Mẹo Dân tộc kinh phân bố ở đâu 2022

Kinh Nghiệm Hướng dẫn Dân tộc kinh phân loại ở đâu 2022

Bạn đang tìm kiếm từ khóa Dân tộc kinh phân loại ở đâu được Cập Nhật vào lúc : 2022-03-28 01:30:27 . Với phương châm chia sẻ Kinh Nghiệm về trong nội dung bài viết một cách Chi Tiết 2022. Nếu sau khi đọc tài liệu vẫn ko hiểu thì hoàn toàn có thể lại Comments ở cuối bài để Tác giả lý giải và hướng dẫn lại nha.

Các dân tộc bản địa tại Việt Nam hay người Việt Nam là một danh từ chung để chỉ những dân tộc bản địa sống trên lãnh thổ Việt Nam.

Nội dung chính

    Mục lụcNguồn gốc tự nhiênSửa đổiDân số những dân tộc bản địa Việt Nam hiện naySửa đổiCác dân tộc bản địa không được xác lập rõSửa đổiNgười Pa KôSửa đổiNgười NguồnSửa đổiNgười AremSửa đổiNgười Đan LaiSửa đổiNgười Tà MunSửa đổiNgười ThủySửa đổiNgười Xạ PhangSửa đổiNgười Pú NảSửa đổiNgười NgáiSửa đổiNgười EnSửa đổiNgười Mơ PiuSửa đổiNgười Thu Lao, Pa DíSửa đổiPhân bố lãnh thổSửa đổiChế độ gia đìnhSửa đổiBiến độngSửa đổiXem thêmSửa đổiChỉ dẫnSửa đổiTham khảoSửa đổiLiên kết ngoàiSửa đổiVideo liên quan

Hiện nay Việt Nam có 54 dân tộc bản địa và 1 nhóm “người quốc tế”, nêu trong Danh mục những dân tộc bản địa Việt Nam. Bản Danh mục những dân tộc bản địa Việt Nam này được Tổng cục Thống kê Việt Nam đưa ra trong Quyết định số 121-TCTK/PPCĐ ngày 02 tháng 03 năm 1979 [1], và được Ủy ban Dân tộc và Chính phủ Việt Nam công nhận [2][3]

Mục lục

    1 Nguồn gốc tự nhiên
    2 Dân số những dân tộc bản địa Việt Nam lúc bấy giờ
    3 Các dân tộc bản địa không được xác lập rõ
      3.1 Người Pa Kô
      3.2 Người Nguồn
      3.3 Người Arem
      3.4 Người Đan Lai
      3.5 Người Tà Mun
      3.6 Người Thủy
      3.7 Người Xạ Phang
      3.8 Người Pú Nả
      3.9 Người Ngái
        3.9.1 Người Đản

      3.10 Người En
      3.11 Người Mơ Piu
      3.12 Người Thu Lao, Pa Dí

    4 Phân bố lãnh thổ
    5 Chế độ mái ấm gia đình
    6 Biến động
    7 Xem thêm
    8 Chỉ dẫn
    9 Tham khảo
    10 Liên kết ngoài

Nguồn gốc tự nhiênSửa đổi

Dân số những dân tộc bản địa Việt Nam hiện naySửa đổi

Theo số liệu khảo sát dân số và nhà tại năm 2022, tổng số dân của Việt Nam vào thời gian 0h ngày thứ nhất/4/2022 là 96.208.984 người, trong số đó dân số nam là 47.881.061 người (chiếm 49,8%) và dân số nữ là 48.327.923 người (chiếm 50,2%). Với kết quả này, Việt Nam là vương quốc đông dân thứ 15 trên toàn thế giới.[4]

Phân bố dân theo Điều tra dân số 2022

Tổng số
Thành thị
Nông thôn
Chung
Nam
Nữ
Chung
Nam
Nữ
Chung
Nam
Nữ
96.208.984
47.881.061
48.327.923
33.122.548
16.268.095
16.854.453
63.086.436
31.612.966
31.473.470
100%
49.77%
50.23%
34.43%
16.91%
17.52%
65.57%
32.86%
32.71%

54 dân tộc bản địa sống trên đất Việt Nam chia theo ngôn từ thì có 8 nhóm [note 1]. Dân tộc đông nhất là dân tộc bản địa Kinh, chiếm 86,2% dân số. Các dân tộc bản địa thiểu số đông dân nhất: Tày, Thái (Chữ Thái Đen: ꪼꪕ), Mường, Khmer, Hoa, Nùng, H’Mông, Dao, Người Jrai (Gia Rai), Ê Đê, Ba Na, Chăm, Sán Dìu, Ra Glai… Đa số những dân tộc bản địa này sống ở miền núi và vùng sâu vùng xa ở miền Bắc, Tây Nguyên, miền Trung và đồng bằng sông Cửu Long. Cuối cùng là những dân tộc bản địa Brâu, Ơ đu và Rơ Măm chỉ có trên 300 người.

Số liệu dân số theo Kết quả toàn bộ Tổng khảo sát Dân số và Nhà ở Việt Nam năm 2022.[4]

Số liệu 2014, 2022 để tìm hiểu thêm, không còn rõ ràng cho những dân tộc bản địa.

