Contents
Quý khách đang tìm kiếm từ khóa Em hãy tường thuật lại cuộc kháng chiến trên phòng tuyến Như Nguyệt vào thế kỉ XI được Cập Nhật vào lúc : 2022-04-20 05:14:32 . Với phương châm chia sẻ Kinh Nghiệm về trong nội dung bài viết một cách Chi Tiết 2022. Nếu sau khi tìm hiểu thêm Post vẫn ko hiểu thì hoàn toàn có thể lại phản hồi ở cuối bài để Admin lý giải và hướng dẫn lại nha.
Nội dung chính
Trận Như Nguyệt là một trận đánh lớn trình làng ở một khúc sông Như Nguyệt (hay sông Cầu) vào năm 1077, là trận đánh có tính quyết định hành động của cuộc Chiến tranh Tống-Việt, 1075-1077, và là trận đánh ở đầu cuối của nhà Tống trên đất Đại Việt. Trận chiến trình làng trong nhiều tháng, kết thúc bằng thắng lợi của quân đội Đại Việt và thiệt hại nhân mạng lớn của quân Tống, vượt mặt hoàn toàn ý chí xâm lược Đại Việt của tớ, buộc họ phải thừa nhận Đại Việt là một vương quốc.[6]
Trận Như NguyệtMột phần của Chiến tranh Tống-Việt, 1075-1077Thời gian18 tháng 1,1077-28 tháng 2,1077Địa điểm
sông Như Nguyệt, Đại Việt
Kết quả
thắng lợi quyết định hành động cho Đại ViệtTham chiến
Đại Tống
Đại ViệtChỉ huy và lãnh đạo
Quách Quỳ
Triệu Tiết
Miêu Lý
Hòa Mâu
Lý Thường Kiệt
Hoằng Chân †
Chiêu Văn †
Thân Cảnh Phúc †
Lý Kế NguyênLực lượng
45.000 lính chính quy
55.000 binh trưng tập ở biên giới[1]
10.000 ngựa
200.000 dân phu[2][3]
60.000 quân[4]-100.000 quânThương vong và tổn thất
76.600 quân và 80.000 phu phục dịch[5]
Hơn 6.000 ngựa
không rõ
Nhà Tống Trung Quốc vào thế kỷ 11 có ý định xâm lược Đại Việt để mở rộng lãnh thổ, nhằm mục đích xử lý và xử lý một số trong những trở ngại vất vả về đối nội và đối ngoại, đồng thời trả thù lần thất bại trong cuộc trận chiến tranh Tống-Việt lần 1 trước đó[7]. Họ ra sức sẵn sàng sẵn sàng cho việc tiến công Đại Việt: xây dựng đường giao thông vận tải lối đi bộ, cơ sở chứa lương thực[8], huấn luyện binh sĩ, cho quân đóng trại sát biên giới Tống-Việt.[9]
Nhà Lý sớm nhận ra ý định này của nhà Tống nên đã thực thi một chiến dịch đánh đòn phủ nguồn vào thời gian ở thời gian cuối năm 1075 thời điểm đầu xuân mới 1076, phá hủy những vị trí căn cứ phục vụ hầu cần sẵn sàng sẵn sàng cho trận chiến tranh của nhà Tống. Nhà Tống vẫn quyết tâm tiến hành trận chiến tranh, vua Tống Thần Tông cử Quách Quỳ chỉ huy, Viên ngoại lang Bộ Lại Triệu Tiết làm phó tướng cho cuộc tiến công thay đổi kế hoạch và sẵn sàng sẵn sàng kỹ hơn cho cuộc tiến quân. Họ điều động cả bộ binh lẫn thủy binh nhằm mục đích sẵn sàng sẵn sàng đánh Đại Việt.[2]
