Contents
Quý khách đang tìm kiếm từ khóa Tư tưởng Đại hán của những triều đại phong kiến Trung Quốc có ảnh hưởng ra làm sao đến Việt Nam được Update vào lúc : 2022-01-29 15:20:21 . Với phương châm chia sẻ Thủ Thuật về trong nội dung bài viết một cách Chi Tiết 2022. Nếu sau khi tìm hiểu thêm tài liệu vẫn ko hiểu thì hoàn toàn có thể lại Comment ở cuối bài để Tác giả lý giải và hướng dẫn lại nha.
Câu 47673 Vận dụng cao
Tư tưởng “Đại hán” của những triều đại phong kiến Trung Quốc có ảnh hưởng ra làm sao đến Việt Nam?
Nội dung chính
Đáp án đúng: a
Phương pháp giải
Liên hệ lịch sử Việt Nam để vấn đáp
Trung Quốc thời phong kiến — Xem rõ ràng
A. Việt Nam luôn trở thành đối tượng người dùng xâm lược của những triều đại phong kiến Trung Quốc.
Đáp án đúng chuẩn
B.Hai bên thiết lập quan hệ bang giao hòa hảo, giúp sức nhau cùng tăng trưởng.
C.Hai bên nỗ lực hạn chế quan hệ bang giao.
D.Luôn nhận được sự bảo lãnh của thiên triều với tư cách là nước chư hầu.
Xem lời giải
Theo giáo sư Trần Đình Hượu, chủ nghĩa Đại Hán có những điểm lưu ý cơ bản như sau:
3 Văn hóa và xã hội
4 Chính quyền và chính trị
5 Kinh tế
6 Khoa học và công nghệ tiên tiến và phát triển
7 Xem thêm
8 Tham khảo
9 Đọc thêm
10 Liên kết ngoài
Theo Sử ký, sau khi nhà Tần sụp đổ, bá vương Hạng Vũ phong cho Lưu Bang làm vương của vùng đất phong nhỏ Hán Trung được đặt tên theo vị trí ven sông Hán. Về sau, Lưu Bang giành thắng lợi Chiến tranh Hán – Sở, xây dựng và đặt tên triều đại mới theo tên vùng đất phong Hán Trung.[7]
Bài rõ ràng: Lịch sử nhà Hán
Xem thêm thông tin: Niên biểu nhà Hán
Xem thêm: Chiến tranh Hán – Hung Nô và Mở rộng về phía nam của nhà HánXem thêm thông tin: Lâu Lan, Sơ Lặc, Vu Điền, Saka, và Tochari
Hoàng triều thứ nhất trong lịch sử Trung Quốc là nhà Tần (221 TCN – 207 TCN). Dù đã chinh phục và thống nhất toàn bộ vương quốc thời Chiến quốc, nhà Tần lâm vào cảnh tình trạng tạm bợ chính trị ngay sau cái chết của vị nhà vua thứ nhất Tần Thủy Hoàng. Chỉ trong vòng bốn năm, quyền lực tối cao hoàng triều tiêu tan trước áp lực đè nén từ nhiều cuộc nổi loạn.[8] Hai nhà cựu lãnh đạo phiến quân là Sở vương Hạng Vũ và Hán vương Lưu Bang, bước vào một trong những trận chiến phân định xem ai sẽ là người làm chủ Trung Quốc, giờ đây đã phân thành 18 tiểu quốc đều tuyên bố trung thành với chủ với Hạng Vũ hoặc Lưu Bang.[9] Mặc dù tự xác lập bản thân là một nhà chỉ huy tài ba, Hạng Vũ vẫn bị Lưu Bang vượt mặt tại Trận Cai Hạ vào năm 202 TCN. Theo lời thúc giục của bề tôi, Lưu Bang xưng hiệu “nhà vua”, trở thành Hán Cao Tổ (trị. 202 TCN – 195 TCN).[10] Trường An được chọn làm kinh đô mới của Đế quốc Hán thống nhất.[11]
Đầu thời Tây Hán, một phần ba lãnh thổ đế quốc ở phía tây phân thành 13 quận do TW trực tiếp quản trị và vận hành. Trong khi đó, hai phần ba lãnh thổ đế quốc ở phía đông phân thành 10 vương quốc bán tự trị.[12] Để phủ dụ những tướng lĩnh chiến hữu từng cùng chiến đấu với nước Sở, Hán Cao Tổ phong vương cho một vài người trong số họ.