Các dân tộc bản địa theo Tổng khảo sát Dân số 2022[4]
Nhóm
Dân tộc
Dân số
Tên gọi khác
Việt Nam

Tổng

97.580.000

Thống kê dân số tháng 12, 2022
1. Nhóm Việt – Mường
(ngữ hệ Nam Á)
(Vietic) [5]
Kinh
82.085.826
Việt
Chứt
7.513
Xá La Vàng, Chà Củi, Tắc Củi, Mày, Sách, Mã Liềng, Rục
Mường
1.452.095
Mol, Mual
Thổ
91.430
Kẹo, Mọn, Họ, Cuối, Đan Lai, Ly Hà, Tày Poọng
2. Nhóm Tày – Thái
(Tai–Kadai)

Bố Y
3.232
(Bouyei) Chủng Chá, Trung Gia, Pầu Y, Pủ Dí
Giáy
67.858
(Bouyei) Nhắng, Giắng, Sa Nhân, Pấu Thỉn, Chủng Chá, Pu Năm
Lào
17.532
Lào Bốc, Lào Nọi
Lự
6.757
Lừ, Duôn, Nhuồn
Nùng
1.083.298

Sán Chay
201.398
Mán, Cao Lan – Sán Chỉ, Hờn Bạn, Hờn Chùng, Sơn Tử
Tày
1.845.492
Thổ
Thái
1.820.950
Táy, những nhóm: Thái Trắng, Thái Đen, Thái Đỏ
3. Nhóm Kadai
(Kra)

Cờ Lao
4.003
(Gelao)
La Chí
15.126
(Lachi) Thổ Đen, Cù Tê, Xá, La Ti, Mán Chí
La Ha
10.157
Xá Khao, Xá Cha, Xá La Nga
Pu Péo
903
(Qabiao, Pubiao) Ka Bẻo, Pen Ti Lô Lô, La Quả, Mán
4. Nhóm Môn – Khmer

(ngữ hệ Nam Á)
(Austroasiatic)

Ba Na
286.910
(Bahnar) Bơ Nâm, Roh, Kon Kde, Ala Công, Kpang Công, Rơ Ngao
Brâu
525
Brao
Bru – Vân Kiều
94.598
(Bru) Bru, Vân Kiều, Ma Coong, Khùa, Trì
Chơ Ro
29.520
Châu Ro, Dơ Ro
Co
40.442
(Cor) Trầu, Cùa, Col
Cơ Ho
200.800
(Koho)
Cơ Tu
74.173
(Katu) Ca Tu, Ca Tang, Cao, Hạ
Giẻ Triêng
63.322
Giang Rẫy, Brila, Cà Tang, Doãn
Hrê
149.460
(H’re) Chăm Rê, Thạch Bích
Kháng
16.180
Xá Khao, Xá Đón, Xá Tú Lăng
Khmer
1.319.652
Khmer
Khơ Mú
90.612
(Khmu) Xá Cẩu, Pu Thênh, Tày Hạy, Việt Cang, Khá Klậu, Tênh
Mạ
50.322

Mảng
4.650
Mảng Ư, Xá Lá Vàng, Niễng O, Xa Mãng, Xá Cang Lai
M’Nông
127.334
(Mnong)
Ơ Đu
428
Tày Hạt
Rơ Măm
639

Tà Ôi
52.356
(Ta Oi, Tahoy) Tôi Ôi, Ta Hoi, Ta Ôih, Tà Uất, A tuất, Pa Cô
Xinh Mun
29.503
Puộc, Pụa, Xá.
Xơ Đăng
212.277
(Sedang) Kmrâng, H’Đang, Con Lan, Brila, Ca Dong, Tơ-dra
X’Tiêng
100.752
(Stieng) Xa Điêng, Tà Mun
5. Nhóm H’Mông – Dao
(Hmong–Mien)

Dao
891.151
(Yao) Mán, Động, Trại, Dìu, Miến, Kiêm, Kìm Mùn
H’Mông
1.393.547
(Hmong) Mông, Mèo, Mẹo, Mán, Miêu Tộc
Pà Thẻn
8.248
Pà Hưng, Mán Pa Teng, Tống
6. Nhóm Nam Đảo
(Malayo-Polynesia)

Chăm
178.948
Chiêm Thành, Chăm Pa, Hời, Chàm
Chu Ru
23.242
Chơ Ru, Kru
Ê Đê
398.671
(Rhade) Ra đê
Gia Rai
513.930
(Jarai)
Ra Glai
146.613
(Roglai) Ra Glay, O Rang, Glai, Rô Glai, Radlai
7. Nhóm Hán
(Sinitic)

Hoa
749.466
(Overseas Chinese) Tiều, Hán
Ngái
1.649
(Hakka Chinese) Sán Ngái
Sán Dìu
183.004
Trại, Trại Đát, Sán Rợ, Mán quần cộc, Mán váy xẻ
8. Nhóm Tạng-Miến
(Tibet-Burma)

Cống
2.729
(Phunoi)
Hà Nhì
25.539
(Hani) U Ní, Xá U Ní, Hà Nhì Già
La Hủ
12.113
(Lahu)
Lô Lô
4.827
(Yi) Mùn Di, Ô Man, Lu Lọc Màn, Di, Qua La, La La, Ma Di
Phù Lá
12.471
Phú Lá (Xá Phó)
Si La
909
Cú Đề Xừ[6][7]Người quốc tế
3.553

Không xác lập
349

Một số dân tộc bản địa hoàn toàn có thể có một hoặc nhiều tên thường gọi, trong số đó hoàn toàn có thể trùng nhau:

    Dân tộc Mán hoàn toàn có thể là: Sán Chay, Dao, H’Mông, Pu Péo, Sán Dìu (Mán quần cộc, Mán váy xẻ)
    Dân tộc Xá là tên thường gọi gọi chung cho những dân tộc bản địa thiểu số tại Tây Bắc trừ người Thái và người Mường
    Dân tộc Brila hoàn toàn có thể là: Giẻ Triêng, Xơ Đăng.
    Dân tộc Thổ hoàn toàn có thể chỉ dân tộc bản địa Tày.

