Contents
- 1 Kinh Nghiệm về Nêu giá trị hiện thực và giá trị nhân đạo của tác phẩm Vợ nhặt 2022
- 1.1 Dàn ý Phân tích giá trị hiện thực và nhân đạo trong truyện Vợ nhặt
- 1.2 Phân tích giá trị hiện thực và nhân đạo trong truyện Vợ nhặt – mẫu 1
- 1.3 Phân tích giá trị hiện thực và nhân đạo trong truyện Vợ nhặt – mẫu 2
- 1.4 Phân tích giá trị hiện thực và nhân đạo trong truyện Vợ nhặt – mẫu 3
- 1.5 Video Nêu giá trị hiện thực và giá trị nhân đạo của tác phẩm Vợ nhặt ?
- 1.6 Chia Sẻ Link Cập nhật Nêu giá trị hiện thực và giá trị nhân đạo của tác phẩm Vợ nhặt miễn phí
Kinh Nghiệm về Nêu giá trị hiện thực và giá trị nhân đạo của tác phẩm Vợ nhặt 2022
Bạn đang tìm kiếm từ khóa Nêu giá trị hiện thực và giá trị nhân đạo của tác phẩm Vợ nhặt được Update vào lúc : 2022-04-25 08:15:48 . Với phương châm chia sẻ Thủ Thuật về trong nội dung bài viết một cách Chi Tiết Mới Nhất. Nếu sau khi Read tài liệu vẫn ko hiểu thì hoàn toàn có thể lại Comments ở cuối bài để Ad lý giải và hướng dẫn lại nha.
Đề bài: Giá trị hiện thực và nhân đạo trong truyện ngắn Vợ nhặt của Kim Lân.Bài làmI. Mở bàiTruyện ngắn quy trình 1945 – 1985 đã đạt được những thành tựu xuất sắc, trong số đó Kim Lân là gương mặttiêu biểu, dù nhà văn sáng tác không nhiều nếu không muốn nói là rất ít. Theo nhà văn Bôn-đa-rép thì nghệ thuật và thẩm mỹ và làm đẹp sinh ra từ những tháicực và xung đột. Ý kiến này hoàn toàn có thể chưa đúng trong mọi trường hợp nhưng truyện Vợ nhặt Ra đời từ một tháicực của đời sống. Vợ nhặt đã ghi lại chân thực cảnh nạn đói ngày xuân năm 1945, một tai ương thảm khốctrong lịch sử của dân tộc bản địa ta. Trên cái nền tăm tối ấy, Kim Lân đã làm nổi trội phẩm chất tốt đẹp của ngườilao động Việt Nam. Do đó truyện vừa có mức giá trị hiện thực vừa có mức giá trị nhân đạo cao quý.II. Thân bài.1. Giá trị hiện thực.a. Giá trị hiện thực về bức tranh nạn đóiNgay từ trên đầu tác phẩm, tác giả đã hắt vào truyện thứ ánh sáng của hoàng hôn xám xịt. Theo bước chânTràng từ phố chợ đến miền quê, người chết rải rác nằm cong queo bên lề đường, người sống thì đi lại dậtdờ, mặt mày xanh xám như những bóng ma, những đứa trẻ của xóm ngụ cư ngồi ủ rũ ở những xó đườngkhông buồn nhúc nhích, không khí vấy lên mùi ẩm thối, trên cây gạo đầu làng tiếng quạ gào lên từng hồi thêthiết. Cả một vùng như trở thành bãi tha ma trong không khí đầy mùi tử thi. Mội cõi dương có hơi ám cõiâm. Thời gian và không khí nghệ thuật và thẩm mỹ và làm đẹp là một tín hiệu thẩm mĩ, nó báo rằng đó là thời gian con người đangđứng ở ranh giới giữa ánh sáng với bóng tối, giữa trần gian với địa ngục. Cả dân tộc bản địa đang đứng trước hoànghôn của cuộc sống, đứng mấp mé bên bờ vực thẳm. Điều này đã cho toàn bộ chúng ta biết sự tàn phá ghê gớm của nạn đói, mộthiện thực thê thảm.b. Hiện thực về thân phận người lao động- Trong tình hình ấy, thân phận con người thật là bèo bọt. Người đàn bà Tràng gặp ngoài kho thóc quần áorách tả tơi, thân hình gầy sọp vì đói. Người đàn bà này theo không Tràng mà chẳng còn chút sĩ diện, danhdự. Đó là một thực sự, một hiện thực mỉa mai, cay đắng mà cũng đầy xót xa. Thân phận con người chẳngkhác gì cỏ rác.- Mẹ con Tràng chỉ chòn cháo cám cầm hơi, nhà cửa chẳng khác gì gia cảnh của chị Dậu (Tắt đèn – Ngô TấtTố). Họ đứng trước tương lai sầm uất, nạn đói đang rình rập đe dọa đến sinh mạng. Đó là hiện thực về thân phận bọtbèo, hẩm hiu của người lao động trước CMT8.= > Theo bước chân Tràng, truyện mở ra một hiện thực thê thảm, một toàn thế giới điêu tàn xác xơ vì sự pháhoại của nạn đói. Số phận cả dân tộc bản địa thật hắt hiu, buồn não. Nguyên nhân là vì bọn thực dân, phát xít gâynên truyện không đề cập trực tiếp đến tội ác của chúng nhưng sức tố cáo vẫn mạnh mẽ và tự tin.2. Giá trị nhân đạoTrong cảnh bần hàn đói rách nát, người ta hoàn toàn có thể sống lạnh lùng, ích kỉ thậm chí còn tàn nhẫn, nhưng người laođộng Việt Nam vẫn sống nhân hậu, chan hòa yêu thương, vẫn ngời sáng tấm lòng nhân đạo. Từ trong tămtối, đói nghèo vút lên ánh sáng của lương tri, của tinh thần tương thân tương ái. Đó là phần đẹp tuyệt vời nhất, là giátrị tư tưởng chính của tác phẩm.a. Kim Lân đang không còn lời ca tụng tấm lòng tốt đẹp của mẹ con Tràng.- Nhìn hình thức bề ngoài có vẻ như xấu xí nhưng Tràng có cách ứng xử rất đẹp. Khi đẩy thuê xe thóc ra kho, thấy ngườiđàn bà đói thì Tràng cho ăn, dù anh ta chẳng có dư giả gì. Hành động có vẻ như ngẫu hứng nhưng cũng thể hiệnsự nhườm cơm sẻ áo. Trong nạn đói miếng ăn là cả yếu tố sinh mạng nên hành vi kia là một nghĩa cửcao đẹp. Sau đó người đàn bà theo về làm vợ Tràng cũng đồng ý, tuy nhiên anh ta cũng hơi sợ. Tấm lòngcưu mang này còn tồn tại một nguyên cớ thật đẹp ở bên trong: niềm khao khát tình yêu và niềm sung sướng mái ấm gia đình.Tâm tư, tình cảm của Tràng đặt trong tình cảnh này thật đáng quý, đáng trân trọng. Dù nghèo nhưng sốngnhân ái nên Tràng đã được bù đắp. Sáng hôm sau, Tràng cảm thấy niềm sung sướng thực sự. Bây giờ hắn mới thấyhắn nên người, sự chuyển biến ý thức này còn có ý nghĩa nhân văn thâm thúy. Vì cái đói không làm người ta trởthành quay quắt mà làm thức dậy những phẩm giá tốt đẹp.