Đến năm 196 TCN, triều đình nhà Hán thay thế gần như thể toàn bộ vị vương trên khắp đế quốc (trừ Trường Sa) bằng những hoàng thân họ Lưu, vì ngờ vực lòng trung thành với chủ của những người dân không mang trong mình dòng máu hoàng gia.[12] Sau một số trong những cuộc nổi loạn của những vị vương – lớn số 1 là Loạn bảy nước – triều đình phát hành hàng loạt cải cách bắt nguồn từ thời điểm năm 145 TCN, nhằm mục đích hạn chế quy mô và quyền lực tối cao của những vương quốc bán tự trị, chia chúng thành nhiều quận mới do TW trấn áp.[13] Các vị vương bị tước quyền tự chỉ định nhân sự, trách nhiệm này sẽ do triều đình đảm nhiệm.[14][15] Trên danh nghĩa, họ là người đứng đầu vùng đất phong của riêng mình, biến một phần thuế thu trong lãnh địa thành thu nhập thành viên.[14][15] Các vương quốc không bao giờ bị xóa khỏi hoàn toàn và tiếp tục tồn tại trong suốt phần còn sót lại của hai thời kỳ Tây Hán và Đông Hán.[16]
Phía bắc Trung Quốc bản thổ, thủ lĩnh du mục Hung Nô Thiền vu Mặc Đốn chinh phục nhiều bộ lạc rất khác nhau sinh sống ở phần phía đông Thảo nguyên Á – Âu. Cuối thời trị vì, Mặc Đốn đã trấn áp Mãn Châu, Mông Cổ và Lòng chảo Tarim, khuất phục hơn 20 nhà nước phía đông Samarkand.[17][18] Gặp rắc rối khi dân Hán ở biên cương phía bắc trao đổi ồ ạt vũ khí sắt với Hung Nô, Hán Cao Tổ ban bố một lệnh cấm vận trừng phạt Hung Nô.[19]
Để trả đũa, Hung Nô xâm lược vùng đất mà ngày này là tỉnh Sơn Tây, vượt mặt người Hán tại Trận Bạch Đăng vào năm 200 TCN.[19][20] Sau khi đàm phán, thỏa thuận hợp tác hòa thân năm 198 TCN trên danh nghĩa đã biến những nhà lãnh đạo Hung Nô và Hán thành những đối tác chiến lược bình đẳng trong một liên minh hôn nhân gia đình hoàng gia. Tuy nhiên, nhà Hán vẫn buộc phải triều cống một lượng lớn cống phẩm như quần áo lụa, thực phẩm và rượu cho Hung Nô.[21][22]
Hán Vũ Đế (trị. 141 TCN – 87 TCN)
Dù nhà Hán đồng ý triều cống và Hán Văn Đế (trị. 180 TCN – 157 TCN) cùng Thiền vu Lão Thượng đã tiến hành đàm phán mở thị trường biên giới, nhiều bề tôi thiền vu Hung Nô vẫn bất tuân hiệp ước và đột kích định kỳ lãnh thổ nhà Hán ở phía nam Vạn lý Trường thành để lấy thêm thành phầm & hàng hóa.[23][24] Trong một đình nghị do Hán Vũ Đế (trị. 141 TCN – 87 TCN) triệu tập vào năm 135 TCN, hầu hết đại thần đồng thuận duy trì thỏa thuận hợp tác hòa thân. Hán Vũ Đế chấp thuận đồng ý, mặc kệ việc Hung Nô vẫn tiếp tục đột kích.[25][26]
Tuy nhiên, trong đình nghị một năm tiếp Từ đó, hầu hết đại thần tin rằng một cuộc giao tranh hạn chế tại Mã Ấp liên quan tới kế hoạch thích sát thiền vu Hung Nô, sẽ đẩy liên minh Hung Nô vào cảnh hỗn loạn và mang lại quyền lợi cho nhà Hán.[27][28] Khi kế hoạch kể trên thất bại,[29] Hán Vũ Đế quyết định hành động phát động một cuộc xâm lược quân sự chiến lược quy mô lớn vào lãnh thổ Hung Nô. Đỉnh điểm là vào năm 119 TCN, trong Trận Mạc Bắc, hai tướng Hán là Hoắc Khứ Bệnh và Vệ Thanh đã buộc triều đình Hung Nô phải tháo chạy về phía bắc Sa mạc Gobi.[30][31]
Sau thời Hán Vũ Đế, nhà Hán tiếp tục chiếm ưu thế trước Hung Nô. Thiền vu Hô Hàn Tà đồng ý để Hung Nô trở thành nước chư hầu triều cống, thần phục nhà Hán. Đối thủ tranh đoạt ngai vị với ông, Thiền vu Chất Chi, bị Trần Thang và Cam Diên Thọ lấy mạng trong Trận Chất Chi, ở Taraz, Kazakhstan tân tiến.[32][33]
Năm 121 TCN, người Hán trục xuất Hung Nô khỏi một vùng lãnh thổ to lớn trải dài từ Hành lang Hà Tây tới La Bố Bạc. Năm 111 TCN, cũng tại vùng lãnh thổ phía tây-bắc này, nhà Hán đẩy lùi một cuộc xâm lược chung Khương – Hung Nô rồi cho xây dựng bốn quận vùng biên mới: Tửu Tuyền, Trương Dịch, Đôn Hoàng và Vũ Uy.[34][35] Phần lớn người sống ở vùng biên cương đều là binh lính.[36] Đôi khi, triều đình cưỡng ép nông dân tá điền đến sống ở những khu định cư biên cương mới, cùng với những nô lệ thuộc về cơ quan ban ngành thường trực và cả tù nhân khổ sai.[37] Triều đình cũng khuyến khích dân thường – nông dân, thương nhân, điền chủ và người làm thuê – tự nguyện di cư đến vùng biên cương.[38]