Các dân tộc bản địa không được xác lập rõSửa đổi

Đây là những dân tộc bản địa được nhắc tới trong hoạt động và sinh hoạt giải trí xã hội, tuy nhiên lại không được nêu trong list 54 dân tộc bản địa tại Việt Nam.

Người Pa KôSửa đổi

Người Pa Kô là tên thường gọi một hiệp hội thiểu số có vùng cư trú truyền thống cuội nguồn là Trung Việt Nam và Nam Lào. Theo nghĩa trong tiếng Tà Ôi thì “Pa” là phía, “Kô” là núi, tức là người bên núi [8]. Tại Việt Nam người Pa Kô hầu hết sống ở những huyện Hướng Hóa, Đakrông tỉnh Quảng Trị, và A Lưới tỉnh Thừa Thiên Huế [9]. Theo Ethnologue[10] tiếng Pa Kô là một ngôn từ riêng không liên quan gì đến nhau tuy cũng luôn có thể có quan hệ gần với những người Tà Ôi, và tại Lào thì người Pa Kô và Tà Ôi là hai dân tộc bản địa riêng không liên quan gì đến nhau [11].

Tuy nhiên hiệp hội Pa Kô không sẽ là một dân tộc bản địa riêng mà đang rất được xếp vào dân tộc bản địa Tà Ôi trong Danh mục những dân tộc bản địa Việt Nam.

Người NguồnSửa đổi

Người Nguồn là tên thường gọi gọi hiệp hội người gồm 35 ngàn nhân khẩu, sống ở huyện Minh Hóa, tỉnh Quảng Bình, Việt Nam. Hiện vẫn còn đấy chưa tồn tại sự thống nhất về việc người Nguồn liệu có phải là một sắc tộc riêng hay là không. Tại Hội thảo khoa học xác lập dân tộc bản địa Nguồn tổ chức triển khai ngày 19 tháng 10 năm 2004 tại Đồng Hới, Quảng Bình, có ý kiến đề xuất kiến nghị xếp người Nguồn vào dân tộc bản địa Mường, Thổ hoặc Chứt, và cũng luôn có thể có ý kiến tách người Nguồn thành một dân tộc bản địa thiểu số riêng.[12]. Tiếng Nguồn hiện được Glottolog xếp là một ngôn từ riêng [13].

Người AremSửa đổi

Người Arem là tộc người hiện có 42 hộ với 183 người, sống ở vùng vườn vương quốc Phong Nha – Kẻ Bàng, hiện được xếp là người Chứt. Năm 1992 họ được bộ đội biên phòng phát hiện trong những hang đá và đưa về sống với hiệp hội, hiện ở xã Tân Trạch, Bố Trạch, tỉnh Quảng Bình [14]. Họ nói tiếng Arem nhưng cũng nói được tiếng của những tộc láng giềng: gặp người Khùa họ nói tiếng Khùa, gặp người Ma Coong họ dùng tiếng Ma Coong để tiếp xúc [15].

Người Đan LaiSửa đổi

Người Đan Lai có dân số khoảng chừng hơn 3000 người, sống hầu hết ở vùng núi tại những bản Co Phạt, Khe Khặng, xã Môn Sơn huyện Con Cuông tỉnh Nghệ An.

Người Đan Lai sẽ là có nguồn gốc từ người Kinh, trước kia ở làng Đan Nhiệm bỏ lên núi sống do những xung đột trong xã hội. Hiện tại họ được xếp vào dân tộc bản địa Thổ.

Người Tà MunSửa đổi

Người Tà Mun là hiệp hội cỡ 3.000 người, với gần 2.000 người sống ở Tây Ninh và trên 1.000 người ở Bình Phước. Sở VH-TT-DL tỉnh Tây Ninh đã chủ trì một đề tài khoa học là “Nghiên cứu, xác lập thành phần dân tộc bản địa của người Tà Mun tại Tây Ninh”, trong số này đã xác lập là khoảng chừng trong năm 1945 – 1954 nhóm người Tà Mun trú ngụ ở sóc 5, xã Tân Hiệp, huyện Bình Long (nay là huyện Hớn Quản, Bình Phước) đã di cư đến Tây Ninh. Người Tà Mun theo chính sách mẫu hệ. Theo người già thuật lại thì giấy ghi nhận sắc tộc trước kia hiện còn giữ lại, đã công nhận “sắc dân Tà Mun” là “đồng bào Thượng miền Nam”. Sau năm 1975, trong CMND của người Tà Mun vẫn được ghi là dân tộc bản địa Tà Mun. Đến khi lập khuôn khổ thành phần dân tộc bản địa VN thì người Tà Mun không hề vị thế riêng mà xếp vào nhóm dân tộc bản địa “sẽ là có quan hệ thân thiện về văn hóa truyền thống, ngôn từ trên địa phận là người Xtiêng và Khmer”. Tuy nhiên bà con người Tà Mun luôn xác lập mình là người Tà Mun và không liên quan gì tới người Xtiêng, Khmer, hay Chơ Ro [16][17][18].