- Bà cụ Tứ là người mẹ có tấm lòng thật cao cả. Việc Tràng lấy vợ làm bà ngạc nhiên đến sững sờ, nhưngnghĩ lại bà đã hiểu ra. Khi hiểu ra sự tình, lòng người mẹ nghèo cảm thấy xót xa, nghẹn ngào nước mắt. Bàthường cho số kiếp nghèo, bèo bọt, thua thiệt của con trai nên mới đi nhặt vợ… Bà tủi thân già không lođược cho con, hận mình không tròn bổn phận làm cha, làm mẹ nên con trai mới đến nông nỗi này. Thươngcon bao nhiêu, bà thương người bấy nhiêu. Bà nhìn người đàn bà xa lạ kia với ánh nhìn ái ngại, cảm thông vàý nghĩ xuất phát từ tấm lòng bao dung, nhân hậu: Người ta có gặp bước trở ngại vất vả đói khổ này, người ta mớilấy đến con mình. Mà con mình mới có vợ được… Thế nên cụ sẵn sàng nuôi nấng, đồng ý nàng dâu mới.Nghĩ đến cảnh sống hiện tại, cụ vừa mừng vừa lo cho niềm sung sướng của hai con, nhưng cụ lại tin tưởng: ai giàuba họ, ai khó ba đời, rồi ra con cháu chúng mày về sau…- Còn người vợ nhặt,bị nạn đói đập cho tơi tả, nhưng cô ta cũng cố bám víu, nỗ lực vươn lên tìm lấy sựsống, khát khao được sống, được niềm sung sướng. Khi trở thành người thân trong gia đình trong mái ấm gia đình Tràng, cô ta toát ra vẻđẹp của người vợ hiền, nàng dâu thảo. Như vậy, qua nhân vật Tràng, cụ Tứ và người vợ nhặt, Kim Lân đã cangợi phẩm chất tốt đẹp của người lao động Việt Nam. Họ luôn sống nhân ái, giàu tình cảm, trong hoạn nạnđã nhường cơm sẻ áo, nuôi nấng đùm bọc nhau, trong đói nghèo vẫn luôn khao khát tình thương, mái ấmgia đình; vẫn tinh tưởng vào tương lai cuộc sống sẽ tốt đẹp.b. Khi cuộc sống của mái ấm gia đình nông dân này chưa tìm kiếm được lối thoát thì Cách mạng đã tới với họ.Hình ảnh đoàn người đi trên đê Sộp với lá cờ đỏ phấp phới hiện lên trong sự tiếc rẻ của Tràng, thì chắc chắnlần sau anh sẽ đi cùng với họ. Anh sẽ hòa chung với dòng người đói khổ để mang về ánh sáng niềm sung sướng nóấm và cả một tương lai tươi đẹp. Cách kết thúc có hậu đã ngầm ca tụng tư tưởng nhân đạo của một cáchmạng. Trong tác phẩm, Kim Lân còn kín kẽ thể hiện niềm đồng cảm của tớ riêng với nhân vật qua cách kểchuyện, cách xây dựng hình tượng nhân vật.- Giọng kể chậm rãi, từ tốn, nhẹ nhàng, cái nhìn của người kể thân thiện, cảm thông, cách miêu tả tâm lí tinhtế, thâm thúy; chứng tỏ nhà văn đã nhập thân vào nhân vật nên mới hiểu được những ngóc ngách trong tâm tưthầm kín của tớ, mới lắng nghe được khát vọng cùng bao nỗi buồn vui của mẹ con Tràng.- Tác giả xây dựng nhân vật Tràng có vẻ như hoang sơ nhưng chưa phải là hoang dã, thô kệch nhưng không thôlỗ, hồn nhiên, vô tâm nhưng chưa phải ngờ nghệch. Còn người vợ nhặt có chút điêu ngoa nhưng chưa phảiđanh đá, nanh nọc; có chút lẳng lơ nhưng chưa hư hỏng. Ranh giới giữa hai khái niệm trên rất mỏng dính, nếungòi bút thiếu bản lĩnh, rơi vào sa đà thì nhân vật sẽ không còn chiếm hữu được tình cảm nơi người đọc. Giữ đượcđiều ấy chứng tỏ tác giả đã có một lập trường vững vàng và xây dựng nhân vật của tớ bằng cả một tấmlòng.= > Truyện lên án chính sách thực dân phát xít đã gieo rắc đau thương cho nhân dân ta; đồng cảm với cảnh đóinghèo, thân phận đáng thương; ca tụng những phẩm chất tốt đẹp của người lao động, tin vào phẩmgiá và kĩ năng vươn dậy của con người… là những biểu lộ cảm động của chủ nghĩa nhân đạo.III. Kết bàiBằng trường hợp truyện độc lạ, Kim Lân đã mở ra bức tranh nạn đói ngày xuân năm 1945 với cái nghèokhó, tàn tạ của một mái ấm gia đình nông dân, những thân phận thấp hèn, tủi buồn, chẳng đã có được bao nhiêu niềmvui trong thời gian ngày cưới. Thế nhưng tác giả đã nhìn vào hiện thực ấy bằng cái nhìn yêu thương, tin tưởng nên đãthấy được vẻ đẹp tấm lòng của những mảnh đời khốn khó, thấy được sử vận động tăng trưởng khỏe mạnh củahiện thực sẽ làm thay đổi những kiếp người trong cuộc sống cũ.
Nội dung chính
- Dàn ý Phân tích giá trị hiện thực và nhân đạo trong truyện Vợ nhặt
Phân tích giá trị hiện thực và nhân đạo trong truyện Vợ nhặt – mẫu 1
Phân tích giá trị hiện thực và nhân đạo trong truyện Vợ nhặt – mẫu 2
Phân tích giá trị hiện thực và nhân đạo trong truyện Vợ nhặt – mẫu 3
Bài văn Phân tích giá trị hiện thực và nhân đạo trong truyện Vợ nhặt gồm dàn ý rõ ràng, 3 bài văn phân tích mẫu được tuyển chọn từ những bài văn phân tích đạt điểm trên cao của học viên trên toàn nước giúp bạn đạt điểm trên cao trong bài kiểm tra, bài thi môn Ngữ văn.
Dàn ý Phân tích giá trị hiện thực và nhân đạo trong truyện Vợ nhặt
I. Mở bài.
– Giới thiệu vắn tắt về Kim Lân và truyện ngắn Vợ nhặt
Vợ nhặt là một trong những truyện ngắn rực rỡ cuae nhà văn Kim Lân , in trong tập Con chó xấu xí. Vợ nhặt có tiền thân là truyện Xóm ngụ cư – viết ngay sau Cách mạng tháng Tám. Bản thảo chưa in thì bị thất lạc, sau này được tác giả viết lại.