Bản đồ sơ lược những chiến dịch chinh phạt của nhà Hán trong thế kỷ thứ hai TCN
Trước khi nhà Hán bành trướng sang Trung Á, những chuyến công du của nhà ngoại giao Trương Khiên từ thời điểm năm 139 TCN đến năm 125 TCN đã thiết lập mối liên hệ giữa Trung Quốc với nhiều nền văn minh chung quanh. Trương Khiên từng trải qua Đại Uyên, Khang Cư và Đại Hạ (trước kia là Vương quốc Hy Lạp – Bactria). Ông còn tổng hợp thêm thông tin về Thiên Trúc và Đế quốc Parthia. Tất cả những vương quốc này đều tiếp nhận sứ thần nhà Hán.[39][40][41] Những mối link kể trên ghi lại sự khởi đầu của mạng lưới thương mại Con đường Tơ lụa trải dài tới tận Đế quốc La Mã, đưa nhiều chủng loại món đồ Trung Quốc như tơ lụa đến La Mã và nhiều chủng loại món đồ La Mã như đồ thủy tinh đến Trung Quốc.[42][43]
Từ khoảng chừng năm 115 TCN đến năm 60 TCN, nhà Hán giao chiến với Hung Nô để chiếm quyền trấn áp những thành bang ốc hòn đảo ở Lòng chảo Tarim. Năm 60 TCN, nhà Hán giành thắng lợi chung cuộc và xây dựng Tây Vực đô hộ phủ, nơi xử lý và xử lý những yếu tố quốc phòng và đối ngoại trong khu vực.[44][45] Nhà Hán cũng rất tích cực mở mang bờ cõi về phía nam. Cuộc chinh phục Nam Việt vào năm 111 TCN đã mở rộng lãnh thổ nhà Hán bao trùm những vùng đất mà ngày này là Quảng Đông, Quảng Tây và Bắc bộ Việt Nam. Vân Nam trở thành một phần lãnh thổ nhà Hán sau cuộc chinh phục Vương quốc Điền năm 109 TCN. Tiếp đó, vào năm 108 TCN, nhà Hán sáp nhập vài phần Bán hòn đảo Cao Ly sau khi thắng lợi Chiến tranh Hán – Triều Tiên và xây dựng hai quận thuộc địa Huyền Thố và Lạc Lãng.[46][47] Trong cuộc khảo sát dân số toàn quốc thứ nhất tại Trung Quốc, có 57.671.400 thành viên được ghi danh trong 12.336.470 hộ mái ấm gia đình.[3]
Để chi trả cho những chiến dịch quân sự chiến lược và hoạt động và sinh hoạt giải trí mở rộng thuộc địa, Hán Vũ Đế đã quốc hữu hóa một số trong những ngành công nghiệp tư nhân. Ông tạo ra những công ty độc quyền nhà nước do cựu thương nhân quản trị và vận hành. Chính quyền độc quyền sản xuất muối, sắt và rượu, cũng như độc quyền phát hành tiền xu đồng. Chính sách độc quyền rượu chỉ kéo dãn từ thời điểm năm 98 TCN đến năm 81 TCN, chủ trương độc quyền muối và sắt thì hoàn toàn bị bãi bỏ vào đầu thời Đông Hán. Trong khi đó, cơ quan ban ngành thường trực vẫn duy trì độc quyền phát hành tiền xu cho tới cuối triều đại.[48][49][50]
Các chủ trương độc quyền chính phủ nước nhà bị bãi bỏ khi phái cải cách giành được thêm ảnh hưởng trong triều đình. Họ thống trị triều chính thời Hán Vũ Đế và trong trong năm phụ chính tiếp theo đó của Hoắc Quang. Đối lập với phái cải cách, phái tân tiến ủng hộ một chủ trương đối ngoại táo bạo và mang tính chất chất bành trướng, được tài trợ bởi thu nhập đã có được nhờ việc can thiệp sâu của cơ quan ban ngành thường trực vào kinh tế tài chính tư nhân.[51][52]
Bài rõ ràng: Vương Mãng và Nhà Tân
Vương Chính Quân lần lượt làm hoàng hậu, hoàng thái hậu, thái hoàng thái hậu thời Hán Nguyên Đế (trị. 49 TCN – 33 TCN), Hán Thành Đế (trị. 33 TCN – 7 TCN) và Hán Ai Đế (trị. 7 TCN – 1 TCN).[53][54] Sau khi Hán Ai Đế băng hà, Vương Mãng, cháu trai Vương Chính Quân, được chỉ định làm đại thần phụ chính cho Hán Bình Đế (trị. 1 TCN – 5) vào trong ngày 16 tháng 8 năm 1.[55]
Ảnh bên trái: Bình sứ hoa văn thời Tây Hán với phù điêu rồng, phượng và thao thiết