Trước binh sĩ mạnh mẽ và tự tin của nhà Tống, Lý Thường Kiệt quyết định hành động chọn kế hoạch phòng thủ:[10] ông dùng những lực lượng của những dân tộc bản địa thiểu số ở miền núi phía bắc nhằm mục đích quấy rối hàng ngũ của quân Tống[11]. Các tướng Lưu Kỹ, Phò mã Thân Cảnh Phúc, Vi Thủ An đem quân hãm bước tiến quân Tống ở Cao Bằng, Bắc Kạn, Lạng Sơn, đồng thời chặn một bộ phận thủy quân của nhà Tống từ Quảng Đông xuống[11]… Sau khi chặn đánh quân Tống không thành tại vùng núi phía Bắc, Lý Thường Kiệt lui quân về phía nam Sông Cầu. Được sự giúp sức của nhân dân, Lý Thường Kiệt đã xây dựng một phòng tuyến trên sông Như Nguyệt (một đoạn của khúc sông Cầu) để biến nơi đấy là nơi trình làng trận đánh quyết định hành động của toàn bộ trận chiến.[12]
Quân Tống
Quân Tống lôi kéo khoảng chừng 100.000 quân chiến đấu (45.000 binh từ biên giới với Liêu Hạ, số còn sót lại là binh trưng tập)[1], 10.000 ngựa, 200.000 dân phu,[2][3] đồng thời có sự tương hỗ từ lực lượng thủy binh. Quân đội có kinh nghiệm tay nghề chiến đấu dày dạn trang bị tốt với máy bắn đá và hỏa tiễn.[10] Chỉ huy là Quách Quỳ và Phó Chỉ huy là Triệu Tiết cùng với nhiều tướng khác được điều về từ miền bắc việt nam Tống.[2] Trong số này 4,5 vạn là quân rút từ miền biên giới Liêu Hạ, do 9 tướng chỉ huy. Số còn sót lại là trưng tập ở những lộ, nhất là những lộ dọc đường từ kinh đô đến Ung Châu.[13]
Quân Lý
Bộ phận quân nòng cốt của nhà Lý gồm thủy binh và bộ binh phòng thủ và chiến đấu tại sông Như Nguyệt có 60.000 quân[4][14] và một số trong những lực lượng không tham gia trực tiếp vào trận đánh dùng để hãm chân và quấy rối tiếp vận phía sau có tầm trên 15.000 người.[11] Toàn bộ lực lượng bộ binh do Lý Thường Kiệt trực tiếp chỉ huy, nhưng toàn bộ thủy binh đều do Hoằng Chân, Chiêu Văn và Lý Kế Nguyên đứng đầu. Bấy giờ, thủy binh được sắp xếp rõ ràng như sau:
– Đại bộ phận triệu tập ở Vạn Xuân, tức là ở khu vực cực Đông của chiến tuyến sông Cầu. “Vạn Xuân là một vị trí kế hoạch trọng yếu ở vào đầu mối của toàn bộ những đường thủy vùng Đông Bắc. Từ Vạn Xuân, thủy binh ta hoàn toàn có thể vượt sông Lục Nam, sông Thương, sông Cầu tiến sâu vào địa phận vùng Đông Bắc, hoàn toàn có thể xuôi sông Bạch Dằng, sông Thái Bình ra biển, hoàn toàn có thể theo sông Đuống về Thăng Long”[15]. Ở đây có tầm khoảng chừng 400 con thuyền và hơn 20.000 quân, toàn bộ đặt dưới sự chỉ huy của Hoằng Chân và Chiêu Văn.
– Một bộ phận thủy binh khác do Lý Kế Nguyên chỉ huy, tiến ra đóng giữ ở vùng duyên hải Đông Bắc, sẵn sàng đánh trả đạo thủy binh của nhà Tống. Quân số và phương tiện đi lại chiến đấu của cục phận này rõ ràng ra sao, hiện toàn bộ chúng ta vẫn chưa rõ, chỉ biết là nhỏ hơn so với bộ phận thủy binh do Hoằng Chân và Chiêu Văn chỉ huy, nhưng lại đủ lớn để hoàn toàn có thể dữ thế chủ động tổ chức triển khai những trận đánh quyết liệt với đạo thủy binh của giặc.