Người ThủySửa đổi

Người Thủy là dân tộc bản địa sinh sống hầu hết tại tỉnh Quý Châu, Trung Quốc, và được công nhận là một trong 56 dân tộc bản địa tại CHND Trung Hoa. Người Thủy nói tiếng Thủy, là một ngôn từ thuộc Ngữ hệ Tai-Kadai. Tại Việt Nam có 26 hộ với 104 khẩu người Thủy sống tại xã Hồng Quang, huyện Lâm Bình, tỉnh Tuyên Quang, tuy nhiên họ không được công nhận chính thức là một dân tộc bản địa thiểu số.[19]

Những năm trước đó đây những sách vở thành viên như Chứng minh nhân dân đã ghi mục “Dân tộc” là “Thủy” (bản CMND năm 2006). Tuy nhiên “bắt nguồn từ thời điểm năm 2022 công an tỉnh Tuyên Quang dừng cấp chứng tỏ nhân dân cho tộc người Thủy” và việc này gây rắc rối cho hoạt động và sinh hoạt giải trí của tớ.[20]

Người Xạ PhangSửa đổi

Người Xạ Phang hay Thượng Phương là một hiệp hội dân tộc bản địa có dân số hơn 2.000 người, di trú từ Trung Quốc vào đầu thập niên 60 thế kỷ 20. Họ có cùng nguồn gốc với dân tộc bản địa Hoa và sử dụng tiếng Hoa là ngôn từ chính, tuy nhiên trang phục, tập tục khởi sắc giống với những người H’Mông và người Lô Lô. Họ sinh sống rải rác ở những xã, huyện biên giới Nậm Pồ, Mường Chà, Mường Nhé, Tủa Chùa của tỉnh Điện Biên.[21][22]

Người Pú NảSửa đổi

Người Pú Nả còn tồn tại tên thường gọi khác ví như Củi Chu, Pố Y, Sa Quý Châu… sinh sống ở xã San Thàng, thị xã Lai Châu.

Người Pú Nả hiện được xếp vào dân tộc bản địa Giáy, và có văn hóa truyền thống giống người Giáy ở Tỉnh Lào Cai nhưng nói tiếng Pú Nả mà người Giáy không nghe được. Họ có nguồn gốc từ tỉnh Quý Châu (Trung Quốc) di cư về Việt Nam cách đó từ 150 – 200 năm.[23]

Người NgáiSửa đổi

Người Ngái hiện được xếp là một dân tộc bản địa sinh sống trong Việt Nam, tuy nhiên những dân tộc bản địa được xếp vào người Ngái tồn tại thật nhiều khác lạ về nguồn gốc, ngôn từ.

Tiếng nói của người Ngái là tiếng Ngái, một ngôn từ thuộc ngữ hệ H’Mông-Miền, tuy nhiên nhiều hiệp hội có nguồn gốc từ người Khách Gia, người Nùng, người Hoa (như người Hoa Nùng tại Đồng Nai) cũng khá được xếp vào nhóm dân tộc bản địa Ngái.

Người ĐảnSửa đổi

Ngoài ra còn tồn tại thiểu số người Đản Gia là một dân tộc bản địa sống trên sông nước tại miền Nam Trung Quốc, tại Việt Nam họ cũng khá được xếp vào dân tộc bản địa Ngái. [1]

Người EnSửa đổi

Người En nói tiếng Nùng Vẻn hay còn gọi là tiếng En gồm 200 người sinh sống trong xóm Cả Tiểng xã Nội Thôn, huyện Hà Quảng, Cao Bằng. Năm 1998, tiếng Nùng Vẻn được những nhà nghiên cứu và phân tích đã xác lập tiếng En là một ngôn từ thuộc nhóm Bố Ương, không phải nhóm Tày-Nùng.

Người Mơ PiuSửa đổi

Tiếng Mơ Piu là một ngôn từ H’mông không được phân loại được nói ở làng Nậm Tu Thượng, xã Nậm Xé, mạn tây huyện Văn Bàn, tỉnh Tỉnh Lào Cai. Nó được ghi nhận lần thứ nhất vào năm 2009 bởi một nhóm những nhà ngôn từ học Pháp, tiếng Mơ Piu rất khác lạ so với những ngôn từ H’Mông lân cận ở Việt Nam.

Người Thu Lao, Pa DíSửa đổi

Người Thu Lao và người Pa Dí sinh sống ở huyện Mường Khương, tỉnh Tỉnh Lào Cai, hiện được xếp vào dân tộc bản địa Tày. Người Thu Lao nói tiếng Thu Lao thuộc ngữ chi Tráng Đại và có bản sắc văn hóa truyền thống riêng. Cư dân Thu lao đặt chân đến mảnh đất nền trống Tỉnh Lào Cai từ thế kỷ 17 – 18. Nơi thứ nhất họ cư trú là xã Tả Gia Khâu, huyện Mường Khương. Sau đó, do thiếu nguồn nước và đất canh tác, họ chuyển dần sang địa phận xã Thảo Chư Phìn và Bản Mộ huyện Si Ma Cai và xã Mường Khương, xã Thanh Bình của huyện Mường Khương và định cư cho tới ngày này. Người Pa Dí sinh sống hầu hết ở Mường Khương tỉnh Tỉnh Lào Cai với dân số khoảng chừng 2000 người.