Ảnh bên phải: Mặt sau của một chiếc gương đồng thời Tây Hán có trang trí hoa văn
Ngày 3 tháng 2 năm 6, Hán Bình Đế qua đời, Nhũ Tử Anh trở thành người thừa kế ngai vàng còn Vương Mãng được phong làm Giả nhà vua, nhiếp chính thay cho tiểu nhà vua. Vương Mãng hứa sẽ trả lại quyền trấn áp triều đình cho Tử Anh khi cậu bé đủ lớn.[55] Tuy nhiên, chẳng bao lâu sau, ông thất hứa rồi đàn áp những cuộc nổi loạn phản đối của giới quý tộc. Ngày 10 tháng 1 năm 9, Vương Mãng tuyên bố nhà Hán không hề giữ Thiên mệnh và đã tới hồi diệt vong, nhường chỗ cho triều đại mới của chính mình: nhà Tân (9 – 23).[56][57]
Vương Mãng khởi xướng một loạt cải cách lớn tuy nhiên hầu hết đều thất bại. Chúng gồm có việc chấm hết chính sách mua và bán nô lệ, quốc hữu hóa đất đai rồi tái phân phối trung bình cho từng hộ mái ấm gia đình và trình làng thêm nhiều chủng loại tiền tệ mới, làm hạ thấp giá trị tiền xu.[58][59] Dù cho loạt cải cách gây ra làn sóng phản đối đáng kể nhưng những trận lũ lụt lớn từ thời điểm năm 3 tới năm 11 mới là nguyên nhân chính khiến chính sách của Vương Mãng sụp đổ. Lượng phù sa tích tụ lâu ngày đẩy mực nước sông Hoàng Hà dâng cao, chôn vùi những khu công trình xây dựng trấn áp lũ lụt. Sông Hoàng Hà phân thành hai nhánh mới: một nhánh đổ về phía bắc, một nhánh đổ ra Bán hòn đảo Sơn Đông ở phía nam. Mãi tới năm 70, những kỹ sư người Hán mới hoàn toàn có thể xây đập cho nhánh sông phía nam.[60][61]
Lũ lụt cướp đi sinh mạng của Hàng trăm nông dân, nhiều nông dân buộc phải tham gia những nhóm thổ phỉ hay nghĩa quân như Xích Mi để sống sót.[60][61] Quân đội dưới quyền Vương Mãng hoàn toàn không đủ kĩ năng dập tắt trào lưu khởi nghĩa đang ngày càng phủ rộng rộng tự do ra. Cuối cùng, một toán nghĩa quân phần đông tiến vào Vị Ương cung và giết chết Vương Mãng.[62][63]
Hán Canh Thủy Đế (trị. 25 – 27), hậu duệ của Hán Cảnh Đế (trị. 157 TCN – 141 TCN), nỗ lực trung hưng nhà Hán và định đô tại Trường An. Tuy nhiên, quân Xích Mi sớm hạ bệ, ám sát Hán Canh Thủy Đế và thay thế ông bằng quân chủ bù nhìn Lưu Bồn Tử.[64][65] Lưu Tú, em họ xa của Hán Canh Thủy Đế, sau khi xác lập được vị thế trong Trận Côn Dương, được bề tôi thúc dục kế vị ngai vàng.[66][67]
Đế quốc Hán đã thực sự phục hưng nhờ Hán Quang Vũ Đế Lưu Tú (25 – 57). Năm 25, Hán Quang Vũ Đế chọn Lạc Dương làm kinh đô. Năm 27, hai đại tướng của ông là Đặng Vũ và Phùng Dị buộc quân Xích Mi đầu hàng và xử tử chủ tướng của tớ vì tội phản quốc. [67][68]Từ năm 26 đến năm 36, Hán Quang Vũ Đế tiếp tục giao chiến với những lãnh chúa tự xưng nhà vua. Khi toàn bộ lãnh chúa đều đã biết thành vượt mặt, Trung Quốc lại một lần nữa thống nhất dưới lá cờ nhà Hán.[69][70]
Thời kỳ Tính từ lúc lúc nhà Hán xây dựng tới khi Vương Mãng soán ngôi gọi là Tây Hán hoặc Tiền Hán (206 TCN – 9). Kinh đô Tây Hán là Trường An. Thời kỳ Tính từ lúc lúc Hán Quang Vũ Đế lên ngôi tới khi nhà Hán sụp đổ gọi là Đông Hán hoặc Hậu Hán (25 – 220), kinh đô dời về Lạc Dương.[71]
Các lãnh chúa và lực lượng nông dân cát cứ đầu thời Đông Hán
Ngày 5 tháng 8 năm 25, Hán Quang Vũ Đế lên ngôi nhà vua, khởi đầu thời Đông Hán (25 – 220).[72] Suốt thời hạn hoàng quyền Vương Mãng lung lay, Cao Câu Ly tự do đột kích bốn quận thuộc địa nhà Hán trên Bán hòn đảo Cao Ly. Tới năm 30, nhà Hán mới tái xác lập được quyền trấn áp khu vực này.[73]
Năm 40, Hai Bà Trưng khởi nghĩa chống nhà Hán ở Việt Nam. Cuộc khởi nghĩa này bị tướng Hán Mã Viện dập tắt trong một chiến dịch năm 42 – 43.[74] Vương Mãng tái thiết lập thái độ thù địch với những người Hung Nô. Nhà Hán tiếp tục lạnh nhạt với Hung Nô cho tới khi thủ lĩnh Hung Nô là Bỉ, đối thủ cạnh tranh cạnh tranh tranh chấp ngai vị với em họ Bồ Nô, đồng ý trở thành chư hầu triều cống vào năm 50. Điều này khiến Hung Nô bị phân thành hai liên minh đối địch nhau: Nam Hung Nô do Bỉ lãnh đạo, liên minh của nhà Hán, và Bắc Hung Nô do Bồ Nô lãnh đạo, xem nhà Hán là quân địch.[75][76]
