện lí luận và thực tiễn vó’i sách Hổ trướng khu cơ và khu công trình xây dựng luỹ Thầy của Đào Duy Từ. Thời kì này, công nghiệp đúc súng và đóng nhiều chủng loại thuyền chiến có trang bị đại bác cùa Đàng Trong được nâng cao thêm một bước do sự tăng trưởng của kĩ thuật trong rtưởc, mặt khác, do tiếp thu và vận dụng kĩ thuật của phương Tây.
Câu hỏi: Thông qua việc sưu tầm tài liệu văn học, sử học, em hãy kê đôi nét cơ bản về Nguyễn Bỉnh Khiêm và Đào Duy Từ.
Hướng dẫn vấn đáp:
Nguyễn Bình Khiêm (1491 – 1585), quê ở huyện Vĩnh Bảo (Hải Phòng Đất Cảng), đỗ Trạng nguyên, làm quan triều Mạc, rồi từ quan về dạy học, người đương thời quen gọi là Trạng Trình. Ông có tấm lòng cao thượng, muốn “lo trước những việc lo cùa thiên hạ”. Nguyễn Bỉnh Khiêm thường được mệnh danh là “nhà thơ đạo lí”, là tác giả tiêu biểu vượt trội nhất cùa nền văn học chữ Nôm ỏ’ thế ki XVI.
Đào Duy Từ (1572 – 1634), vừa là một nhà thơ lớn, nhà văn hoá, vừa là nhà quân sự chiến lược có tài năng. Ông sinh tạị làng Hoa Trai (Tĩnh Gia – Thanh Hoá), có tài năng nhưng không được chúa Trịnh cho đi thi. Vào Đàng Trong, Đào Duy Từ được chúa Nguyễn phong tước hầu và trọng dụng trong việc xây dựng khối mạng lưới hệ thống luỹ Thầy. Ông còn viết một số trong những tác phẩm, có công tăng trưởng nghề hát bội ờ Đàng Trong và là người khởi thảo tuồng Sơn Hậu.
Mobitool sẽ phục vụ tài liệu Soạn văn 10: Khái quát văn học Việt Nam từ thế kỉ X đến hết thế kỉ XIX, giúp những bạn học viên sẵn sàng sẵn sàng bài.
==>> Giai đoạn văn học từ thế kỉ 10 đến thế kỉ 14 sẽ là quy trình văn học cổ xưa bài làm tiên tiến và phát triển nhất
Dưới đấy là nội dung rõ ràng của tài liệu mà chúng tôi muốn trình làng, mời những bạn học viên lớp 10 cùng tìm hiểu thêm.
1. Văn học chữ Hán
- Văn học chữ Hán gồm có những sáng tác bằng chữ Hán của người Việt. Thành phần văn học này xuất hiện sớm, tồn tại trong suốt quy trình hình thành và tăng trưởng của văn học trung đại, gồm có cả thơ và văn xuôi. Văn học chữ Hán hầu hết tiếp thu những thể loại văn học Trung Quốc như chiếu, biểu, hịch, cáo, truyền kì, kí sự, tiểu thuyết chương hồi, phú, thơ cổ phong, thơ Đường…
2. Văn học chữ Nôm
- Văn học chữ Nôm gồm có những sáng tác bằng chữ Nôm (khoảng chừng cuối thế kỉ XIII mới xuất hiện). Văn học chữ Nôm hầu hết là thơ, rất ít tác phẩm văn xuôi. Một số tiếp thu từ Trung Quốc như phú, văn tế… còn phần lớn là thể loại văn học dân tộc bản địa như ngâm khúc, hát nói…
1. Giai đoạn từ thế kỉ X đến hết thế kỉ XIV
– Hoàn cảnh lịch sử: dân tộc bản địa ta giành được quyền độc lập tự chủ vào thời điểm cuối thế kỉ X, lập nhiều kì tích trong cuộc kháng chiến chống xâm lược.
– Văn học viết chính thức Ra đời từ thế kỉ X, văn học chữ Nôm xuất hiện vào thời điểm cuối thế kỉ XIII.
– Về nội dung: mang nội dung yêu nước với âm hưởng hào hùng. Một số tác phẩm như Vận nước (Quốc tộ) của Pháp Thuận, Chiếu dời đô (Lí Công Uẩn), Hịch tướng sĩ (Trần Quốc Tuấn)…
– Về nghệ thuật và thẩm mỹ và làm đẹp: Văn học chữ Hán với những thể loại tiếp thu từ Trung Quốc có những thành tựu lớn như văn chính luận (Chiếu dời đô, Hịch tướng sĩ), văn xuôi viết về lịch sử, văn hóa truyền thống (Đại Việt sử ký toàn thư, Việt điện u linh tập), thơ phú (những sáng tác của Trương Hán Siêu, Phạm Ngũ Lão…). Văn học chữ Nôm đặt những viên gạch thứ nhất trên con phố tăng trưởng bằng ngôn từ dân tộc bản địa.