Phân bố lãnh thổSửa đổi

Người Việt/Kinh là dân tộc bản địa hầu hết, sinh sống trên khắp những vùng lãnh thổ nhưng hầu hết ở vùng đồng bằng, những hải hòn đảo và tại những khu đô thị.

Hầu hết những nhóm dân tộc bản địa thiểu số (trừ người Hoa, người Khmer, người Chăm) sinh sống trong những vùng trung du và miền núi. Trong số đó những dân tộc bản địa thuộc nhóm Hán-Tạng (trừ người Hoa), Tai-Kadai và Hmong-Dao phân loại hầu hết ở Miền Bắc. Nhóm Nam Đảo chỉ sinh sống ở Nam Trung Bộ, Tây Nguyên và Nam Bộ. Riêng nhóm Nam Á phân loại trải dài trên toàn bộ lãnh thổ Việt Nam.

    Các nhóm dân tộc bản địa nói những ngôn từ thuộc những ngữ chi phía Bắc của ngữ hệ Nam Á, gồm ngữ chi Khơ Mú (Khơ Mú, Ơ Đu, Xinh Mun), ngữ chi Palaung (Kháng), và ngữ chi Mảng (Mảng), sinh sống hầu hết ở những tỉnh Tây Bắc (Sơn La, Điện Biên, Lai Châu và Yên Bái) và vùng cực Tây Nghệ An. Trong số đó nhóm Khơ Mú luôn sinh sống về phía Tây của nhóm Việt-Mường, trong lúc 2 nhóm còn sót lại thì sinh sống ở phía Bắc nhóm Việt-Mường. Cả ba nhóm đều sống xen kẽ với những nhóm người Thái, Hmong, Dao…và nhiều sắc tộc khác.
    Các dân tộc bản địa nói ngôn từ thuộc ngữ chi Việt-Mường của ngữ hệ Nam Á như Mường, Thổ và Chứt sống tại vùng trung du và miền núi những tỉnh từ Phú Thọ đến Bắc Quảng Bình. Trong số đó người Mường hầu hết sinh sống trên những vùng đồi núi phía Tây đồng bằng sông Hồng và sông Mã, triệu tập đông nhất ở Hòa Bình và Thanh Hóa, người Thổ sinh sống hầu hết ở phía Nam Thanh Hóa và miền Tây Nghệ An, người Chứt cư trú hầu hết tại khu vực phía Bắc Quảng Bình và một vài xã phía Tây Nam thành phố Hà Tĩnh.
    Các dân tộc bản địa nói những ngôn từ thuộc ngữ chi Katu của ngữ hệ Nam Á như Bru-Vân Kiều, Cơ Tu, Tà Ôi sinh sống trong vùng miền núi những tỉnh Trung Trung Bộ từ Quảng Bình cho tới Quảng Nam, nằm về phía Nam địa phận cư trú của nhóm Việt-Mường.
    Còn những dân tộc bản địa nói những ngôn từ thuộc ngữ chi Bahnar của ngữ hệ Nam Á thì sinh sống trong Tây Nguyên và vùng miền núi, trung du những tỉnh Nam Trung Bộ và Đông Nam Bộ, về phía Nam của nhóm Katu. Địa bàn sinh sống của những dân tộc bản địa thuộc nhóm này đôi lúc xen kẽ với những dân tộc bản địa thuộc nhóm Nam Đảo.
    Nhánh cực Nam của ngữ hệ Nam Á tại Việt Nam là người Khmer sinh sống ở Nam Bộ, nằm về phía Tây Nam của nhóm Bahnar.
    Các nhóm nói ngôn từ Nam Đảo sinh sống triệu tập tại những tỉnh Nam Trung Bộ và Tây Nguyên, riêng một bộ phận người Chăm Islam sinh sống trong Nam Bộ. Các dân tộc bản địa Nam Đảo được cho là đã di cư đến Việt Nam vào lúc chừng thế kỷ II trước Công nguyên[24]. Trong những dân tộc bản địa này, người Chăm sinh sống ở đồng bằng ven bờ biển miền Trung, những dân tộc bản địa khác sống rải rác dọc theo dãy Trường Sơn.
    Người Thái định cư ở bờ phải sông Hồng (Sơn La, Lai Châu, Điện Biên), người Tày sống ở bờ trái sông Hồng (Cao Bằng, Bắc Kạn, Thái Nguyên), người Nùng sống ở Lạng Sơn, Cao Bằng.

Các nhóm dân tộc bản địa thiểu số khác không còn những lãnh thổ riêng không liên quan gì đến nhau; nhiều nhóm sống hòa trộn với nhau. Một số nhóm dân tộc bản địa này đã di cư tới miền Bắc và Bắc Trung bộ Việt Nam trong những thời hạn rất khác nhau: người Thái đến Việt Nam trong mức chừng từ thế kỷ VII đến thế kỷ XIII; người Hà Nhì, Lô Lô đến vào thế kỷ X; người Dao vào thế kỷ XI; những dân tộc bản địa H’Mông, Cao Lan, Sán Chỉ, và Giáy di cư đến Việt Nam từ khoảng chừng 300 năm trước đó.