II. Thân bài.
1. Giá trị hiện thực của tác phẩm Vợ nhặt
– Bối cảnh của truyện ngắn Vợ nhặt là khung cảnh nông thôn Việt Nam vào thuở nào kì ngột ngạt và đen tối nhất- đó là nạn đói năm Ất Dậu 1945. Bọn thực dân Pháp và phát xít Nhật buộc người nông dân phải nhổ lúa và hoa màu để trồng đay, phục vụ cho nhu yếu trận chiến tranh. Người dân những tỉnh ở đồng bằng Bắc bộ lâm vào cảnh nạn đói kinh khủng, gần hai triệu người chết đói. Hiện thực đau thương này đã được phản ánh trong nhiều truyện của Nguyên Hồng, Tô Hoài và thơ của Văn Cao… Nhà văn Kim Lân cũng góp tiếng nói tố cáo của tớ trong tác phẩm Vợ nhặt.
– Đặc sắc nghệ thuật và thẩm mỹ và làm đẹp của nhà văn Kim Lân trong tác phẩm Vợ nhặt là tuy nhiên không còn một dòng nào tố cáo trực tiếp tội ác của bọn thực dân Pháp và phát xít Nhật, hình ảnh của chúng cũng không một lần xuất hiện, nhưng tội ác của chúng vẫn hiện lên một cách rõ ràng. Khung cảnh làng quê ảm đạm, tối tăm. Những căn phòng úp súp . Những xác chết nằm còng queo bên đường. Không khí vẩn lên mùi ẩm thối của rác rưởi và mùi gây của xác người…
– Cuộc sống của người nông dân bị đẩy đến bước đường cùng. Tính mạng của con người thời gian hiện nay thật rẻ rúng, người ta “ nhặt” được vợ in như nhặt cái rơm, cái rác ở bên đường. Thông qua trường hợp truyện lấy vợ của Tràng, Kim Lân không riêng gì có nói lên được tình hình đen tối của xã hội Việt Nam trước Cách mạng , mà còn thể hiện được thân phận đói nghèo, bị rẻ rúng của người nông dân trong chính sách xã hội cũ ( Chú ý phân tích cảnh bữa cơm đón nàng dâu mới ở trong nhà Tràng vào thời gian đói kém: giữa cái mẹt rách nát có độc một lùm rau chuối thái rối và một đĩa muối ăn với cháo…rồi nồi “ chè khoán” nấu bằng cám.) Ở phần cuối của tác phẩm, những nhân vật nghèo khó này cũng khao khát sự thay đổi về số phận. Chúng ta cũng thấy thoáng hiện lên niềm dự cảm của tác giả về tương lai, về kiểu cách mạng( qua hình ảnh lá cờ đỏ sao vàng và những đoàn người đi phá kho thóc của Nhật).
2. Giá trị nhân đạo của tác phẩm Vợ nhặt
– Kim Lân đã viết về môi trường tự nhiên vạn vật thiên nhiên sống đời thường của người nông dân Việt Nam trước cách mạng với một niềm đồng cảm, xót xa, day dứt. Nếu không còn một tình cảm gắn bó thực sự với những người nông dân , không trải qua trong năm tháng đen tối ấy, rất khó gì viết nên được những trang sách xúc động và thấm thía đến thế.
– Giá trị nhân đạo của tác phẩm còn được thể hiện ở đoạn, nhà văn đã phát hiện và miêu tả những phẩm chất tốt đẹp của người lao động. Mặc dù bị xô đẩy đến bước đường cùng, mấp mé bên cái chết, nhưng những người dân nông dân vẫn nuôi nấng, giúp sức nhau, chia sẻ lẫn nhau miếng cơm, manh áo. Hiện thực môi trường tự nhiên vạn vật thiên nhiên sống đời thường càng đen tối bao nhiêu ( để ý quan tâm phân tích cảnh bà cụ Tứ đồng ý cô con dâu mới trong lúc mái ấm gia đình cãng đang rất trở ngại vất vả, không biết sống chết lúc nào, đê làm nổi rõ tình người của tớ).
– Kim Lân cũng thể hiện một sự trân trọng riêng với khát vọng sống, khát vọng niềm sung sướng và mái ấm gia dình của người nông dân.
Trong tình hình trở ngại vất vả, nhưng bà cụ Tứ và vợ chồng Tràng vẫn luôn hướng tới một môi trường tự nhiên vạn vật thiên nhiên sống đời thường mái ấm gia đình đầm ấm, niềm sung sướng ( cần để ý quan tâm những rõ ràng diễn tả tâm trạng bà cụ Tứ, thái độ của Tràng, vợ Tràng trong bữa tiệc, rồi nhà cửa , sân vườn đều được quét tước , thu dọn thật sạch, gọn ghẽ).Một cái gì mới mẻ, khác lạ đang tới với mỗi thành viên trong mái ấm gia đình bà cụ Tứ và hé mở trước họ một niềm tin về tương lai.
III. Kết bài.
– Vợ nhặt là một tác phẩm thành công xuất sắc của nhà văn Kim Lân. Qua tác phẩm này, toàn bộ chúng ta không riêng gì có nhận thấy tài năng của nhà văn, sự hiểu biết thâm thúy, cặn kẽ của ông về môi trường tự nhiên vạn vật thiên nhiên sống đời thường của người nông dân, mà điều quan trọng hơn đó đó đó là cái tâm, cái tấm lòng gắn bó thiết tha, sâu nặng của Kim Lân riêng với những người dân lao động nghèo khó trước Cách mạng.
Phân tích giá trị hiện thực và nhân đạo trong truyện Vợ nhặt – mẫu 1
Trong những tác phẩm văn học Việt Nam, ngoài những nội dung thâm thúy mà tác giả gửi gắm qua thì những tác phẩm này còn thể hiện những giá trị hiện thực và những tâm tư nguyện vọng của tác giả. Và trong tác phẩm “Vợ nhặt’’ cũng vậy, ngoài việc tái hiện lại bức tranh ngày đói mà con người hiện lên thê thảm thì Kim Lân còn thổi vào trong bức tranh đó nhiều giá trị hiện thực và nhân đạo.
Trước hết, truyện ngắn “Vợ nhặt” mang giá trị hiện thực thâm thúy. Tác phẩm đã phản ánh chân thực nạn đói 1945 kinh khủng. Đó là một trong những thời kỳ đen tối nhất của việt nam. Cảnh tang thương ảm đạm của nạn đói được Kim Lân diễn tả rõ ràng và sinh động. “Những mái ấm gia đình từ những vùng Tỉnh Nam Định…người chết như ngả rạ”. Chỉ với những câu văn ngắn ngủi mà Kim Lân đã cho toàn bộ chúng ta biết được ranh giới của yếu tố sống và cái chết rất mong manh. Người sống thì thoi thóp, người chết thì như ngả rạ. Bức tranh ngày đói hiện lên như găm sâu vào từng khúc thịt của người đọc bởi quá thê thảm và kinh khủng. Kim Lân không tránh mặt thực sự mà ông nhìn vào trực tiếp yếu tố để diễn tả những tang thương này.