2. Giai đoạn từ thế kỉ XV đến hết thế kỉ XVII
– Hoàn cảnh lịch sử: Nửa đầu thế kỉ XV, cuộc kháng chiến chống quân Minh thắng lợi, chính sách phong kiến Việt Nam đạt tới đỉnh điểm cực thịnh. Bước sang thế kỉ XVI, chính sách phong kiến khủng hoảng rủi ro không mong muốn cục bộ, nội chiến dẫn đến giang sơn bị chia cắt nhưng nhìn chung tình hình xã hội vẫn ổn định.
– Văn học quy trình này còn có bước tăng trưởng mới, nổi trội với thành tựu của văn học chữ Nôm.
– Về nội dung: văn học thế kỉ XV – XVII đi từ nội dung yêu nước mang âm hưởng ngợi ca đến nội dung phản ánh, phê phán hiện thực xã hội phong kiến. Một số tác phẩm tiêu biểu vượt trội như Quân trung từ mệnh tập, Bình Ngô đại cáo (Nguyễn Trãi), Truyền kì mạn lục (Nguyễn Dữ)…
– Về nghệ thuật và thẩm mỹ và làm đẹp: Văn học chữ Hán tăng trưởng với nhiều thể loại phong phú, nhất là văn chính luận. Văn học chữ Nôm cũng luôn có thể có nhiều sáng tạo vượt bậc.
3. Giai đoạn từ thế kỉ XVIII đến nửa đầu thế kỉ XIX
– Hoàn cảnh: Đất nước có nhiều dịch chuyển bởi nội chiến phong kiến và bão táp của trào lưu nông dân khởi nghĩa mà đỉnh cảo là cuộc khởi nghĩa Tây Sơn. Chế độ phong kiến từ khủng hoảng rủi ro không mong muốn cục bộ đi tới suy thoái và khủng hoảng, giang sơn đứng trước mối rình rập đe dọa xâm lăng của thực dân Pháp.
– Văn học tăng trưởng vượt bậc, có nhiều đỉnh điểm nghệ thuật và thẩm mỹ và làm đẹp.
– Về nội dung: Xuất hiện trào lưu nhân đạo chủ nghĩa. Nổi bật trong sáng tác văn học là tiếng nói đòi quyền sống, đòi niềm sung sướng và đấu tranh giải phóng con người, nhất là người phụ nữ. Một số sáng tác như Chinh phụ ngâm, Cung oán ngâm…
– Về nghệ thuật và thẩm mỹ và làm đẹp: Phát triển mạnh mẽ và tự tin cả văn xuôi và văn vần, cả văn học chữ Hán và chữ Nôm. Những thể loại văn học dân tộc bản địa dần xác lập được vị thế và đạt tới đỉnh điểm.
4. Giai đoạn nửa cuối thế kỉ XIX
– Hoàn cảnh: Thực dân Pháp xâm lược Việt Nam. Nhân dân kiên cường chống lại quân địch xâm lược.
– Về nội dung: Văn học yêu nước tăng trưởng phong phú, mang âm hưởng bi tráng. Một số tác phẩm như Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc (Nguyễn Đình Chiểu)…
– Về nghệ thuật và thẩm mỹ và làm đẹp: Văn học chữ quốc ngữ xuất hiện, nhưng văn học chữ Nôm và chữ Hán vẫn là chính.
1. Chủ nghĩa yêu nước
– Chủ nghĩa yêu nước là nội dung lớn, xuyên thấu quy trình tồn tại và tăng trưởng của văn học trung đại Việt Nam.
– Chủ nghĩa yêu nước trong văn học trung đại gắn sát với tư tưởng “trung quân ái quốc”. Tuy nhiên, tư tưởng yêu nước này sẽ không còn tách rời truyền thống cuội nguồn yêu nước của dân tộc bản địa Việt Nam.