Thời Vương Mãng, Trung Quốc cũng đánh mất quyền trấn áp Lòng chảo Tarim. Năm 63, Bắc Hung Nô chinh phục Lòng chảo Tarim, dùng đây làm vị trí căn cứ địa tiến công Hành lang Hà Tây ở Cam Túc.[77] Năm 73, trong Trận Y Ngô Lư, Đậu Cố vượt mặt Bắc Hung Nô. Ông ép người Hung Nô tháo chạy khỏi Thổ Lỗ Phiên và truy đuổi họ tới tận hồ Ba Lý Khôn trước lúc cắm một cty đồn trú tại Cáp Mật.[78] Sau khi Tây Vực đô hộ Trần Mục bị liên minh Hung Nô ở Yên Kỳ và Quy Từ giết, cty đồn trú tại Cáp Mật cũng rút lui.[79]
Năm 89, trong Trận Altai, Đậu Hiến vượt mặt thiền vu Bắc Hung Nô, buộc ông ta tháo chạy tới dãy núi Altai.[80] Sau khi Bắc Hung Nô dời đến lưu vực sông Y Lê vào năm 91, người du mục Tiên Ti liền chiếm đóng vùng lãnh thổ trải dài từ biên giới Vương quốc Phù Dư ở Mãn Châu đến sông Y Lê của người Ô Tôn.[81] Lãnh thổ của người Tiên Ti bành trướng cực lớn dưới thời Đàn Thạch Hòe, người liên tục vượt mặt quân đội nhà Hán. Tuy nhiên, liên minh của Đàn Thạch Hòe sớm tan rã ngay sau khi ông qua đời.[82]
Ban Siêu tranh thủ sự trợ giúp từ Đế quốc Quý Sương, chiếm đóng khu vực mà ngày này là Ấn Độ, Pakistan, Afghanistan và Tajikistan hòng khuất phục Khách Thập và liên minh Túc Đặc.[83] Tuy nhiên, khi nhà Hán từ chối yêu cầu xây dựng liên minh hôn nhân gia đình vào năm 90, nhà cai trị Quý Sương Vima Kadphises liền điều quân tới Wakhan (Afghanistan) tiến công Ban Siêu. Xung đột kết thúc khi quân Quý Sương buộc phải rút lui vì thiếu nhu yếu phẩm.[83] Năm 91, chức Tây Vực đô hộ được tái lập và do chính Ban Siêu đảm nhiệm.[84]
Chữ khắc Đông Hán khắc trên một thỏi chì, dùng chữ Hy Lạp thôi lối Quý Sương, được khai thác ở Thiểm Tây, thế kỷ 1 – 2.[85]
Một mũi tên thời Tây Hán
Trong số hành khách quốc tế đến Đông Hán có nhiều nhà sư biên dịch kinh Phật như An Thế Cao từ Parthia và Lâu-ca-sấm từ Càn-đà-la, Ấn Độ.[86] Ngoài nhận cống phẩm từ Quý Sương, Đế quốc Hán còn từng nhận quà từ Parthia, một vị vua Miến Điện và một nhà cai trị Nhật Bản. Năm 97, triều đình nhà Hán thử phái sứ giả Cam Anh tới Roma tuy nhiên không thành công xuất sắc.[87][88]
Ngụy lược và Hậu Hán thư đều ghi chép về một sứ đoàn thừa mệnh nhà vua Marcus Arelius, tiếp cận triều đình Hán Hoàn Đế (trị. 146 – 167) vào năm 166.[89] Tuy nhiên, Rafe de Crespgny lại xác lập rằng sứ đoàn được đề cập trong hai tài liệu trên hoàn toàn có thể chỉ là một nhóm thương nhân La Mã mà thôi.[90] Ngoài đồ thủy tinh và tiền xu La Mã ở Trung Quốc,[91] người ta còn tìm thấy huy chương La Mã từ thời Antonius Pius và Marcus Aurelius ở Óc Eo, Việt Nam.[92] Óc Eo nằm gần quận Nhật Nam (hay Giao Chỉ), nơi những nguồn Trung Quốc xác lập là khu vực thứ nhất mà người La Mã và một phái đoàn Thiên Trúc đặt chân khi tới nhà Hán vào hai năm 159 và 161.[93] Ngoài ra, Óc Eo cũng khá được cho là thành phố cảng “Cattigara” mà Ptolemaeus đã mô tả trong Geographia, nằm ở vị trí phía đông “Chersonesus Aurea” (bán hòn đảo Mã Lai) dọc theo “Magnus Sinus” (vịnh Thái Lan và Biển Đông), nơi một thủy thủ Hy Lạp từng ghé thăm.[94][95]