Đoạn sông Như Nguyệt mà Lý Thường Kiệt lựa chọn xây dựng phòng tuyến có vị trí mang tính chất chất kế hoạch: có núi ở cả hai bên bờ[16], đoạn sông có chiều dài khá rộng lên hơn 100 mét[17], vắt ngang con phố dễ nhất để vượt qua sông Cầu[18], dòng sông chặn mọi đường trên bộ hoàn toàn có thể dùng để tiến quân vào Thăng Long[18]. Trên khúc này còn có tầm khoảng chừng 11 bến đò ngang: Như Nguyệt, Tiểu Lâm, Dũng Liệt, Phù Yên, Đẩu Hàn, Phù Cầm, Lượng Sài, Đáp Cầu, Yên Ngô, Bằng Lâm, Phả Lại[18]. Hai bến có tuổi đời lâu và quan trọng nhất là Như Nguyệt và Thị Cầu (hay Đáp Cầu về sau) nằm trên đường giao thông vận tải lối đi bộ quan trọng tiến vào Thăng Long và là con phố thuận tiện nhất để quân Tống vượt qua sông và tiến về Thăng Long. Vì vị trí quan trọng này, Lý Thường Kiệt quyết định hành động lập một phòng tuyến tại đây nhằm mục đích đánh một trận kế hoạch[19]
Khu vực phòng thủ mà Lý Thường Kiệt xây dựng chạy dài từ chân núi Tam Đảo (khoảng chừng Đa Phúc) với nhiều chỗ núi ăn sát bờ sông hoặc rừng cây có tỷ suất dày đặc. Địa hình này hoàn toàn có thể được tận dụng để ngăn việc vượt sông thuận tiện và đơn thuần và giản dị, tạo Đk cho quân nhà Lý tránh việc phải xây dựng một chiến tuyến dài hết nam sông Như Nguyệt mà chỉ việc xây ở những khu vực đường giao thông vận tải lối đi bộ, quan trọng nhất là đoạn Như Nguyệt, Thị Cầu và Vạn Xuân.[20]
Chiến lũy của phòng tuyến được xây dựng bằng đất có đóng cọc tre dày mấy tầng làm dậu[21]. Dưới bãi sông được sắp xếp những hố chông ngầm tạo thành một phòng tuyến rất vững chãi. Quân của nhà Lý đóng thành từng trại trên suốt chiến tuyến, mà quan trọng nhất là ba trại ở Như Nguyệt, Thị Cầu, Phấn Động[22]. Mỗi trại binh hoàn toàn có thể có thêm thủy binh phối hợp. Quân nòng cốt do chính Lý Thường Kiệt chỉ huy đóng ở phủ Thiên Đức[23], một vị trí hoàn toàn có thể cơ động chi viện nhiều hướng và khống chế mọi ngả đường tiến về Thăng Long. Quân Tống cũng đóng dọc theo hai bờ sông, triệu tập ở những vị trí quan trọng: phó tướng Triệu Tiết đóng tại khu vực mà ngày này là thôn Mai Thượng, xã Mai Đình, Hiệp Hòa, tỉnh Bắc Giang khoảng chừng trái chiều bến Như Nguyệt[24]; quân nòng cốt do Quách Quỳ chỉ huy đóng tại phía đông cách Triệu Tiết chừng 30 km khoảng chừng trái chiều với Thị Cầu[24]. Một bộ phận khác đóng tại những vị trí thiết yếu, những ngọn núi quan trọng như núi Phượng Hoàng và núi Tiên, phòng trường hợp bị quân nhà Lý tiến công hoặc hoàn toàn có thể tổ chức triển khai vượt sông nếu tình hình được cho phép.[24]