– Chủ nghĩa yêu nước được thể hiện ở một số trong những phương diện sau:
- Ý thức độc lập tự chủ, tự cường, tự hào dân tộc bản địa (Sông núi nước Nam, Bình Ngô đại cáo) Lòng căm thù giặc, tinh thần quyết thắng lợi quân địch (Hịch tướng sĩ) Tự hào trước chiến công thời đại (Phò giá về kinh) Tự hào trước truyền thống cuội nguồn lịch sử (Phú sông Bạch Đằng, Thiên Nam ngữ lục) Biết ơn, ca tụng những người dân quyết tử về giang sơn (Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc) Tình yêu vạn vật thiên nhiên giang sơn (bài thơ viết về vạn vật thiên nhiên trong văn học Lí – Trần)
2. Chủ nghĩa nhân đạo
– Đây là nội dung lớn, xuyên thấu văn học trung đại Việt Nam.
– Chủ nghĩa nhân đạo trong văn học trung đại bắt nguồn từ truyền thống cuội nguồn nhân đạo của người Việt Nam, từ cội nguồn dân gian và ảnh hưởng của tư tưởng Phật giáo, Nho giáo.
– Chủ nghĩa nhân đạo biểu lộ ở:
- Lòng thương người Lên án, tố cáo những thế lực bạo tàn chà đạp lên con người. Khẳng định tôn vinh con người về phẩm chất, tài năng, khát vọng chân chính về quyền sống, niềm sung sướng… Đề cao quan hệ đạo đức, đạo lí tốt đẹp giữa người với những người…
– Một số tác phẩm: Cáo bệnh, bảo mọi người (Mãn Giác thiền sư), Đại cáo bình Ngô (Nguyễn Trãi), Nhàn (Nguyễn Bỉnh Khiêm)…
3. Cảm hứng thế sự
- Cảm hứng thế sự biểu lộ khá rõ ràng trong văn học cuối thời Trần (thế kỉ XIV). Biểu hiện qua những bài thơ viết về nhân tình thế thái.
1. Tính quy phạm và sự phá vỡ quy phạm
– Tính quy phạm, điểm lưu ý nổi trội của văn học trung đại là yếu tố quy định ngặt nghèo theo khuôn mẫu.
– Biểu hiện:
- Quan điểm văn học: coi trọng mục tiêu giáo huấn “thi dĩ ngôn chí” (thơ để nói chí), văn dĩ tải đạo (văn để chở đạo) Tư duy nghệ thuật và thẩm mỹ và làm đẹp: nghĩa theo phong cách mẫu nghệ thuật và thẩm mỹ và làm đẹp có sẵn đã thành công xuất sắc. Thể loại văn học: quy định ngặt nghèo về kết cấu.
Cách sử dụng thi liệu: dẫn nhiều điển tích điển cổ, văn liệu quen thuộc. Thiên về ước lệ, tượng trưng.
– Tuy nhiên, những tác giả tài năng, một mặt tuân thủ quy phạm, mặt khác lại phá vỡ tính quy phạm, phát huy đậm cá tính sáng tạo về nội dung, hình thức.
2. Khuynh hướng trang nhã và Xu thế bình dị
– Đề tài, chủ đề hướng tới cái cao cả, trang trọng hơn là cái đời thường, bình dị.
– Hình tượng nghệ thuật và thẩm mỹ và làm đẹp hướng tới vẻ thanh nhã, mỹ lệ hơn vẻ đẹp đơn sơ, mộc mạc.
– Ngôn ngữ nghệ thuật và thẩm mỹ và làm đẹp là vật liệu cao quý, cách diễn trau chuốt, hoa mĩ hơn là thông tục, tự nhiên.
– Tuy nhiên, trong quy trình tăng trưởng có Xu thế ngày càng gắn bó với hiện thực, tự nhiên và bình dị.
3. Tiếp thu và dân tộc bản địa tinh hoa văn học quốc tế
– Tiếp thu tinh hoa văn học Trung Quốc nên ngôn từ dùng chữ Hán; về thể loại là cổ phong, Đường luật, về thi liệu dùng điển cố điển tích.
– Sáng tạo ra văn học chữ Nôm trên cơ sở thành tố của chữ Hán để ghi âm, diễn đạt nghĩa tiếng Việt và dùng chữ Nôm trong sáng tác, Việt hóa thành thơ Nôm Đường luật, sáng tạo ra thể thơ dân tộc bản địa như lục bát, tuy nhiên thất lục bát, ngâm khúc…
Câu 1. Nêu những điểm chung và riêng của hai thành phần văn học chữ Hán và văn học chữ Nôm.
– Điểm chung:
- Hình thành và tăng trưởng trên cơ sở văn tự của người Hán. Đạt được những thành tựu rực rỡ và kết tinh được những tác phẩm xuất sắc.