Thời Hán Chương Đế (trị. 75 – 88) được những học giả Đông Hán về sau nhìn nhận là quy trình cường thịnh ở đầu cuối của nhà Hán.[96] Từ sau thời Hán Chương Đế, hoạn quan can thiệp triều chính ngày một nhiều, tham gia nhiều cuộc tranh đoạt quyền lực tối cao quyết liệt Một trong những nhóm ngoại thích.[97][98] Năm 92, với việc trợ giúp của hoạn quan Trịnh Chúng, Hán Hòa Đế (trị. 88 – 105) giam lỏng Đậu thái hậu, tước hết quyền lực tối cao mà gia tộc nhà bà đang sở hữu. Hán Hòa Đế làm điều này để trả đũa việc Đậu thái hậu từng thanh trừng gia tộc và che giấu danh tính của Lương quý nhân, mẹ ruột nhà vua.[99][100] Sau khi Hán Hòa Đế băng hà, Đặng thái hậu nhiếp ở chính giữa lúc nhà Hán lâm vào cảnh một cuộc khủng hoảng rủi ro không mong muốn cục bộ tài chính và cuộc khởi nghĩa của người Khương đang phủ rộng rộng tự do ra.[101][102]
Khi Đặng thái hậu qua đời, Hán An Đế (trị. 106 – 125) tin lời hai hoạn quan Lý Nhuận và Giang Kinh, nhận định rằng Đặng thái hậu và gia tộc nhà bà đã lên sẵn kế hoạch phế truất mình. Ông không bổ nhiệm toàn bộ thành viên gia tộc họ Đặng, đày ải và buộc nhiều người trong số họ phải tự sát.[103][104] Sau khi Hán An Đế băng hà, Diêm thái hậu đưa con trai bà là Bắc Hương hầu Lưu Ý lên ngôi hòng duy trì quyền lực tối cao cho gia tộc nhà mình. Tuy nhiên, hoạn quan Tôn Trình đã thay máu chính quyền thành công xuất sắc, lập Lưu Bảo làm nhà vua, tức Hán Thuận Đế (trị. 125 – 144). Diêm thái hậu bị quản thúc tại gia, người thân trong gia đình bị giết hoặc lưu đày, những đồngminh hoạn quan bị tàn sát.[105][106] Phụ chính Lương Ký, anh trai của Ý Hiên Lương hoàng hậu, giết chết anh rể Đặng Mãnh Nữ, người sau này trở thành hoàng hậu thứ hai, khi Đặng Mạnh Nữ phản kháng nỗ lực trấn áp của ông. Sau đó, Hán Hoàn Đế (trị. 146 – 167) tận dụng hoạn quan, hạ bệ và buộc Lương Ký phải tự sát.[107][108]
Nho sinh trường Thái học đã tổ chức triển khai một cuộc biểu tình lớn phản đối hoạn quan trong triều.[109] Hán Hoàn Đế thì ngày càng xa cách cỗ máy quan liêu khi khởi xướng nhiều dự án công trình bất Động sản xây dựng hoành tráng và chiêu đãi hàng nghìn thê thiếp giữa thời gian khủng hoảng rủi ro không mong muốn cục bộ kinh tế tài chính.[110][111] Lý Ưng và tập sự ở trường Thái học bị bè lũ hoạn quan cầm tù vì tội phản quốc. Tới năm 167, họ mới được trả tự do khi Đại tướng quân Đậu Vũ thuyết phục thành công xuất sắc con rể Hán Hoàn Đế.[112] Dù là vậy, Hán Hoàn Đế vẫn không bổ nhiệm vĩnh viễn Lý Ưng và tập sự, khởi đầu lệnh cấm quan chức kết bè kéo cánh.[112]
Sau khi Hán Hoàn Đế băng hà, Đậu Vũ và Thái phó Trần Phồn đã thủ đoạn tiến hành một cuộc thay máu chính quyền, hạ bệ ba đại hoạn quan Hầu Lãm, Tào Tiết và Vương Phủ. Khi thủ đoạn bị phanh phui, những hoạn quan lập tức bắt giữ Hoàn Tư Đậu hoàng hậu và Trần Phồn. Tướng Trương Hoán sủng ái hoạn quan, dẫn quân đối đầu với Đậu Vũ và môn khách ngay trước cổng hoàng cung. Hai bên cáo buộc lẫn nhau tội phản quốc. Khi từng môn khách dưới trướng lũ lượt theo phe Trương Hoán, Đậu Vũ buộc phải tự sát.[113]
Dưới thời Hán Linh Đế (trị. 168 – 189), hoạn quan có thêm quyền thanh trừng quan chức kết bè kéo cánh, ngang nhiên bán đấu giá chức vụ cấp cao trong cơ quan ban ngành thường trực.[114] Hán Linh Đế dành phần lớn thời hạn chơi trò nhập vai với thê thiếp và tham gia những cuộc duyệt binh, giao toàn bộ việc nước cho hai hoạn quan Triệu Trung và Trương Nhượng.[115]
Bài rõ ràng: Nhà Hán diệt vong Các châu và quận nhà Hán vào năm 219, một năm trước đó thời gian diệt vong
Năm 184, lệnh cấm quan chức kết bè kéo cánh bị bãi bỏ giữa lúc Khởi nghĩa Khăn vàng và Khởi nghĩa Ngũ đấu mễ đạo đang bùng nổ, hầu hết là vì triều đình không thích tiếp tục xa lánh một bộ phận đáng kể tầng lớp thân sĩ, những người dân hoàn toàn hoàn toàn có thể trở cờ khởi nghĩa.[116] Phần tử tham gia Khởi nghĩa Khăn vàng và Khởi nghĩa Ngũ đấu mễ thuộc hai xã hội Đạo giáo có tôn ti rất khác nhau, lần lượt do hai thầy đồng Trương Giác và Trương Lỗ lãnh đạo.