Hiện nay do hệ quả của những làn sóng di cư mới, nhiều người Kinh đã lên sinh sống trong những tỉnh miền núi, trong số đó những tỉnh Tây Nguyên đã có hầu hết dân cư là người Kinh. Nhiều dân tộc bản địa thiểu số sinh sống trong những tỉnh phía Bắc như Tày, Nùng, Mường, Hmông… cũng di cư với số lượng lớn vào những tỉnh Tây Nguyên, Đông Nam Bộ và Nam Trung Bộ.

Chế độ gia đìnhSửa đổi

Ngoài ngôn từ và văn hóa truyền thống, những dân tộc bản địa ở Việt Nam còn được phân loại nhờ vào quy mô mái ấm gia đình. Có 3 nhóm chính sách mái ấm gia đình chính ở Việt Nam là

    Phụ hệ: Con lấy theo họ bố và sẽ là thuộc về mái ấm gia đình bên phía bố. Vợ chồng sau khi cưới thì về sống bên nhà chồng và người vợ trở thành 1 thành viên của mái ấm gia đình chồng. Người đàn ông là chủ của mái ấm gia đình và có toàn quyền quyết định hành động trong những yếu tố quan trọng. Tài sản thừa kế được để lại cho những con trai và con trai trưởng được ưu tiên.
    Mẫu hệ: Con lấy theo họ mẹ và sẽ là thuộc về mái ấm gia đình bên phía mẹ. Vợ chồng sau khi cưới thì về sống bên nhà vợ và người chồng trở thành 1 thành viên của mái ấm gia đình vợ. Người phụ nữ là chủ của mái ấm gia đình, nhưng quyền quyết định hành động những yếu tố quan trọng hoàn toàn có thể vẫn tùy từng người chồng hoặc những họ hàng phái mạnh bên dòng họ mẹ. Tài sản thừa kế được để lại cho những con gái
    Không phân biệt tử hệ (đôi lúc được hiểu là Song hệ nhưng quy định về những thuật ngữ trên trong tiếng Việt vẫn không được thống nhất): Không có họ hoặc có phương pháp tính họ khác với 2 cách trên, con cháu sẽ là thuộc về cả dòng bên mẹ lẫn bên bố. Vợ chồng tự quyết định hành động sống bên phía vợ hoặc phía chồng hoặc sống riêng tùy từng tính thuận tiện và Đk kinh tế tài chính. Quyền quyết định hành động những yếu tố của mái ấm gia đình tùy từng cả vợ lẫn chồng. Tài sản thừa kế được dành riêng cho toàn bộ con trai lẫn con gái hoặc có những quy tắc thừa kế riêng.[25]

Trong hiệp hội những dân tộc bản địa ở Việt Nam:[26]

    Các dân tộc bản địa thuộc những nhóm Hán-Tạng, Tày-Thái, Kadai và Hmông-Dao đều theo chính sách Phụ hệ.
    Ngoại trừ hiệp hội Chăm Islam ở Nam Bộ theo chính sách phụ hệ do chịu ràng buộc bởi Hồi giáo chính thống, những dân tộc bản địa thuộc nhóm Nam Đảo (gồm cả những nhóm Chăm theo Bà La Môn và Bàni) đều theo chính sách Mẫu hệ.
    Riêng nhóm Nam Á có sự khác lạ lớn Một trong những ngữ chi.
      Các nhóm thuộc những ngữ chi ở phía Bắc như Kháng, Mảng, Khmuic (Khơ Mú, Ơ Đu, Xinh Mun), Việt-Mường và Katuic (Bru-Vân Kiều, Cơ Tu, Tà Ôi) có truyền thống cuội nguồn theo chính sách Phụ hệ khá lâu lăm. Một vài dân tộc bản địa thuộc ngữ chi Bahnar nhưng sinh sống ở Đông Nam Bộ như Mạ, Xtiêng đã và đang chuyển sang Phụ hệ.
      Các nhóm thuộc ngữ chi Bahnar ở Nam Tây Nguyên như Mnông, K’ho theo chính sách Mẫu hệ như những nhóm Nam Đảo láng giềng.
      Người Khmer, Chơ ro và những dân tộc bản địa thuộc ngữ chi Bahnar ở Bắc Tây Nguyên có truyền thống cuội nguồn theo chính sách Không phân biệt tử hệ.

Hiện nay nhiều nét của chính sách Không phân biệt tử hệ cũng dần phổ cập ở người Kinh và một số trong những dân tộc bản địa thiểu số khác do hệ quả của những trào lưu tuyên truyền và vận động đòi quyền Bình đẳng giới. Các quy định của pháp lý về thừa kế cũng khá được biên soạn trên cơ sở không phân biệt giới tính Một trong những con.