Đồng thời, truyện ngắn “Vợ nhặt” cho toàn bộ chúng ta thấy được thân phận rẻ rúng của con người cùng với việc thê lương của số phận người nông dân trong tình hình bấy giờ. Điều này được thể hiện rõ ràng nhất qua nhân vật người vợ nhặt. Cái đói cái nghèo đã đùn đẩy tới mức chỉ với sau hai lần gặp Thị theo Tràng về làm vợ với mâm cỗ trình làng là 4 bát bánh đúc và một câu bông đùa. Chỉ vì miếng ăn, cái đói cái nghèo mà đưa đẩy số phận của một con người. Để rồi Tràng lấy vợ mà Kim Lân gọi là “nhặt vợ” như nhặt những dụng cụ chẳng có chút giá trị nào trên đường.
Bên cạnh những giá trị hiện thực thâm thúy nhà văn Kim Lân còn gửi vào những trang văn của tớ tấm lòng nhân đạo thiết tha. Mỗi câu chữ của nhà văn thể hiện đều thấm đượm lòng thương cảm của nhà văn riêng với số phận bi thảm của con người. Mỗi một nhân vật mà tác giả xây dựng đều đã cho toàn bộ chúng ta biết được niềm xót thương, cảm thông với cuộc sống con người trong nạn đói ấy. Có nhiều lúc người đọc hoàn toàn có thể cảm nhận được như tác giả nhập thân và chính nhân vật để chia sẻ và cảm thông với môi trường tự nhiên vạn vật thiên nhiên sống đời thường của tớ. Có những câu văn khi đọc lên còn thấy tác giả dường như rưng rưng xúc động. Chẳng hạn khi miêu tả tâm trạng của những thành viên trong bữa cơm ngày đói, Kim Lân miêu tả: “Một nỗi tủi hờn len vào tâm trí của từng người”.
Bên cạnh đó, nhà văn còn phát hiện, trân trọng và ngợi ca vẻ đẹp tâm hồn của con người trong nạn đói năm 45 ấy. Mặc dù cái đói, cái nghèo truy đuổi ráo riết như vậy nhưng ở họ vẫn sáng lên tư chất của những con người dân có vẻ như đẹp tâm hồn. Ở bà cụ Tứ là lòng yêu thương con thâm thúy, lòng nhân ái và đức hi sinh cao cả. Ở nhân vật Tràng để lại cho những người dân đọc bởi vẻ chất phác, hiền lành, thật thà. Còn ở người phụ nữ làm “vợ nhặt” kia lại là yếu tố đảm đang, biết điều và hiền hậu. Đặc biệt người làng xóm ngụ cư hiện lên là những người dân đầy tình nghĩa làng xóm, họ quan tâm và động viên Tràng. Để hoàn toàn có thể thấy rằng, bức tranh tối mịt ngày đói ấy vẫn le lói thứ ánh sáng của tình người. Chấp nhận trong tình hình “một sống hai chết” ấy nhưng con người vẫn không đầu hàng số phận.
Kim Lân còn nâng niu và trân trọng khát vọng sống, khát vọng niềm sung sướng của người nông dân. Ham sống là khát vọng mang tính chất chất nhân bản của con người. Kim Lân đã phát hiện và xác lập điều này ở nhân vật Thị. Thị nỗ lực chạy thoát sự rượt đuổi của tử thần. Việc Thị theo Tràng về làm vợ trong tình hình ấy quả thực không đáng khinh mà nó là khát vọng sống chính đáng của con người. Đồng thời, qua tác phẩm, nhà văn còn lên án mạnh mẽ và tự tin riêng với bọn thực dân, phát xít. Chính thực dân Pháp và phát xít Nhật đã đẩy nhân dân lao động ta vào cảnh khốn cùng.
Phân tích giá trị hiện thực và nhân đạo trong truyện Vợ nhặt – mẫu 2
Người ta thường nói nghèo thường gắn với hèn. Nhưng khi tới với truyện ngắn “vợ nhặt” của nhà văn Kim Lân, ta sẽ hiểu vẫn vẫn đang còn những con người đã sống rất thanh cao, rất lương thiện trong cái đói kinh khủng với cái nghèo bần hàn. Không những thế, tác phẩm còn ẩn chứa giá trị hiện thực và giá trị nhân đạo vô cùng thâm thúy mà Kim Lân đã gửi gắm vào đó. Bản thân ông cũng là một người được sinh ra và lớn lên trong cảnh nghèo khổ, nên hơn ai hết, ông hiểu rất rõ ràng sự kham khổ của mọi người. Vì thế, trong những trang văn của ông vẫn thường thấp thoáng bóng hình của những người dân nông dân tuy sống khắc khổ nhưng tấm lòng trong sáng.
Trong tác phẩm “Vợ nhặt” cũng vậy, Kim Lân cũng viết về môi trường tự nhiên vạn vật thiên nhiên sống đời thường cùng cực của vùng quê nghèo trong nạn đói kinh khủng năm 1945. Khi đó, người sống và người chết xuất hiện lẫn lộn nhau. Người chết như ngả rạ, còn người sống dật dờ thư thả như những hồn ma. Kim Lân miêu tả rất rõ ràng ràng: những cái thây nằm còng queo bên đường, không khí vẩn mùi ẩm thối của rác rưởi và mùi gây của xác người, xóm chợ về chiều xơ xác hắt hiu, hai bên hàng phố úp sụp tối om không nhà nào có ánh đèn ánh lửa. tiếng quạ trên mấy cây gạo ngoài bãi chợ cứ gào lên từng hồi thê thiết… Cảnh đói được nhà văn miêu tả lại quá thê lương và xót xa. Chỉ qua một vài hình ảnh, người đọc cũng hoàn toàn có thể tưởng tượng ra ngay trước mắt mình cảnh những người dân chết đói nằm rải rác ngoài đường ngoài chợ, người ta không cả nghĩ đến chuyện chôn cất, ma chay.
Cái đói còn làm cho những người dân ta không đủ can đảm nghĩ đến chuyện dựng vợ, gả chồng. Khiến cho Tràng – một người cùng khổ trong nạn đói ấy phải “nhặt” vợ. Trong bữa cơm ngày đầu của mái ấm gia đình mới lẽ ra là một mâm cơm dù không thịnh soạn thì chí ít cũng luôn có thể có khá đầy đủ chút cơm rau dưa muối. Nhưng không, không cơm, không rau, cũng chẳng dưa cà dưa muối. Bữa cơm ngày đói chỉ có độc một lùm rau chuối thái rối, và một đĩa muối ăn với cháo. Mỗi người chỉ ăn được hai sống lưng bát là hết sạch. Mẹ Tràng phải mang cháo cám ra cho toàn bộ nhà ăn. Nồi cháo cám đắng xít nhưng lại trở thành một thứ vật dụng ăn hiếm có.