Cuộc khởi nghĩa của Trương Lỗ ở miền bắc việt nam Tứ Xuyên và miền nam Thiểm Tây ngày này, mãi đến năm 215 mới bị dập tắt.[117] Trong khi đó, Khởi nghĩa Khăn Vàng trên khắp tám châu chấm hết chỉ trong vòng một năm, có vài lần tái bùng phát trong những thập kỷ tiếp theo.[118] Dù Khởi nghĩa Khăn vàng đã kết thúc, nhiều tướng lĩnh được chỉ định ồ ạt trong thời kỳ chiến loạn, không chịu giải tán lực lượng dân quân tự tuyển mộ của tớ và dùng chúng để tích lũy sức mạnh ngoài vòng trấn áp của hoàng quyền đang lung lay.[119]
Đại tướng quân Hà Tiến, anh cùng cha khác mẹ với Hà thái hậu, cùng Viên Thiệu thủ đoạn lật đổ những hoạn quan trong triều bằng phương pháp điều vài tướng lĩnh dẫn quân tới vùng ngoại ô kinh đô. Tại đây, họ dâng kiến nghị lên Hà thái hậu, yêu cầu xử tử những hoạn quan.[120] Sau thuở nào gian đắn đo, Hà thái hậu đồng ý. Tuy nhiên, khi những hoạn quan phát hiện ra thủ đoạn, họ liền yêu cầu anh trai Hà thái hậu là Hà Miêu tịch thu lệnh xử tử.[121][122] Ngày 22 tháng 9 năm 189, một nhóm hoạn quan ám sát thành công xuất sắc Hà Tiến.
Tào Phi (trị. 216 – 220), người trực tiếp đặt dấu chấm hết cho nhà Hán
Ngay sau khi Hà Tiến bỏ mạng, hai anh em Viên Thiệu, Viên Thuật lần lượt vây hãm Bắc cung và Nam cung. Ngày 25 tháng 9 năm 189, cả hai hoàng cung đều thất thủ, khoảng chừng hai nghìn hoạn quan bị tàn sát.[123][124] Trương Nhượng trước này đã kịp bỏ trốn cùng Hán Thiếu Đế và em trai Lưu Hiệp, tức Hán Hiến Đế (trị. 189 – 220) tương lai. Khi bị anh em họ Viên truy cùng giết tận, Trương Nhượng nhảy xuống sông Hoàng Hà tự sát.[125]
Tướng Đổng Trác tìm thấy hai anh em tiểu nhà vua đang thư thả nơi vùng thôn quê. Ông hộ tống họ hồi kinh bảo vệ an toàn và uy tín và được phong làm Tư không, nắm quyền trấn áp Lạc Dương và ép Viên Thiệu phải lui binh.[126] Sau khi Đổng Trác phế Hán Thiếu Đế, lập Hán Hiến Đế Lưu Hiệp, Viên Thiệu đứng đầu một liên minh chống Đổng Trác gồm toàn cựu quan chức và cựu sĩ quan. Tháng 9 năm 189, Đổng Trác đầu độc giết chết Hán Thiếu Đế. Tháng 5 năm 191, ông cho thiêu rụi Lạc Dương, dời kinh đô về lại Trường An.[127]
Đổng Trác bị con trai nuôi Lã Bố giết trong một thủ đoạn do Vương Doãn sắp xếp.[128] Năm 195, Hán Hiến Đế chạy khỏi Trường An, quay trở lại Lạc Dương hoang tàn. Năm 196, nghe theo lời thuyết phục của Tào Tháo, người thời gian hiện nay đang là Thứ sử Duyện Châu, Hán Hiến Đế đồng ý dời đô một lần nữa tới Hứa Xương.[129][130]
Viên Thiệu tuyên chiến với Tào Tháo hòng giành quyền trấn áp nhà vua. Sức mạnh mẽ và tự tin của Viên Thiệu suy giảm đáng kể khi ông để thua Tào Tháo trong Trận Quan Độ năm 200. Ngay khi Viên Thiệu vừa qua đời, những con trai ông nhảy vào một trong những cuộc nội chiến giành quyền thừa kế.[131][132] Năm 205, Tào Tháo giết Viên Đàm, con trai cả Viên Thiệu. Năm 207, Công Tôn Khang giết Viên Hi và Viên Thượng, hai người em của Viên Đàm, gửi thủ cấp tới cho Tào Tháo.[131][132]
Sau thất bại của Tào Tháo trong trận thủy chiến Xích Bích năm 208, Trung Quốc phân thành ba thế lực ảnh hưởng: Tào Tháo thống trị miền bắc việt nam, Tôn Quyền thống trị miền nam và Lưu Bị thống trị miền tây.[133][134] Tháng 3 năm 220, Tào Tháo qua đời. Đến tháng 12 cùng năm, con trai ông là Tào Phi ép Hán Hiến Đế nhường ngôi, tự lập Tào Ngụy Văn Đế (trị. 216 – 220). Sự kiện này chính thức đặt dấu chấm hết cho nhà Hán, mở ra thời kỳ giao tranh ác liệt giữa ba nhà nước: Tào Ngụy (220 – 265), Đông Ngô (229 – 280) và Thục Hán (221 – 263).[135][136]
Nguồn hình ảnh, Getty Images
Những căng thẳng mệt mỏi ngày càng tăng với Đài Loan đã hướng sự triệu tập về Trung Quốc. Nhiều người tự hỏi liệu Chủ tịch Tập Cận Bình muốn Trung Quốc được nhìn nhận ra làm sao trên chính trường quốc tế. Lịch sử hoàn toàn có thể mang lại những gợi ý, Rana Mitter, Giáo sư Lịch sử từ Đại học Oxford nhận định.