– Điểm riêng:
Văn học chữ Hán Văn học chữ Nôm – Văn học chữ Hán gồm có những sáng tác bằng chữ Hán của người Việt. – Văn học chữ Nôm gồm có những sáng tác bằng chữ Nôm (khoảng chừng cuối thế kỉ XIII mới xuất hiện). – Văn học chữ Hán hầu hết tiếp thu những thể loại văn học Trung Quốc như chiếu, biểu, hịch, cáo, truyền kì, kí sự, tiểu thuyết chương hồi, phú, thơ cổ phong, thơ Đường… – Văn học chữ Nôm hầu hết là thơ, rất ít tác phẩm văn xuôi. Một số tiếp thu từ Trung Quốc như phú, văn tế… còn phần lớn là thể loại văn học dân tộc bản địa như ngâm khúc, hát nói…
Câu 2. Dựa vào kiến thức và kỹ năng được trình diễn trong mục II (Các quy trình tăng trưởng của văn học từ thế kỉ X đến hết thế kỉ XIX) lập bảng tổng kết về tình hình tăng trưởng của văn học Việt Nam thời trung đại Việt Nam theo mẫu:
Giai đoạn văn học Nội dung Nghệ thuật Sự kiện văn học, tác giả, tác phẩm Thế kỉ X đến hết thế kỉ XIV Nội dung yêu nước với âm hưởng hào hùng. Văn học chữ Hán với những thể loại tiếp thu từ Trung Quốc có những thành tựu lớn như văn chính luận.
Văn học chữ Nôm đặt những viên gạch thứ nhất trên con phố tăng trưởng bằng ngôn từ dân tộc bản địa
Vận nước (Quốc tộ) của Pháp Thuận, Chiếu dời đô (Lí Công Uẩn), Hịch tướng sĩ (Trần Quốc Tuấn) Thế kỉ XV đến hết thế kỉ XVII Nội dung yêu nước mang âm hưởng ngợi ca đến nội dung phản ánh, phê phán hiện thực xã hội phong kiến Văn học chữ Hán, chữ Nôm tăng trưởng với nhiều thể loại phong phú. Quân trung từ mệnh tập, Bình Ngô đại cáo (Nguyễn Trãi), Truyền kì mạn lục (Nguyễn Dữ)… Thế kỉ XVIII đến nửa đầu thế kỉ XIX Xuất hiện trào lưu nhân đạo chủ nghĩa Phát triển mạnh mẽ và tự tin cả văn xuôi và văn vần, cả văn học chữ Hán và chữ Nôm. Chinh phụ ngâm (Đặng Trần Côn), Cung oán ngâm khúc (Nguyễn Gia Thiều), Truyện Kiều (Nguyễn Du),… Nửa cuối thế kỉ XIX Văn học yêu nước tăng trưởng phong phú, mang âm hưởng bi tráng. Văn học chữ quốc ngữ xuất hiện, nhưng văn học chữ Nôm và chữ Hán vẫn là chính. Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc Như tiều ý thuật vấn đáp… (Nguyễn Đình Chiểu)
Câu 3. Nêu một số trong những tác phẩm đã học trong chương trình THCS để làm sáng tỏ những điểm lưu ý lớn về nội dung của văn học Việt Nam từ thế kỉ X đến hết thế kỉ XIX.
- Chủ nghĩa yêu nước: Sông núi nước Nam, Chiếu dời đô, Hịch tướng sĩ, Thuật hoài…. Chủ nghĩa nhân đạo: Chuyện người con gái Nam Xương, Truyện Kiều, Bánh trôi nước,… Cảm hứng thế sự: Chuyện cũ trong phủ chúa Trịnh (Vũ Trung tùy bút), Lục Vân Tiên,…
Câu 4. Văn học Việt Nam từ thế kỉ X đến hết thế kỉ XIX có những điểm lưu ý lớn nào về nghệ thuật và thẩm mỹ và làm đẹp? Từ những điểm lưu ý này, theo anh chị cách đọc văn học trung đại có điều gì khác cách đọc văn học tân tiến?
- Tính quy phạm và sự phá vỡ quy phạm Khuynh hướng trang nhã và Xu thế bình dị Tiếp thu và dân tộc bản địa tinh hoa văn học quốc tế
=> Cần phải tìm hiểu về tình hình sáng tác, điểm lưu ý thể thơ…
Tổng kết: Văn học Việt Nam từ thế kỉ X đến hết thế kỉ XIX được gọi là văn học trung đại, gồm hai thành phần: văn học chữ Hán và văn học chữ Nôm, tăng trưởng qua bốn quy trình. Những điểm lưu ý lớn về nội dung là chủ nghĩa yêu nước, chủ nghĩa nhân đạo và cảm hứng thế sự. Những điểm lưu ý lớn về nghệ thuật và thẩm mỹ và làm đẹp là tính quy phạm, tính trang nhã, vừa tiếp thu tinh hoa văn học quốc tế, vừa sáng tạo giá trị văn học mới mang bản sắc dân tộc bản địa.