Quân Tống dưới sự chỉ huy của Quách Quỳ tiến tới bờ bắc sông Như Nguyệt không trở ngại vất vả lắm.[25] Quách Quỳ thấy vậy cũng muốn thực thi kế hoạch đánh nhanh thắng nhanh mà vua Tống đã đưa ra[25]. Nhưng vì thủy binh chưa tới, Quách Quỳ quyết định hành động cho quân đóng trại tại bờ bắc sông Như Nguyệt trái chiều với phòng tuyến của quân nhà Lý[24] để chờ thủy binh tương hỗ cho việc vượt sông[26]. Quách Quỳ không hề biết rằng cánh thủy quân do Dương Tùng Tiên và Hòa Mâu chỉ huy đã biết thành thủy quân Đại Việt do Lý Kế Nguyên chỉ huy chặn đánh quyết liệt, liên tục tập kích hơn 10 trận, giặc điên cuồng mở đường máu để tiến vào châu thổ việt nam nhưng cả mười trận liều lĩnh đều bị vượt mặt cả mười. Đặc biệt với thảm bại tại sông Đông Kênh, thủy quân Tống buộc phải rút lui về đóng án binh bất động ở cửa sông.
Sau một khoảng chừng thời hạn chờ đón không thấy thủy quân đến hội sư, khoảng chừng thời điểm đầu tháng 2 năm 1077, Quách Quỳ dự tính tổ chức triển khai vượt sông mà không còn sự tương hỗ của thủy quân. Tuy nhiên vì trước trại của Quách Quỳ tại Thị Cầu có một trại quân mạnh mẽ và tự tin của nhà Lý án ngữ khiến Quỳ không đủ can đảm cho quân vượt sông ở Thị Cầu. Cùng lúc, tướng Miêu Lý đóng tại Như Nguyệt báo với Quách Quỳ rằng quân Lý đã trốn đi và xin lệnh đem binh vượt sông. Quách Quỳ đồng ý và tướng Vương Tiến bắc cầu phao cho đội xung kích của Miêu Lý khoảng chừng 2.000 người vượt sông.[26] Lợi dụng được yếu tố bất thần, cuộc vượt sông đã thành công xuất sắc, đội xung kích của quân Tống đã chọc thủng được phòng tuyến của quân Lý[26], sẵn đà thắng, Miêu Lý định tiến nhanh về Thăng Long nhưng đến vùng Yên Phụ, Thụy Lôi thì bị phục kích, vây hãm và chặn đánh kinh hoàng tại cầu Gạo, núi Thất Diệu[27]. Miêu Lý cùng những binh sĩ còn sống chạy về phía Như Nguyệt nhưng đến nơi thì cầu phao đã biết thành hủy và gặp quân nhà Lý đón đánh và bị diệt gần hết, dù quân Tống đóng bên bờ bên kia có nỗ lực cho bè sang tương hỗ. Thất bại của Miêu Lý đã làm cho Quách Quỳ rất là tức giận và định xử tử viên “tướng kiêu” này.[27] Mô tả trận đánh này, một tác giả đời Tống viết: “Binh thế dứt đoạn, quân ít không địch nổi nhiều, bị giặc ngăn trở, rơi xuống bờ sông”.