Biến độngSửa đổi

Do quy trình di cư và đồng hóa trình làng liên tục trong lịch sử, hầu hết những dân tộc bản địa Việt Nam đều không thuần chủng. Trong một khu công trình xây dựng nghiên cứu và phân tích kết quả phân tích DNA trên nhiễm sắc thể Y của phái mạnh thuộc 2 nhóm dân tộc bản địa Kinh Việt Nam và Chăm đã cho toàn bộ chúng ta biết[27]

    Khoảng 40% phái mạnh Kinh và Chăm thuộc về nhóm O2a-M95, là nhóm Haplogroup đặc trưng cho ngữ hệ Nam Á, trong số đó dòng con O2a1-OM88 chiếm tỷ suất cao (30%) ở người Kinh nhưng chỉ chiếm khoảng chừng 8.5% ở nhóm Chăm.
    6.58% phái mạnh Kinh và 5.08% phái mạnh Chăm thuộc về nhóm haplogroup O1a-M119, là nhóm đặc trưng của ngữ hệ Nam Đảo và Tai-Kradai, tuy rằng tiếng Chăm thuộc ngữ hệ Nam Đảo. Điều này chỉ ra rằng ban đầu hầu hết tổ tiên người Chăm sử dụng những ngôn từ Nam Á tiếp theo đó mới chuyển dần sang sử dụng tiếng Chăm Nam Đảo do quy trình đồng hóa ngôn từ.
    Happlogroup O3-M134 của ngữ hệ Hán-Tạng chiếm 9.2% phái mạnh Kinh nhưng chỉ chiếm khoảng chừng 1.7% phái mạnh Chăm.
    Do quan hệ thương mại lâu lăm giữa Ấn Độ và Chămpa và hệ quả của thời Pháp thuộc, 13.6% phái mạnh Chăm và 1% phái mạnh Kinh mang haplogroup R-M17 của ngữ hệ Ấn-Âu.
    Các haplogroup thuộc những nhóm bên phía ngoài Nam Á, Hán-Tạng, Nam Đảo, Tai-Kadai như
      O3-M17 – đặc trưng cho ngữ hệ Hmong-Mien nhưng cũng luôn có thể có tỉ lệ cao trong nhánh Môn-Khmer của ngữ hệ Nam Á.
      O3-M200* – vốn chiếm tỷ suất cao trong những nhóm thổ dân Negrito ở Phillipines.
      C-M126 – được tìm thấy với tỷ suất cao ở người Mông Cổ, thổ dân châu Mỹ và châu Úc nhưng cũng khá được tìm thấy với tỉ lệ đáng kể ở khu vực Khu vực Đông Nam Á.
      K-P131* – tìm thấy với tỷ suất lớn với mức phong phú cao ở thổ dân Úc.
      N-231 – chiếm tỷ suất cao ở nhóm ngôn từ Ural cũng khá được tìm thấy với tỷ suất đáng kể trong bộ sưu tập nhiễm sắc thể Y của phái mạnh Kinh và Chăm đã cho toàn bộ chúng ta biết bức tranh di truyền vô phong phú của lịch sử di cư và hình thành những dân tộc bản địa tại Việt Nam.

Xem thêmSửa đổi

    Danh mục những dân tộc bản địa Việt Nam
    Danh sách những dân tộc bản địa Việt Nam theo số dân
    Nghi lễ những dân tộc bản địa Việt Nam
    Kênh truyền hình tiếng dân tộc bản địa – VTV5

Chỉ dẫnSửa đổi

^ Không được sử dụng từ “Mọi” để chỉ những dân tộc bản địa

Tham khảoSửa đổi

^ Danh mục những dân tộc bản địa Việt Nam. Tổng cục Thống kê, 2010. Truy cập 01/04/2022.

^ Cộng đồng 54 dân tộc bản địa Việt Nam. Cổng tin tức điện tử Chính phủ Việt Nam, 2022. Truy cập 01/04/2022.

^ Ủy ban Dân tộc Việt Nam trình làng Cộng đồng những dân tộc bản địa Việt Nam, 2022.

^ a b c Công bố kết quả Tổng khảo sát dân số 2022. Trung tâm Tư liệu và Dịch Vụ TM Thống kê, Tổng cục Thống kê, 11/07/2022. Truy cập 05/09/2022.

^ The Vietic Branch. Mon-Khmer Languages Project. Truy cập 22/11/2022.

^ Theo Non nước Việt Nam, Vũ Thế Bình, Sách hướng dẫn du lịch, Nhà xuất bản Lao động- Xã hội, 2012

^ Theo 500 câu Hỏi – Đáp lịch sử – Văn hóa Việt Nam, Hà Nguyễn – Phùng Nguyên, Nhà xuất bản Thông tấn, 2011

^ Hành trình của tộc người “bên kia núi”. Vov4, 28/4/2014. Truy cập 10/10/2015.

^ Bước đầu tìm hiểu nét độc lạ về văn hóa truyền thống của người Bru-Vân Kiều và Pa Kô ở Quảng Trị[liên kết hỏng]. quangtritv, 17/12/2015. Truy cập 10/10/2022.

^ Pacoh Ethnologue. 18th ed., 2015. Truy cập 15/10/2015.

^ Nordhoff, Sebastian; Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin, eds. (2013). “Pacoh”. Glottolog. Leipzig: Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology.

^ Đi tìm người Nguồn: Cần sớm định danh, Thanh Niên Online

^ Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin; Bank, Sebastian, eds. (2022). “Nguon”. Glottolog 2.7. Jena: Max Planck Institute for the Science of Human History. Truy cập 11/11/2015.

^ Người Arem đã có bản mới. tuoitre, 24/11/2003. Truy cập 11/11/2015.

^ “Kho báu” bí hiểm của người Arem. danviet, 18/06/2010. Truy cập 11/11/2015.

^ Giải mã tộc người Tà Mun. Thanhnien Online, 08/01/2022. Truy cập 08/01/2022.