Chính bọn thực dân phong kiến đã nhẫn tâm bắt người dân phải nhổ lúa trồng đay. Đay nào hoàn toàn có thể ăn được. Rồi nhiều chủng loại sưu cao thuế nặng càng làm cho những người dân dân khổ cực. Ăn còn không còn miếng mà ăn thì lấy đâu ra tiền ra thóc mà đóng thuế. Bọn chúng đúng là muốn dồn người ta vào bước đường cùng, vào chỗ chết.
Tất cả những điều trên đã làm ra giá trị hiện thực thâm thúy cho tác phẩm. Thế nhưng, giữa cảnh đời thê lương ấy, tình người và niềm ước mong niềm sung sướng vẫn luôn rực sáng trong tâm từng người. Đây đó đó là giá trị nhân đạo rất rộng mà tác phẩm đã mang lại cho những người dân đọc. Giữa những cái xác ven đường, Một trong những người dân đói dật dờ như những bóng ma, Tràng và thị lại dắt díu nhau về. Có lẽ sự kiện này còn có điều gì đó rất nghịch lý. Ngay chính bản thân mình Tràng cũng chợn nghĩ ở cái thời đại này đến bản thân mình còn không biết có lo nổi không mà còn đèo bòng. Nhưng rồi, Tràng vẫn bước qua mọi lo ngại, thậm chí còn là yếu tố sợ hãi, Tràng chậc kệ một chiếc và cùng thị bước tiếp trong sự ngỡ ngàng của mọi người.
Cuộc “nhặt” vợ nhanh gọn đầy vui nhộn và rất ngẫu nhiên của Tràng tưởng như một chuyện đùa nhưng lại đó đó là yếu tố mấu chốt thể hiện niềm tin yêu vào môi trường tự nhiên vạn vật thiên nhiên sống đời thường, tin rằng ngày mai cuộc sống sẽ tươi sáng hơn, bớt khổ hơn. Hơn thế nữa, sự kiện này còn thể hiện tình thương yêu, niềm đồng cảm lớn lao Một trong những con người cùng khổ. Đúng như câu tục ngữ lá lành đùm lá rách nát, lá rách nát ít đùm lá rách nát nhiều. Chỉ có điều trong cái xã hội này, có lẽ rằng ai cũng rách nát như ai. Hai con người cùng chung một số trong những phận nghèo nàn đói khổ, dắt nhau về dù chưa hề có dự trù gì cho tương lai. Trước mắt họ vẫn chỉ là những xác chết ngổn ngang, những bóng người đói dật dờ. Họ thật can đảm và mạnh mẽ và tự tin, hay nói một cách khác là quá liều lĩnh. Bởi trong lúc đói khổ như vậy này, đã có được miếng ăn đã là một việc lớn lao lắm rồi. Vậy mà người ta còn lấy vợ, lấy chồng – một việc quá rộng lao, quá sức tưởng tượng của mọi người. Nhưng dù sao, điều này cũng làm cho những khuôn mặt hốc hác u tối của tớ bỗng dưng rạng rỡ hẳn lên. Có cái gì đó lạ lùng và tươi mát thổi vào môi trường tự nhiên vạn vật thiên nhiên sống đời thường đói khát, tăm tối ấy của tớ.
Cảnh “nhặt” vợ tuy đầy bi hài nhưng lại đó đó là niềm khát khao niềm sung sướng của những con người đang trong tình trạng ngàn cân treo sợi tóc. Sự sống của tớ hoàn toàn có thể bị cơn đói nhấn chìm bất thần. Nhưng có lẽ rằng, càng cận kề cái chết bao nhiêu thì niềm ham sống lại càng cao bấy nhiêu. Tràng và thị đã cùng nhau trải qua cơn đói, cùng bước qua những xác chết ngổn ngang. Vì niềm niềm sung sướng, niềm kỳ vọng đang tràn ngập trong họ. Đến trong cả bà cụ Tứ – mẹ Tràng là người đã trải qua bao nhiêu thăng trầm trong môi trường tự nhiên vạn vật thiên nhiên sống đời thường, bà hiểu hơn ai hết những trở ngại vất vả phía trước của đôi vợ chồng trẻ, nhưng bà vẫn mừng lòng. Hơn nữa, chính bà là người khơi dậy thêm nhiều niềm tin cho con mình ngay trong những ngày thứ nhất có vợ. Nhất là bữa cơm thứ nhất với nàng dâu. Dù chẳng có gì cao sang ngoài rau chuối và cháo nhưng họ đã cùng nhau ăn với toàn bộ niềm đồng cảm và lòng yêu thương của tớ dành lẫn nhau. Bà nói tới những chuyện vui: lúc nào có tiền ta mua lấy đôi gà. Tao tính rằng cái chỗ đầu nhà bếp kia làm chuồng gà thì tiện quá. Này ngoảnh đi ngoảnh lại chả mấy mà có ngay đàn gà cho mà xem. Một niềm ước muốn thật giản dị, thật đơn sơ nhưng đã có sức thúc đẩy niềm kỳ vọng trong Tràng và vợ Tràng rất rộng. Chưa bao giờ trong nhà này mẹ con lại đầm ấm, hòa hợp như vậy. Cháo hết, bà lão nghĩ ngay đến nồi cháo cám. Bà thừa hiểu cháo cám đắng xít, rất khó ăn. Nhưng giữa lúc vui như vậy này, bà đã hào hứng dỗ dành con ăn cháo cám như một người mẹ dỗ dành riêng cho con nít ăn một thứ gì đó ngon lắm. Bà hồ hởi: Tao có cái này hay lắm cơ. Bà bưng nồi cháo cám lên, rồi vẫn với giọng vui tươi ấy: Chè đây. Chè khoán đây, ngon đáo để cơ. Những phút giây vui vẻ dẫu chẳng bao nhiêu nhưng vẫn là niềm kỳ vọng lớn lao của toàn bộ mái ấm gia đình. Mỗi người đều tự nghĩ rằng mình phải có trách nhiệm với căn phòng này.
Nếu như ở ngoài đường, ngoài chợ, người ta đang nằm la liệt, kiệt sức vì sắp chết đói thì ở đây, trong căn phòng nhỏ bé xơ xác này dẫu cũng đói, cũng thiếu thốn nhưng có một niềm tin đang rất được nhóm lên. Họ tin rằng, ngày mai sẽ tươi sáng hơn, nạn đói sẽ sớm được đẩy lùi. Nhất là lúc hình ảnh lá cờ đỏ bay phấp phới, công cuộc phá kho thóc của Nhật nổ ra. Người nông dân sau bao cam chịu ắt sẽ đứng lên giành lấy độc lập tự do cho chính mình. Họ sẽ không còn hề phải đói phải khổ như giờ đây nữa.