Sau thất bại này, Quách Quỳ nhận ra quân nhà Lý không bỏ bất kể đoạn nào trên phòng tuyến, nên ông không đủ can đảm vượt sông mà không còn thủy binh nữa nên buộc phải chờ thủy binh tới.[28] Vì thủy binh quân Tống khi này đã biết thành chặn lại ngoài biển nên không tiến vào được, buộc Quách Quỳ phải tổ chức triển khai đợt tiến công lần hai mà không còn sự tương hỗ của thủy binh. Lần này, quân Tống dùng một lực lượng mạnh hơn nhiều so với lần trước và đóng bè lớn với sức chứa khoảng chừng 500 quân để vượt sông.[29] Quân Tống ồ ạt đổ sang bờ nam nhưng họ phải vừa ra sức chặt lớp trại rào tre, vừa phải chống lại những đợt phản công mãnh liệt của quân nhà Lý mà số binh tiếp viện lại không qua kịp nên quân bị vỡ trận và thiệt hại nặng. Đợt tiến công lần hai lại kết thúc với thất bại. Việc này đã khiến Quách Quỳ thấy rằng, nếu không còn thủy binh tương hỗ sẽ không còn thể vượt sông được, buộc phải ra lệnh đưa quân về thế phòng thủ và tuyên bố rằng: “Ai bàn đánh sẽ chém!”[30], phá sản ý định đánh nhanh thắng nhanh của nhà Tống. Họ chỉ dám thỉnh thoảng dùng máy bắn đá bắn sang bờ nam.[31]
Với tình thế này, cộng với nhiều trở ngại vất vả vì những nguyên do về tình hình nhà Tống[30], sự quấy rối của dân binh địa phương, và việc thiếu lương thực do những cơ sở tiếp vận đã biết thành phá hủy trong cuộc tiến công năm 1075 của Lý Thường Kiệt, và khâu tiếp vận cho 10 vạn lính và 1 vạn ngựa vốn dĩ cần tối thiểu 40 vạn phu, quá sức 20 vạn phu mà quân Tống đang sẵn có; đã khiến họ trở nên bị động và suy giảm sức chiến đấu.[32]
Hai tháng sau đợt tiến công ở đầu cuối, quân Tống lâm vào cảnh tình cảnh tiến thoái lưỡng nan: họ ngày càng mệt mỏi, hoang mang lo ngại vì tin tức vì chờ mãi thủy binh không thấy thủy binh đâu. Và thêm sự không hợp khí hậu Đại Việt, dù đã có thầy thuốc đi theo nhưng bệnh tật vẫn thực hiện cho nhiều binh sĩ ốm và một số trong những chết, nhưng lại không đủ can đảm rút lui vì đó là một sự nhục nhã và tội lớn với triều đình nhà Tống[33]. Dù vậy, thế của quân Tống vẫn còn đấy mạnh, họ vẫn cố thủ ở bờ bắc Như Nguyệt tìm cách dụ quân nhà Lý tiến công. Lý Thường Kiệt nhận ra đấy là thời cơ tốt để tổ chức triển khai tiến công, ông nghiên cứu và phân tích cách bố phòng của quân Tống và tổ chức triển khai những đợt tiến công theo phong cách tập kích chia cắt quân Tống[34].
Đầu tiên, ông mở một đợt tiến công vào khối quân của Quách Quỳ đang đóng ở Thị Cầu nhằm mục đích kéo sự để ý quan tâm của toàn bộ quân Tống về phía này dù biết rằng Quách Quỳ có một khối quân khá lớn và bố phòng rất thận trọng. Ông lệnh cho hai tướng Hoằng Chân và Chiêu Văn dùng 400 chiếc thuyền chở khoảng chừng 2 vạn quân từ Vạn Xuân tiến lên Như Nguyệt.[35] Đoàn thuyền vừa đi vừa phô trương thanh thế nhằm mục đích kéo sự để ý quan tâm của toàn bộ quân Tống về phía họ. Quân Lý đổ quân lên bờ bắc tiến công thẳng vào doanh trại quân Tống. Thời gian đầu họ chiếm ưu thế, đẩy quân Tống vào sâu, buộc quân Tống phản lôi kéo hết lực lượng và đem cả đội thân quân ra đánh. Tất cả những thuộc tướng cao cấp của Quách Quỳ như Yên Đạt, Trương Thế Cự, Vương Mẫn, Lý Tường, Diên Chủng đều xuất hiện trong chiến địa. Thời gian sau, quân Tống lấy lại hàng ngũ tổ chức triển khai phản công, đẩy quân Lý lên thuyền để rút đi. Đồng thời quân Tống còn cho máy bắn đá bắn với theo, đánh chìm một số trong những con thuyền. Trận này quân Lý thiệt hại nặng, 2 tướng Hoằng Chân và Chiêu Văn cùng mấy nghìn quân tử trận.[35] Tuy nhiên, khi mọi sự để ý quan tâm của quân Tống đều đổ dồn về phía trại quân Quách Quỳ, thì Lý Thường Kiệt đích thân dẫn đại quân đánh vào doanh trại của Triệu Tiết[35].