Mobitool sẽ phục vụ tài liệu Soạn văn 10: Khái quát văn học Việt Nam từ thế kỉ X đến hết thế kỉ XIX, giúp những bạn học viên sẵn sàng sẵn sàng bài.
Dưới đấy là nội dung rõ ràng của tài liệu mà chúng tôi muốn trình làng, mời những bạn học viên lớp 10 cùng tìm hiểu thêm.
1. Văn học chữ Hán
- Văn học chữ Hán gồm có những sáng tác bằng chữ Hán của người Việt. Thành phần văn học này xuất hiện sớm, tồn tại trong suốt quy trình hình thành và tăng trưởng của văn học trung đại, gồm có cả thơ và văn xuôi. Văn học chữ Hán hầu hết tiếp thu những thể loại văn học Trung Quốc như chiếu, biểu, hịch, cáo, truyền kì, kí sự, tiểu thuyết chương hồi, phú, thơ cổ phong, thơ Đường…
2. Văn học chữ Nôm
- Văn học chữ Nôm gồm có những sáng tác bằng chữ Nôm (khoảng chừng cuối thế kỉ XIII mới xuất hiện). Văn học chữ Nôm hầu hết là thơ, rất ít tác phẩm văn xuôi. Một số tiếp thu từ Trung Quốc như phú, văn tế… còn phần lớn là thể loại văn học dân tộc bản địa như ngâm khúc, hát nói…
1. Giai đoạn từ thế kỉ X đến hết thế kỉ XIV
– Hoàn cảnh lịch sử: dân tộc bản địa ta giành được quyền độc lập tự chủ vào thời điểm cuối thế kỉ X, lập nhiều kì tích trong cuộc kháng chiến chống xâm lược.
– Văn học viết chính thức Ra đời từ thế kỉ X, văn học chữ Nôm xuất hiện vào thời điểm cuối thế kỉ XIII.
– Về nội dung: mang nội dung yêu nước với âm hưởng hào hùng. Một số tác phẩm như Vận nước (Quốc tộ) của Pháp Thuận, Chiếu dời đô (Lí Công Uẩn), Hịch tướng sĩ (Trần Quốc Tuấn)…
– Về nghệ thuật và thẩm mỹ và làm đẹp: Văn học chữ Hán với những thể loại tiếp thu từ Trung Quốc có những thành tựu lớn như văn chính luận (Chiếu dời đô, Hịch tướng sĩ), văn xuôi viết về lịch sử, văn hóa truyền thống (Đại Việt sử ký toàn thư, Việt điện u linh tập), thơ phú (những sáng tác của Trương Hán Siêu, Phạm Ngũ Lão…). Văn học chữ Nôm đặt những viên gạch thứ nhất trên con phố tăng trưởng bằng ngôn từ dân tộc bản địa.
2. Giai đoạn từ thế kỉ XV đến hết thế kỉ XVII
– Hoàn cảnh lịch sử: Nửa đầu thế kỉ XV, cuộc kháng chiến chống quân Minh thắng lợi, chính sách phong kiến Việt Nam đạt tới đỉnh điểm cực thịnh. Bước sang thế kỉ XVI, chính sách phong kiến khủng hoảng rủi ro không mong muốn cục bộ, nội chiến dẫn đến giang sơn bị chia cắt nhưng nhìn chung tình hình xã hội vẫn ổn định.
– Văn học quy trình này còn có bước tăng trưởng mới, nổi trội với thành tựu của văn học chữ Nôm.
– Về nội dung: văn học thế kỉ XV – XVII đi từ nội dung yêu nước mang âm hưởng ngợi ca đến nội dung phản ánh, phê phán hiện thực xã hội phong kiến. Một số tác phẩm tiêu biểu vượt trội như Quân trung từ mệnh tập, Bình Ngô đại cáo (Nguyễn Trãi), Truyền kì mạn lục (Nguyễn Dữ)…
– Về nghệ thuật và thẩm mỹ và làm đẹp: Văn học chữ Hán tăng trưởng với nhiều thể loại phong phú, nhất là văn chính luận. Văn học chữ Nôm cũng luôn có thể có nhiều sáng tạo vượt bậc.