Người dân càng khổ cực bao nhiêu thì lòng phẫn nộ của tớ dành riêng cho bọn đế quốc càng thâm thúy bấy nhiêu. Trước sau gì bọn chúng cũng tiếp tục phải trả giá. Đó là một quy luật tất yếu: có áp bức ắt có đấu tranh. Và đấu tranh vì chính nghĩa vẫn luôn luôn giành thắng lợi.
Như vậy, với giá trị hiện thực và giá trị nhân đạo thâm thúy, tác phẩm đã gieo vào lòng những đọc sự xót xa, đồng cảm cho những kiếp nghèo cùng cực. Đồng thời cổ vũ họ hãy đoàn kết lại rồi tự đứng lên giải phóng cho cuộc sống mình. Kim Lân đã rất thành công xuất sắc khi xây hình thành câu truyện mê hoặc này. Cho đến nay, tác phẩm vẫn còn đấy nguyên giá trị.
Phân tích giá trị hiện thực và nhân đạo trong truyện Vợ nhặt – mẫu 3
Kim Lân đã từng tâm sự “Ý nghĩa của truyện: trong sự túng đói quay quắt, trong bất kể tình hình khốn khổ nào, người nông dân ngụ cư vẫn khao khát vươn lên trên cái chết, cái thảm đạm để mà vui, để mà kỳ vọng” (Cách mạng, kháng chiến và đời sống văn học – NXB Tác phẩm mới, 1985)
Với một ý đồ như vậy, Kim Lân chọn nạn đói kinh khủng năm Ất Dậu làm toàn cảnh cho truyện thì quả là đắc địa. Vợ nhặt trước hết là thiên truyện nói về cái đói. Chỉ mấy chữ “Cái đói tràn đến…” đủ gợi lên hoài niệm kinh hoàng cho những người dân dân xứ Việt về một thảm hoạ lớn của dân tộc bản địa đã quét đi xấp xỉ gần một phần mười dân số trên đất việt nam. Đúng như chữ nghĩa Kim Lân, hiểm hoạ ấy “tràn đến”, tức là mạnh như thác dữ. Cách tả của nhà văn gây một ám ảnh thê lương qua hai quy mô ảnh: con người năm đói và không khí năm đói. Ông đặc tả chân dung người năm đói “khuôn mặt hốc hác u tối” nhưng đáng sợ nhất là có tới hai lần ông so sánh người với ma: “Những mái ấm gia đình từ những vùng Tỉnh Nam Định, đội chiếu lũ lượt bồng bế , dắt díu nhau lên xanh xám như những bóng ma”, và “bóng những người dân đói đi lại lặng lẽ như những bóng ma”. Kiểu so sánh ấy thể hiện một cảm quan đặc biệt quan trọng của Kim Lân về cái thời ghê rợn: đó là cái thời ranh giới giữa người và ma, cái sống và cái chết chỉ mong sao manh như sợi tóc. Cõi âm nhoà vào cõi dương, trần gian mất mép miệng vực của âm ti. Trong không khí của toàn thế giới ngổn ngang người sống kẻ chết ấy, cái tiếng quạ “gào lên từng hồi thê thiết” cùng với “mùi gây gây của xác người” càng tô đậm cảm hứng tang tóc thê lương. Quả là cái đói lộ rất là mạnh huỷ diệt môi trường tự nhiên vạn vật thiên nhiên sống đời thường đến mức kinh khủng. Trong một toàn cảnh như vậy, Kim Lân đặt vào đó một mối tình thì quả thật là táo bao. Cứ như thủ thuật “trêu tức” của điện ảnh, Kim Lân tạo ra một “xen” thật bi hài. Khi cái dạ dày còn thiếu thốn thì ngay cái thành phầm tinh thần kì diệu nhất của loài người là tình yêu cũng làm thế nào tránh khỏi sự méo mó. Chao ôi, toàn chuyện cười ra nước mắt: bốn bát bánh đúc ngày này mà làm ra một mối tình, nồi cám ngày đói đủ làm cỗ tân hôn…Ngòi bút khắc khổ của Kim Lân không tránh mặt mà săn đuổi hiện thực đến đáy, tạo cho thiên truyện một chiếc “phông” đặc biệt quan trọng, nhàu nát, ảm đạm , tăm tối và phải nói là có phần nghiệt ngã.
Nhưng quan tâm chính của nhà văn không phải là hình thành một bản cáo trạng trong Vợ nhặt, mà dồn về phía khác, quan trọng hơn. Từ bóng tối của tình hình, Kim Lân muốn tỏa sáng một chất thơ đặc biệt quan trọng của hồn người. Mảng tối của bức tranh hiện thực đau buồn là một phép đòn kích bẩy cho mảng sáng về tình người tỏa ra ánh hào quang đặc biệt quan trọng của một chủ nghĩa nhân văn tha thiết cảm động.
Trong văn chương, người ta nhấn mạnh yếu tố chữ tâm hơn chữ tài. Song nếu cái tài không đại đến một mức độ nào đó thì cái tâm kia làm thế nào thể hiện ra được. Vợ nhặt cũng thế: tấm lòng tha thiết của Kim Lân sở dĩ lay động người đọc trước hết là nhờ tài dựng truyện và tiếp theo đó là tài dẫn truyện. Tài dựng truyện ở đấy là tài bạo nên trường hợp truyện độc lạ. Ngay cái nhan đề Vợ nhặt đã bao chứa một trường hợp như vậy. Trong một bài phỏng vấn, Kim Lân đã hào hứng lý giải: “Nhặt tức là nhặt nhạnh, nhặt vu vơ. Trong cảnh đói năm 1945, người dân lao động dường như khó ai thoát khỏi cái chết. Bóng tối của nó phủ xuống xóm làng. Trong tình hình ấy giá trị của một con người thật vô cùng rẻ rúng, người ta hoàn toàn có thể có vợ theo, chỉ nhờ mấy bát bánh đúc bán ngoài chợ – đúng là “nhặt được vợ như tôi nói trong truyện ” (Báo văn nghệ số 19, ngày 8 -5- 1993 -tr5). Như vậy thì cái thiêng liêng (vợ) đang trở thành rẻ rúng (nhặt). Nhưng trường hợp truyện còn tồn tại một mạch khác: cái chủ thể của hành vi “nhặt” kia là Tràng, một gã trai nghèo xấu xí, dân ngụ cư đang thời đói khát mà đùng một cái lấy được vợ, thậm chí còn được vợ theo thì quả là yếu tố lạ. lạ tới mức nó tạo ra hàng loạt những kinh ngạc cho xóm làng, bà cụ Tứ và chính bản thân mình Tràng nữa: “cho tới giờ đây hắn vẫn còn đấy ngờ ngợ như không phải như vậy . Ra hắn đã có vợ rồi đó ư?”.Tình huống trong gợi ra một trạng thái tinh xảo của lòng người: trạng thái chông chênh khó nói – cái gì rồi cũng chập chờn, như có như không. Đây là nụ cười hay nỗi buồn? Nụ cười hay nước mắt?… Cái thế đặc biệt quan trọng của tâm trạng này đã khiến ngòi bút truyện ngắn của Kim Lân mang dáng dấp của thơ ca.