Triệu Tiết đóng tại bắc Như Nguyệt trên một khu vực tương đối rộng và quang đãng, ở chính giữa là trại quân chính gọi là Dinh, hai bên trái phải là khu đất nền trống Miễu và Trại, sắp xếp theo phong cách dã chiến không lũy tường tổ chức triển khai phòng ngự tạm. Triệu Tiết có chừng 3 đến 4 vạn quân chiến đấu, nhưng một số trong những đã được điều đi tiếp ứng cho trại quân Quách Quỳ hiện giờ đang bị tiến công[36]. Chính vì vậy, khi cánh quân của Lý Thường Kiệt bất thần vượt sông tập kích, quân của Triệu Tiết nhanh gọn bị vượt mặt, thương vong trên một nửa quân số[36] đến gần hết[37]. Số quân Tống chết nằm la liệt cái gò nơi họ đóng quân, về sau dân cư địa phương gọi đó là gò Xác hay cánh đồng Xác.[38]
Hai đợt tiến công này đã khiến quân Tống lâm vào cảnh cảnh ngặt nghèo, thế phòng ngự bị rung chuyển và sẽ ảnh hưởng vượt mặt hoàn toàn nếu vẫn tiếp tục cố thủ.[39]
Lý Thường Kiệt muốn kết thúc trận chiến tranh nhanh, phục hồi kinh tế tài chính nên đã dữ thế chủ động giảng hòa với quân Tống. Ông còn cấp cho Quách Quỳ tàu bè và lương thực để hoàn toàn có thể về nước. Quân ta giành thắng lợi, bảo vệ nền độc lập của giang sơn.
Chiến thắng này đã ghi lại sự thành công xuất sắc nhiều giải pháp trận chiến tranh phòng thủ và dữ thế chủ động tiến công của danh tướng Lý Thường Kiệt trước một đế chế to nhiều hơn nhiều lần.[40]
Trong chiến dịch đánh Đại Việt, quân Tống mất tổng số 76.600 quân và 8 vạn phu[41]. Toàn bộ ngân sách trận chiến tranh ngốn mất 5.190.000 lạng vàng[41]. Thất bại này đã làm cho nhà Tống mất hẳn ý chí xâm lược Đại Việt hay “quận Giao Chỉ” Theo phong cách gọi của tớ khi đó.[41]
^ a b Trương Hữu Quýnh, Phan Đại Doãn, Nguyễn Cảnh Minh 1997, tr. 153.
^ a b c d Phan Huy Lê, Bùi Đăng Dũng, Phan Đại Doãn, Phạm Thị Tâm, Trần Bá Chí 1998, tr. 30.
^ a b Trương Hữu Quýnh, Phan Đại Doãn, Nguyễn Cảnh Minh 1997, tr. 154.
^ a b Trương Hữu Quýnh, Phan Đại Doãn, Nguyễn Cảnh Minh 1997, tr. 156.
^ Trương Hữu Quýnh, Phan Đại Doãn, Nguyễn Cảnh Minh 1997, tr. 164.
^ Phan Huy Lê, Bùi Đăng Dũng, Phan Đại Doãn, Phạm Thị Tâm, Trần Bá Chí 1998, tr. 69-71.
^ Phan Huy Lê, Bùi Đăng Dũng, Phan Đại Doãn, Phạm Thị Tâm, Trần Bá Chí 1998, tr. 23.