3. Giai đoạn từ thế kỉ XVIII đến nửa đầu thế kỉ XIX
– Hoàn cảnh: Đất nước có nhiều dịch chuyển bởi nội chiến phong kiến và bão táp của trào lưu nông dân khởi nghĩa mà đỉnh cảo là cuộc khởi nghĩa Tây Sơn. Chế độ phong kiến từ khủng hoảng rủi ro không mong muốn cục bộ đi tới suy thoái và khủng hoảng, giang sơn đứng trước mối rình rập đe dọa xâm lăng của thực dân Pháp.
– Văn học tăng trưởng vượt bậc, có nhiều đỉnh điểm nghệ thuật và thẩm mỹ và làm đẹp.
– Về nội dung: Xuất hiện trào lưu nhân đạo chủ nghĩa. Nổi bật trong sáng tác văn học là tiếng nói đòi quyền sống, đòi niềm sung sướng và đấu tranh giải phóng con người, nhất là người phụ nữ. Một số sáng tác như Chinh phụ ngâm, Cung oán ngâm…
– Về nghệ thuật và thẩm mỹ và làm đẹp: Phát triển mạnh mẽ và tự tin cả văn xuôi và văn vần, cả văn học chữ Hán và chữ Nôm. Những thể loại văn học dân tộc bản địa dần xác lập được vị thế và đạt tới đỉnh điểm.
4. Giai đoạn nửa cuối thế kỉ XIX
– Hoàn cảnh: Thực dân Pháp xâm lược Việt Nam. Nhân dân kiên cường chống lại quân địch xâm lược.
– Về nội dung: Văn học yêu nước tăng trưởng phong phú, mang âm hưởng bi tráng. Một số tác phẩm như Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc (Nguyễn Đình Chiểu)…
– Về nghệ thuật và thẩm mỹ và làm đẹp: Văn học chữ quốc ngữ xuất hiện, nhưng văn học chữ Nôm và chữ Hán vẫn là chính.
1. Chủ nghĩa yêu nước
– Chủ nghĩa yêu nước là nội dung lớn, xuyên thấu quy trình tồn tại và tăng trưởng của văn học trung đại Việt Nam.
– Chủ nghĩa yêu nước trong văn học trung đại gắn sát với tư tưởng “trung quân ái quốc”. Tuy nhiên, tư tưởng yêu nước này sẽ không còn tách rời truyền thống cuội nguồn yêu nước của dân tộc bản địa Việt Nam.
– Chủ nghĩa yêu nước được thể hiện ở một số trong những phương diện sau:
- Ý thức độc lập tự chủ, tự cường, tự hào dân tộc bản địa (Sông núi nước Nam, Bình Ngô đại cáo) Lòng căm thù giặc, tinh thần quyết thắng lợi quân địch (Hịch tướng sĩ) Tự hào trước chiến công thời đại (Phò giá về kinh) Tự hào trước truyền thống cuội nguồn lịch sử (Phú sông Bạch Đằng, Thiên Nam ngữ lục) Biết ơn, ca tụng những người dân quyết tử về giang sơn (Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc) Tình yêu vạn vật thiên nhiên giang sơn (bài thơ viết về vạn vật thiên nhiên trong văn học Lí – Trần)
2. Chủ nghĩa nhân đạo
– Đây là nội dung lớn, xuyên thấu văn học trung đại Việt Nam.
– Chủ nghĩa nhân đạo trong văn học trung đại bắt nguồn từ truyền thống cuội nguồn nhân đạo của người Việt Nam, từ cội nguồn dân gian và ảnh hưởng của tư tưởng Phật giáo, Nho giáo.
– Chủ nghĩa nhân đạo biểu lộ ở:
- Lòng thương người Lên án, tố cáo những thế lực bạo tàn chà đạp lên con người. Khẳng định tôn vinh con người về phẩm chất, tài năng, khát vọng chân chính về quyền sống, niềm sung sướng… Đề cao quan hệ đạo đức, đạo lí tốt đẹp giữa người với những người…
– Một số tác phẩm: Cáo bệnh, bảo mọi người (Mãn Giác thiền sư), Đại cáo bình Ngô (Nguyễn Trãi), Nhàn (Nguyễn Bỉnh Khiêm)…
3. Cảm hứng thế sự
- Cảm hứng thế sự biểu lộ khá rõ ràng trong văn học cuối thời Trần (thế kỉ XIV). Biểu hiện qua những bài thơ viết về nhân tình thế thái.
1. Tính quy phạm và sự phá vỡ quy phạm
– Tính quy phạm, điểm lưu ý nổi trội của văn học trung đại là yếu tố quy định ngặt nghèo theo khuôn mẫu.