Dựng truyện hay chưa đủ. Tài dựng truyện in như tài của anh châm ngòi pháo. Có lửa đốt, châm đúng ngòi nhưng pháo có nhiều quả điếc thì vẫn tiếp tục xịt như thường. Cho nên tài dựng truyện phải gắn với tài dẫn truyện nữa mới tạo sự thâm thúy, mê hoặc. Tài dẫn truyện của Kim Lân thể hiện qua lối sử dụng ngôn từ nông dân đặc biệt quan trọng thành công xuất sắc, qua lời văn áp sát vào tận cái lõi của đời thực khiến mỗi câu chữ như được “bứng” ra từ chính cái ngồn ngộn của môi trường tự nhiên vạn vật thiên nhiên sống đời thường. Song quan trọng nhất vẫn là ở bút pháp hiện thực tâm ý. Phải nói, trường hợp truyện trên kia thật đắc địa cho Kim Lân trong việc khơi ra mạch chảy tâm ý cực kỳ tinh xảo ở mỗi nhân vật. Rất đáng để ý quan tâm là hai trường hợp: bà cụ Tứ và Tràng. Đây là hai kiểu phản ứng tâm ý trước một tình thế như nhau, tuy nhiên không còn ai giống ai. Trước hết là Tràng, một thân phận thấp hèn nhưng lại là một chú rể hoàn toàn có thể xem là niềm sung sướng. Hạnh phúc đích thực bao giờ cũng gây một chấn động tâm lí lớn. Chấn động ở Tràng tạo một mạch tâm ý ba chặng. Khởi đầu là ngỡ ngàng. Hạnh phúc gây men ở Tràng thành cảm hứng mới mẻ kì diệu. Cảm giác ấy hút lấy toàn bộ con người hắn: vừa lặn vào tâm linh (Trong người êm ái lửng lơ như người ở trong giấc mơ đi ra) vừa tỏa ra, vật chất hóa thành cảm hứng da thịt (Một cái gì đó mới mẻ, lạ lắm, trước đó chưa từng thấy ở người đàn ông nghèo khổ ấy, nó ôm ấp, mơn man khắp da thịt Tràng, tựa hồ như có bàn tay vuốt nhẹ trên sống sống lưng). Với cây bút hiện thực, những đoạn văn như vậy đã đạt đến “thần bút”, vì trạng thái người viết như nhập vào làm một với trạng thái nhân vật (còn gọi là khả năng “hóa thân” trong văn xuôi, khả năng “nhập thần” trong thơ ca). Rồi cái ngỡ ngàng niềm sung sướng kia cũng nhanh gọn đẩy thành nụ cười hữu tình rõ ràng. Đó là nụ cười về niềm sung sướng mái ấm gia đình – một nụ cười giản dị nhưng lớn lao không gì sánh nổi. Chẳng thế mà một người nổi tiếng như Tsecnưsepxki từng mơ ước: “Tôi sẵn sàng đánh đổi cả sự nghiệp nếu biết rằng trong một căn phòng nhỏ ấm áp nào đó, có một người đàn bà đang ngóng đợi tôi về ăn tối”. Chàng thanh niên nghèo hèn của Kim Lân đã thực sự đạt được một nụ cười như vậy: “Bỗng nhiên hắn thấy hắn thương yêu gắn bó với cái nhà đất của hắn lạ lùng. Hắn đã có một mái ấm gia đình. Hắn sẽ cùng với vợ sinh con đẻ cái ở đấy. Cái nhà như cái tổ ấm che mưa che nắng. Một nguồn sung sướng, phấn chấn đột ngột tràn ngập trong tâm”. Một nụ cười thật cảm động, lẫn lộn cả hiện thực lẫn giấc mơ. Điều này thì anh Tràng của Kim Lân còn như mong ước hơn Chí Phèo của Nam Cao: niềm sung sướng đã nằm gọn tay Tràng, còn Thị Nở mới chấp chới tầm tay Chí Phèo thì đã biết thành cái xã hội đen tối cướp mất. Có một rõ ràng rất đắt của Kim Lân: “Hắn xăm xăm chạy ra giữa sân, hắn cũng muốn làm một việc gì để tham dự phần tu sửa lại căn phòng”. So với cái dáng “ngật ngưỡng” mở đầu tác phẩm, hành vi “xăm xăm” này của Tràng là một đột biến quan trọng, một bước ngoặt thay đổi cả số phận lẫn tính cách của Tràng: từ khổ đau sang niềm sung sướng, từ chán đời sang yêu đời, từ ngây dại sang ý thức. Chẳng thế mà Kim Lân đã thấy đủ Đk đặt vào dòng xoáy tâm ý của Tràng một ý thức bổn phận thâm thúy: “Bây giờ hắn mới thấy hắn nên người, hắn thấy hắn có bổn phận lo ngại cho vợ con sau này”. Tràng đã thực sự “phục sinh tâm hồn” – đó là giá trị lớn lao của niềm sung sướng. Cô Kiều xưa “xăm xăm băng lối vườn khuya một mình” thì táo bạo đấy mà vẫn tiếp tục chênh vênh, đơn độc thế nào. Cái xăm xăm của Tràng mới thực khỏe, tự tin làm thế nào!
Bình luận truyện Vợ nhặt, không hiểu sao có một câu rất quan trọng của Kim Lân mà mọi người cứ bỏ qua. Đó là câu kết truyện: “Trong óc Tràng vẫn thấy đám người đói lả và lá cờ đỏ bay phấp phới…”. Một câu kết như vậy, tiềm ẩn bao sức nặng về nghệ thuật và thẩm mỹ và làm đẹp sẽ sa vào lối kết cấu khép của văn học hiện thực phê phán. Sự tương hỗ update rõ ràng này tạo ra một kết cấu mở khiến Vợ nhặt thực sự vượt qua phạm trù của văn học 1930 – 1945 để bước tới phạm trù của nền văn học mới. Nhờ thế, thiên truyện đã đóng lại mà một số trong những phận mới vẫn tiếp tục được mở ra. Cái “lá cờ đỏ” kia như tín hiệu của một sự đổi đời. Nhân vật Tràng tiếp tục vận động về phía niềm tin, về phía môi trường tự nhiên vạn vật thiên nhiên sống đời thường. “Lá cờ đỏ” như gợi mở một sự thanh toán triệt để ở Tràng một số trong những phận bế tắc kiểu anh Pha, chị Dậu, Chí Phèo… Chi tiết này sẽ không còn phải là một mơ ước viển vông, một ảo tưởng cổ tích mà có cơ sở chắn chắn từ trong hiện thực đời sống.