^ Phan Huy Lê, Bùi Đăng Dũng, Phan Đại Doãn, Phạm Thị Tâm, Trần Bá Chí 1998, tr. 24.
^ Phan Huy Lê, Bùi Đăng Dũng, Phan Đại Doãn, Phạm Thị Tâm, Trần Bá Chí 1998, tr. 25.
^ a b Phan Huy Lê, Bùi Đăng Dũng, Phan Đại Doãn, Phạm Thị Tâm, Trần Bá Chí 1998, tr. 31.
^ a b c Phan Huy Lê, Bùi Đăng Dũng, Phan Đại Doãn, Phạm Thị Tâm, Trần Bá Chí 1998, tr. 35.
^ Phan Huy Lê, Bùi Đăng Dũng, Phan Đại Doãn, Phạm Thị Tâm, Trần Bá Chí 1998, tr. 37-39.
^ “Kháng chiến chống Tống (1075 – 1077)”. Báo điện tử Đảng Cộng sản Việt Nam. ngày 11 tháng 11 năm 2005. Truy cập ngày 27 tháng 6 năm 2008.
^ Phan Huy Lê, Bùi Đăng Dũng, Phan Đại Doãn, Phạm Thị Tâm, Trần Bá Chí 1998, tr. 44.
^ Phan Huy Lê (chủ biên). Một số trận quyết chiến kế hoạch trong lịch sử dân tộc bản địa. -H.: QĐND, 1976. -Tr. 46.
^ Phan Huy Lê, Bùi Đăng Dũng, Phan Đại Doãn, Phạm Thị Tâm, Trần Bá Chí 1998, tr. 42-48.
^ Phan Huy Lê, Bùi Đăng Dũng, Phan Đại Doãn, Phạm Thị Tâm, Trần Bá Chí 1998, tr. 39.
^ a b c Phan Huy Lê, Bùi Đăng Dũng, Phan Đại Doãn, Phạm Thị Tâm, Trần Bá Chí 1998, tr. 37.
^ Phan Huy Lê, Bùi Đăng Dũng, Phan Đại Doãn, Phạm Thị Tâm, Trần Bá Chí 1998, tr. 46.
^ Phan Huy Lê, Bùi Đăng Dũng, Phan Đại Doãn, Phạm Thị Tâm, Trần Bá Chí 1998, tr. 40-41.
^ Phan Huy Lê, Bùi Đăng Dũng, Phan Đại Doãn, Phạm Thị Tâm, Trần Bá Chí 1998, tr. 39-40.
^ Phan Huy Lê, Bùi Đăng Dũng, Phan Đại Doãn, Phạm Thị Tâm, Trần Bá Chí 1998, tr. 42.
^ Phan Huy Lê, Bùi Đăng Dũng, Phan Đại Doãn, Phạm Thị Tâm, Trần Bá Chí 1998, tr. 43.
^ a b c d Phan Huy Lê, Bùi Đăng Dũng, Phan Đại Doãn, Phạm Thị Tâm, Trần Bá Chí 1998, tr. 47-49.
^ a b Phan Huy Lê, Bùi Đăng Dũng, Phan Đại Doãn, Phạm Thị Tâm, Trần Bá Chí 1998, tr. 49.
^ a b c Phan Huy Lê, Bùi Đăng Dũng, Phan Đại Doãn, Phạm Thị Tâm, Trần Bá Chí 1998, tr. 50.
^ a b Phan Huy Lê, Bùi Đăng Dũng, Phan Đại Doãn, Phạm Thị Tâm, Trần Bá Chí 1998, tr. 51-52.
^ Phan Huy Lê, Bùi Đăng Dũng, Phan Đại Doãn, Phạm Thị Tâm, Trần Bá Chí 1998, tr. 52.
^ Phan Huy Lê, Bùi Đăng Dũng, Phan Đại Doãn, Phạm Thị Tâm, Trần Bá Chí 1998, tr. 53.