– Biểu hiện:
- Quan điểm văn học: coi trọng mục tiêu giáo huấn “thi dĩ ngôn chí” (thơ để nói chí), văn dĩ tải đạo (văn để chở đạo) Tư duy nghệ thuật và thẩm mỹ và làm đẹp: nghĩa theo phong cách mẫu nghệ thuật và thẩm mỹ và làm đẹp có sẵn đã thành công xuất sắc. Thể loại văn học: quy định ngặt nghèo về kết cấu.
Cách sử dụng thi liệu: dẫn nhiều điển tích điển cổ, văn liệu quen thuộc. Thiên về ước lệ, tượng trưng.
– Tuy nhiên, những tác giả tài năng, một mặt tuân thủ quy phạm, mặt khác lại phá vỡ tính quy phạm, phát huy đậm cá tính sáng tạo về nội dung, hình thức.
2. Khuynh hướng trang nhã và Xu thế bình dị
– Đề tài, chủ đề hướng tới cái cao cả, trang trọng hơn là cái đời thường, bình dị.
– Hình tượng nghệ thuật và thẩm mỹ và làm đẹp hướng tới vẻ thanh nhã, mỹ lệ hơn vẻ đẹp đơn sơ, mộc mạc.
– Ngôn ngữ nghệ thuật và thẩm mỹ và làm đẹp là vật liệu cao quý, cách diễn trau chuốt, hoa mĩ hơn là thông tục, tự nhiên.
– Tuy nhiên, trong quy trình tăng trưởng có Xu thế ngày càng gắn bó với hiện thực, tự nhiên và bình dị.
3. Tiếp thu và dân tộc bản địa tinh hoa văn học quốc tế
– Tiếp thu tinh hoa văn học Trung Quốc nên ngôn từ dùng chữ Hán; về thể loại là cổ phong, Đường luật, về thi liệu dùng điển cố điển tích.
– Sáng tạo ra văn học chữ Nôm trên cơ sở thành tố của chữ Hán để ghi âm, diễn đạt nghĩa tiếng Việt và dùng chữ Nôm trong sáng tác, Việt hóa thành thơ Nôm Đường luật, sáng tạo ra thể thơ dân tộc bản địa như lục bát, tuy nhiên thất lục bát, ngâm khúc…
Câu 1. Nêu những điểm chung và riêng của hai thành phần văn học chữ Hán và văn học chữ Nôm.
– Điểm chung:
- Hình thành và tăng trưởng trên cơ sở văn tự của người Hán. Đạt được những thành tựu rực rỡ và kết tinh được những tác phẩm xuất sắc.
– Điểm riêng:
Văn học chữ Hán Văn học chữ Nôm – Văn học chữ Hán gồm có những sáng tác bằng chữ Hán của người Việt. – Văn học chữ Nôm gồm có những sáng tác bằng chữ Nôm (khoảng chừng cuối thế kỉ XIII mới xuất hiện). – Văn học chữ Hán hầu hết tiếp thu những thể loại văn học Trung Quốc như chiếu, biểu, hịch, cáo, truyền kì, kí sự, tiểu thuyết chương hồi, phú, thơ cổ phong, thơ Đường… – Văn học chữ Nôm hầu hết là thơ, rất ít tác phẩm văn xuôi. Một số tiếp thu từ Trung Quốc như phú, văn tế… còn phần lớn là thể loại văn học dân tộc bản địa như ngâm khúc, hát nói…
Câu 2. Dựa vào kiến thức và kỹ năng được trình diễn trong mục II (Các quy trình tăng trưởng của văn học từ thế kỉ X đến hết thế kỉ XIX) lập bảng tổng kết về tình hình tăng trưởng của văn học Việt Nam thời trung đại Việt Nam theo mẫu:
Giai đoạn văn học Nội dung Nghệ thuật Sự kiện văn học, tác giả, tác phẩm Thế kỉ X đến hết thế kỉ XIV Nội dung yêu nước với âm hưởng hào hùng. Văn học chữ Hán với những thể loại tiếp thu từ Trung Quốc có những thành tựu lớn như văn chính luận.