Trung Quốc hiện là cường quốc trên toàn thế giới, một điều hiếm khi hoàn toàn có thể tưởng tượng được cách đó vài thế kỷ.
Đôi khi sức mạnh mẽ và tự tin của Trung Quốc cũng bắt nguồn từ sự hợp tác với toàn thế giới to lớn, như ký Hiệp định về chống biến hóa Khí hậu Paris.
Hoặc thỉnh thoảng sức mạnh nghĩa là đối đầu đối đầu với Trung Quốc, như Sáng kiến Một vành đai một con phố, một mạng lưới những dự án công trình bất Động sản xây dựng tại hơn 60 vương quốc, góp vốn đầu tư vào nhiều vương quốc bị mất nguồn vốn vay từ những nước phương Tây.
Quảng cáo
Nhưng nhiều tuyên bố của Trung Quốc cũng mang tính chất chất đối đầu cao.
Bắc Kinh lên án Mỹ tìm cách “kiềm chế” mình thông qua Hiệp ước AUKUS, một thỏa thuận hợp tác quân sự chiến lược giữa Australia – Anh – Mỹ, cảnh cáo Anh sẽ gánh chịu “hậu quả’ vì đã cấp visa đặc biệt quan trọng cho những người dân Hong Kong định cư sau Luật bảo mật thông tin an ninh Quốc gia mới, và tuyên bố hòn đảo Đài Loan phải được thống nhất với Trung Quốc Đại lục.
Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình cũng xác lập vị trí của Trung Quốc trên chính trường quốc tế mạnh mẽ và tự tin hơn bất kỳ người tiền nhiệm nào, Tính từ lúc thời của Mao Trạch Đông, lãnh tụ vĩ đại của Trung Quốc trong thời kỳ Chiến tranh Lạnh.
Nhưng những tác nhân khác trong ngôn từ của Chủ tịch Tập đã bắt nguồn từ cội rễ sâu xa hơn – xét về tính chất chất lịch sử, cổ đại và tân tiến.
Đây là 5 trong số những chủ đề đã được lặp lại nhiều lần.
Nguồn hình ảnh, Getty Images
Chụp lại hình ảnh,
Thành Tây Đô ở Thanh Hóa
Một sử gia Phương Tây đã lý giải nguyên do Hoàng đế Chu Đệ của nhà Minh bỏ ‘trật tự thiên hạ’ của cha mình để tiến công Đại Việt vào năm 1407 và xóa tên nước này, đổi thành quận Giao Chỉ.
Các sách dạy lịch sử ở Việt Nam thường coi khởi nghĩa Lam Sơn (1418-1427) in như những cuộc đấu tranh chống xâm lược vào những thời kỳ Tiền Lê, Lý, Trần trước đó và Tây Sơn sau này.
Thực ra khởi nghĩa Lam Sơn có tính chất bước ngoặt hơn hết vì chấm hết được nỗ lực thuộc địa hóa toàn diện của Minh với xã hội Việt và ngăn tiến trình Hán hóa do di dân Phương Bắc tới.
://.youtube/watch?v=OahILJN9RUo
Reply
8
0
Chia sẻ
Bạn vừa Read nội dung bài viết Với Một số hướng dẫn một cách rõ ràng hơn về Review Tư tưởng Đại hán của những triều đại phong kiến Trung Quốc có ảnh hưởng ra làm sao đến Việt Nam tiên tiến và phát triển nhất
Heros đang tìm một số trong những ShareLink Download Tư tưởng Đại hán của những triều đại phong kiến Trung Quốc có ảnh hưởng ra làm sao đến Việt Nam Free.
Nếu sau khi đọc nội dung bài viết Tư tưởng Đại hán của những triều đại phong kiến Trung Quốc có ảnh hưởng ra làm sao đến Việt Nam vẫn chưa hiểu thì hoàn toàn có thể lại phản hồi ở cuối bài để Admin lý giải và hướng dẫn lại nha
#Tư #tưởng #Đại #hán #của #những #triều #đại #phong #kiến #Trung #Quốc #có #ảnh #hưởng #như #thế #nào #đến #Việt #Nam
Tra Cứu Mã Số Thuế MST KHƯƠNG VĂN THUẤN Của Ai, Công Ty Doanh Nghiệp…
Các bạn cho mình hỏi với tự nhiên trong ĐT mình gần đây có Sim…
Thủ Thuật về Nhận định về nét trẻ trung trong môi trường tự nhiên vạn…
Thủ Thuật về dooshku là gì - Nghĩa của từ dooshku -Thủ Thuật Mới 2022…
Kinh Nghiệm Hướng dẫn Tìm 4 số hạng liên tục của một cấp số cộng…
Mẹo Hướng dẫn Em hãy cho biết thêm thêm nếu đèn huỳnh quang không còn…