^ a b Phan Huy Lê, Bùi Đăng Dũng, Phan Đại Doãn, Phạm Thị Tâm, Trần Bá Chí 1998, tr. 55.
^ Phan Huy Lê, Bùi Đăng Dũng, Phan Đại Doãn, Phạm Thị Tâm, Trần Bá Chí 1998, tr. 56.
^ Phan Huy Lê, Bùi Đăng Dũng, Phan Đại Doãn, Phạm Thị Tâm, Trần Bá Chí 1998, tr. 57-58.
^ Phan Huy Lê, Bùi Đăng Dũng, Phan Đại Doãn, Phạm Thị Tâm, Trần Bá Chí 1998, tr. 58.
^ Phan Huy Lê, Bùi Đăng Dũng, Phan Đại Doãn, Phạm Thị Tâm, Trần Bá Chí 1998, tr. 59
^ a b c Phan Huy Lê, Bùi Đăng Dũng, Phan Đại Doãn, Phạm Thị Tâm, Trần Bá Chí 1998, tr. 60-63
^ a b Phan Huy Lê, Bùi Đăng Dũng, Phan Đại Doãn, Phạm Thị Tâm, Trần Bá Chí 1998, tr. 63-66.
^ Trương Hữu Quýnh, Phan Đại Doãn, Nguyễn Cảnh Minh 1997, tr. 162.
^ Phan Huy Lê, Bùi Đăng Dũng, Phan Đại Doãn, Phạm Thị Tâm, Trần Bá Chí 1998, tr. 67.
^ Phan Huy Lê, Bùi Đăng Dũng, Phan Đại Doãn, Phạm Thị Tâm, Trần Bá Chí 1998, tr. 68.
^ Phan Huy Lê, Bùi Đăng Dũng, Phan Đại Doãn, Phạm Thị Tâm, Trần Bá Chí 1998, tr. 72-75.
^ a b c Phan Huy Lê, Bùi Đăng Dũng, Phan Đại Doãn, Phạm Thị Tâm, Trần Bá Chí 1998, tr. 71.
^ Phan Huy Lê, Bùi Đăng Dũng, Phan Đại Doãn, Phạm Thị Tâm, Trần Bá Chí 1998, tr. 75.
Bạn vừa Read tài liệu Với Một số hướng dẫn một cách rõ ràng hơn về Video Em hãy tường thuật lại cuộc kháng chiến trên phòng tuyến Như Nguyệt vào thế kỉ XI tiên tiến và phát triển nhất
Pro đang tìm một số trong những Share Link Cập nhật Em hãy tường thuật lại cuộc kháng chiến trên phòng tuyến Như Nguyệt vào thế kỉ XI miễn phí.
Nếu sau khi đọc nội dung bài viết Em hãy tường thuật lại cuộc kháng chiến trên phòng tuyến Như Nguyệt vào thế kỉ XI vẫn chưa hiểu thì hoàn toàn có thể lại phản hồi ở cuối bài để Admin lý giải và hướng dẫn lại nha
#hãy #tường #thuật #lại #cuộc #kháng #chiến #trên #phòng #tuyến #Như #Nguyệt #vào #thế #kỉ
Tra Cứu Mã Số Thuế MST KHƯƠNG VĂN THUẤN Của Ai, Công Ty Doanh Nghiệp…
Các bạn cho mình hỏi với tự nhiên trong ĐT mình gần đây có Sim…
Thủ Thuật về Nhận định về nét trẻ trung trong môi trường tự nhiên vạn…
Thủ Thuật về dooshku là gì - Nghĩa của từ dooshku -Thủ Thuật Mới 2022…
Kinh Nghiệm Hướng dẫn Tìm 4 số hạng liên tục của một cấp số cộng…
Mẹo Hướng dẫn Em hãy cho biết thêm thêm nếu đèn huỳnh quang không còn…