Văn học chữ Nôm đặt những viên gạch thứ nhất trên con phố tăng trưởng bằng ngôn từ dân tộc bản địa
Vận nước (Quốc tộ) của Pháp Thuận, Chiếu dời đô (Lí Công Uẩn), Hịch tướng sĩ (Trần Quốc Tuấn) Thế kỉ XV đến hết thế kỉ XVII Nội dung yêu nước mang âm hưởng ngợi ca đến nội dung phản ánh, phê phán hiện thực xã hội phong kiến Văn học chữ Hán, chữ Nôm tăng trưởng với nhiều thể loại phong phú. Quân trung từ mệnh tập, Bình Ngô đại cáo (Nguyễn Trãi), Truyền kì mạn lục (Nguyễn Dữ)… Thế kỉ XVIII đến nửa đầu thế kỉ XIX Xuất hiện trào lưu nhân đạo chủ nghĩa Phát triển mạnh mẽ và tự tin cả văn xuôi và văn vần, cả văn học chữ Hán và chữ Nôm. Chinh phụ ngâm (Đặng Trần Côn), Cung oán ngâm khúc (Nguyễn Gia Thiều), Truyện Kiều (Nguyễn Du),… Nửa cuối thế kỉ XIX Văn học yêu nước tăng trưởng phong phú, mang âm hưởng bi tráng. Văn học chữ quốc ngữ xuất hiện, nhưng văn học chữ Nôm và chữ Hán vẫn là chính. Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc Như tiều ý thuật vấn đáp… (Nguyễn Đình Chiểu)
Câu 3. Nêu một số trong những tác phẩm đã học trong chương trình THCS để làm sáng tỏ những điểm lưu ý lớn về nội dung của văn học Việt Nam từ thế kỉ X đến hết thế kỉ XIX.
- Chủ nghĩa yêu nước: Sông núi nước Nam, Chiếu dời đô, Hịch tướng sĩ, Thuật hoài…. Chủ nghĩa nhân đạo: Chuyện người con gái Nam Xương, Truyện Kiều, Bánh trôi nước,… Cảm hứng thế sự: Chuyện cũ trong phủ chúa Trịnh (Vũ Trung tùy bút), Lục Vân Tiên,…
Câu 4. Văn học Việt Nam từ thế kỉ X đến hết thế kỉ XIX có những điểm lưu ý lớn nào về nghệ thuật và thẩm mỹ và làm đẹp? Từ những điểm lưu ý này, theo anh chị cách đọc văn học trung đại có điều gì khác cách đọc văn học tân tiến?
- Tính quy phạm và sự phá vỡ quy phạm Khuynh hướng trang nhã và Xu thế bình dị Tiếp thu và dân tộc bản địa tinh hoa văn học quốc tế
=> Cần phải tìm hiểu về tình hình sáng tác, điểm lưu ý thể thơ…
Tổng kết: Văn học Việt Nam từ thế kỉ X đến hết thế kỉ XIX được gọi là văn học trung đại, gồm hai thành phần: văn học chữ Hán và văn học chữ Nôm, tăng trưởng qua bốn quy trình. Những điểm lưu ý lớn về nội dung là chủ nghĩa yêu nước, chủ nghĩa nhân đạo và cảm hứng thế sự. Những điểm lưu ý lớn về nghệ thuật và thẩm mỹ và làm đẹp là tính quy phạm, tính trang nhã, vừa tiếp thu tinh hoa văn học quốc tế, vừa sáng tạo giá trị văn học mới mang bản sắc dân tộc bản địa.
://.youtube/watch?v=HHK3zy_9jeQ
Review Nội dung cơ bản của tư tưởng và văn học nghệ thuật và thẩm mỹ và làm đẹp ở thế kỉ XVIII là ?
Bạn vừa tìm hiểu thêm nội dung bài viết Với Một số hướng dẫn một cách rõ ràng hơn về Video Nội dung cơ bản của tư tưởng và văn học nghệ thuật và thẩm mỹ và làm đẹp ở thế kỉ XVIII là tiên tiến và phát triển nhất
You đang tìm một số trong những Chia Sẻ Link Cập nhật Nội dung cơ bản của tư tưởng và văn học nghệ thuật và thẩm mỹ và làm đẹp ở thế kỉ XVIII là miễn phí.
Giải đáp vướng mắc về Nội dung cơ bản của tư tưởng và văn học nghệ thuật và thẩm mỹ và làm đẹp ở thế kỉ XVIII là
Nếu sau khi đọc nội dung bài viết Nội dung cơ bản của tư tưởng và văn học nghệ thuật và thẩm mỹ và làm đẹp ở thế kỉ XVIII là vẫn chưa hiểu thì hoàn toàn có thể lại Comments ở cuối bài để Tác giả lý giải và hướng dẫn lại nha
#Nội #dung #cơ #bản #của #tư #tưởng #và #văn #học #nghệ #thuật #ở #thế #kỉ #XVIII #là