Quá trình tâm ý của cụ Tứ có phần còn phức tạp hơn nhân vật Tràng. Nếu ở người con trai, nụ cười làm chủ, tâm ý tăng trưởng theo chiều thẳng đứng phù phù thích hợp với một chàng rể trẻ tuổi đang tràn trề niềm sung sướng thì ở bà mẹ, tâm lí vận động theo phong cách gấp khúc, phù thích hợp với những nỗi niềm trắc ẩn trong chiều sâu riêng của người già từng trải và nhân hậu.
Cũng như con trai, khởi đầu tâm ý ở bà cụ Tứ là ngỡ ngàng. Anh con trai ngỡ ngàng trước một chiếc dường như không hiểu được. Cái cô nàng xuất hiện trong nhà bà phút đầu như một hiện tượng kỳ lạ lạ. Trạng thái ngỡ ngàng của cụ Tứ được khơi sâu bởi hàng loạt những vướng mắc nghi vấn: “Quái sao lại sở hữu người đàn bà nào ở trong ấy nhỉ? Người đàn bà nào lại đứng ngay đầu giường thằng con trai mình thế kia? Sao lại chào mình bằng u? Không phải con cháu Đục. Ai thế nhỉ? Rồi lại: “Ô hay, thế là thế nào nhỉ”. Trái tim người mẹ có con trai lớn vốn rất nhạy cảm về điều này, vậy tại sao Kim Lân lại khiến cho nhân vật người mẹ ngơ ngác lâu đến thế? Một chút quá đà, một chút ít “kịch” trong ngòi bút Kim Lân? Không, nhà văn của đồng nội vốn lạ lẫm tạo dáng vẻ. Đây là nỗi đau của người viết: Chính sự cùng quẫn của tình hình đã đánh mất ở người mẹ sự nhạy cảm đó.
Nếu ở Tràng, sự ngỡ ngàng đi thẳng tới nụ cười thì ở bà cụ Tứ, sự vận động tâm ý phức tạp hơn. Sau khi hiểu ra mọi chuyện, bà lão “cúi đầu im re”. Cái thương của bà mẹ nhân hậu mới bao dung làm thế nào: “Biết chúng nó có nuôi nổi nhau sống qua được cơn đói khát này sẽ không còn?”. Trong chữ “chúng nó” , người mẹ đã đi từ lòng thương con trai sang con dâu. Trong chữ “cúi đầu”, bà mẹ tiếp nhận niềm sung sướng của con bằng kinh nghiệm tay nghề sống, bằng sự trả giá của một chuỗi đời nặng nhọc, bằng ý thức thâm thúy trước tình hình, khác hoàn toàn anh con trai tiếp nhận niềm sung sướng bằng một nhu yếu, bằng một ước mơ tinh thần phơi phới.
Rồi tình thương lại chìm vào nỗi lo, tạo thành một trạng thái tâm ý triền miên day dứt. Tác giả xoáy vào dòng xoáy ý nghĩ của bà mẹ: nghĩ đến bổn phận làm mẹ chưa tròn, nghĩ đến ông lão, đến con gái út, nghĩ đến nỗi khổ đời mình, nghĩ đến tương lai của con… để ở đầu cuối dồn tụ bao lo ngại, yêu thương trong một câu nói giản dị “Chúng mày lấy nhau thời gian hiện nay, u thương quá”. Trên đống buồn lo, nụ cười của mẹ vẫn cố ánh lên: Cảm động thay, Kim Lân lại để cái ánh sáng kì diệu đó tỏa ra từ …nồi cháo cám. Hãy nghe người mẹ nói: “chè đây – bà lão múc ra một bát – Chè khoán đây, ngon đáo để cơ”. Chữ “ngon” này nên phải cảm thụ một cách đặc biệt quan trọng. Đó không phải là xúc cảm về vật chất (xúc cảm về vị cháo cám) mà là xúc cảm về tinh thần: ở người mẹ, niềm tin về niềm sung sướng của con biến đắng chát thành ngọt ngào. Chọn hình ảnh nồi cháo cám, Kim Lân muốn chứng tỏ cho cái chất người: trong bất kì tình hình nào, tình nghĩa và kỳ vọng không thể bị tiêu diệt. Con người vẫn muốn sống và cống hiến cho ra sống, và cái chất người thể hiện ở cách sống tình nghĩa và kỳ vọng. Nhưng Kim Lân không phải là nhà văn lãng mạn. Niềm vui của cụ Tứ vẫn tiếp tục là nụ cười tội nghiệp, bởi thực tại vẫn nghiệt ngã với nồi cháo cám “đắng cay và nghẹn bùi”.
Thành công của nhà văn là đã thấu hiểu và phân tích được những trạng thái khá tinh xảo của con người trong tình hình đặc biệt quan trọng. Và vượt lên tình hình vẫn là một vẻ đẹp tinh thần của những người dân nghèo khổ. Cái thế vượt tình hình ấy tạo ra nội dung nhân đạo độc lạ và cảm động của tác phẩm. Thông điệp của Kim Lân là một thông điệp mang ý nghĩa nhân văn. Trong tiểu thuyết nổi tiếng Thép đã tôi thế đấy, nhà văn Nga Nhicôlai Ôxtrôpxki đã khiến cho nhân vật Paven Coocsaghin ngẫm nghĩ: “Hãy biết sống cả những khi cuộc sống trở nên không thể chịu được nữa”. Vợ nhặt là bài ca về tình người ở những kẻ nghèo khổ, đã “biết sống” cho ra người ngay giữa thời túng đói quay quắt.
Thông điệp của Kim Lân đã được chuyển hóa thành một thiên truyện ngắn xuất sắc với cách dựng trường hợp truyện và dẫn truyện độc lạ, nhất là bút pháp miêu tả tâm lí tinh xảo, khiến tác phẩm mang chất thơ cảm động và mê hoặc.
Reply
7
0
Chia sẻ
Video Nêu giá trị hiện thực và giá trị nhân đạo của tác phẩm Vợ nhặt ?
Bạn vừa Read Post Với Một số hướng dẫn một cách rõ ràng hơn về Clip Nêu giá trị hiện thực và giá trị nhân đạo của tác phẩm Vợ nhặt tiên tiến và phát triển nhất
Chia Sẻ Link Cập nhật Nêu giá trị hiện thực và giá trị nhân đạo của tác phẩm Vợ nhặt miễn phí
Heros đang tìm một số trong những Chia Sẻ Link Cập nhật Nêu giá trị hiện thực và giá trị nhân đạo của tác phẩm Vợ nhặt miễn phí.
Giải đáp vướng mắc về Nêu giá trị hiện thực và giá trị nhân đạo của tác phẩm Vợ nhặt
Nếu sau khi đọc nội dung bài viết Nêu giá trị hiện thực và giá trị nhân đạo của tác phẩm Vợ nhặt vẫn chưa hiểu thì hoàn toàn có thể lại Comment ở cuối bài để Ad lý giải và hướng dẫn lại nha
#Nêu #giá #trị #hiện #thực #và #giá #trị #nhân #đạo #của #tác #phẩm #Vợ #nhặt