^ Người Tà Mun sẽ là dân tộc bản địa thứ 55?. Nguoiduatin, 27/12/2012. Truy cập 08/01/2022.

^ Bản sắc văn hoá của tộc người Tà Mun ở Tây Ninh. Tây Ninh Online, 30/07/2015. Truy cập 08/01/2022.

^ Cuộc sống huyền bí của cục tộc 92 người ở VN

^ Dân tộc 100 người trước rủi ro không mong muốn tiềm ẩn tiềm ẩn bị ‘xóa sổ’: Bức tâm thư gửi Thủ tướng. infonet, 20/07/2022. Truy cập 20/07/2022.

^ Nguồn gốc của người Xạ Phang. Vov4, 20/2/2022.

^ Tết của dân tộc bản địa Xạ Phang tỉnh Điện Biên. Cổng tin tức điện tử tỉnh Điện Biên, 2/1/2022.

^ Lễ cưới truyền thống cuội nguồn của người Pú Nả. Cổng tin tức điện tử tỉnh Lai Châu, 24/05/2022.

^ Mai Lý Quảng, tr. 91

^ Phan Hữu Dật (3 tháng 6 năm trước đó đó). “LẠI BÀN VỀ CHẾ ĐỘ SONG HỆ Ở CÁC DÂN TỘC NƯỚC TA”.

^ Lý Tùng Hiếu (7 tháng 7 năm 2009). “NAM QUYỀN TRONG CHẾ ĐỘ MẪU HỆ Ở VIỆT NAM”. Trung tâm Văn hóa học, Lý luận và Ứng dụng. Bản gốc tàng trữ ngày 4 tháng 1 năm 2022. Truy cập ngày 3 tháng 1 năm 2022.

^ Perspective on the Austronesian Diffusion in Mainland Southeast Asia. Jun-Dong He, Min-Sheng Peng, Huy Ho Quang, Khoa Pham Dang, An Vu Trieu, Shi-Fang Wu, Jie-Qiong Jin, Robert W. Murphy, Yong-Gang Yao, Ya-Ping Zhang (2012). Truy cập 11/11/2022.

    Nguyễn Đình Khoa, Nhân chủng học Khu vực Đông Nam Á, Nhà xuất bản ĐH và THCN, 1983
    Phạm Đức Dương, Văn hóa học đại cương và cơ sở VHVN, Nhà xuất bản KHXH 1996
    Trần Ngọc Thêm, Tìm về bản sắc VHVN, Nhà xuất bản Thành phố Hồ Chí Minh 2001
    Hà Văn Thùy “Lời cáo chung cho thuyết Aurousseau về nguồn gốc người Việt” [2] Lưu trữ 2009-02-07 tại Wayback Machine
    Công bố kết quả sơ bộ Tổng khảo sát dân số và nhà tại 2009 [3]

Liên kết ngoàiSửa đổi

Wikimedia Commons có thêm hình ảnh và phương tiện đi lại truyền tải về Các dân tộc bản địa tại Việt Nam.

    Tổng cục Thống kê, Biểu 6: Dân số chia theo thành thị/nông thôn, giới tính, nhóm tuổi và dân tộc bản địa, 1/4/2009
    Các dân tộc bản địa Việt Nam trên bách khoa toàn thư văn hóa truyền thống Việt Nam
    Các dân tộc bản địa Việt Nam trên trang mạng của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam
    Các dân tộc bản địa Việt Nam trên trang mạng của Ủy ban Dân tộc Việt Nam
    Đường di tán của người tiền sử Lưu trữ 2008-04-14 tại Wayback Machine theo Map of early human migration patterns Lưu trữ 2008-10-03 tại Wayback Machine
    Các dân tộc bản địa thiểu số, tài liệu của UNDP
    Đường di tán của người tiền sử theo Stephen Oppenheimer
    Bản đồ phân loại dân tộc bản địa ở Việt Nam
    Bức tranh văn hóa truyền thống những dân tộc bản địa Việt Nam Lưu trữ 2007-10-05 tại Wayback Machine

://.youtube/watch?v=h8t_CTkageo

Clip Dân tộc kinh phân loại ở đâu ?

Bạn vừa Read nội dung bài viết Với Một số hướng dẫn một cách rõ ràng hơn về Review Dân tộc kinh phân loại ở đâu tiên tiến và phát triển nhất

Chia Sẻ Link Tải Dân tộc kinh phân loại ở đâu miễn phí

Pro đang tìm một số trong những Chia Sẻ Link Down Dân tộc kinh phân loại ở đâu miễn phí.

Hỏi đáp vướng mắc về Dân tộc kinh phân loại ở đâu

Nếu sau khi đọc nội dung bài viết Dân tộc kinh phân loại ở đâu vẫn chưa hiểu thì hoàn toàn có thể lại Comments ở cuối bài để Tác giả lý giải và hướng dẫn lại nha
#Dân #tộc #kinh #phân #bố #ở #đâu

Phone Number

Recent Posts

Tra Cứu MST KHƯƠNG VĂN THUẤN Mã Số Thuế của Công TY DN

Tra Cứu Mã Số Thuế MST KHƯƠNG VĂN THUẤN Của Ai, Công Ty Doanh Nghiệp…

2 years ago

[Hỏi – Đáp] Cuộc gọi từ Số điện thoại 0983996665 hoặc 098 3996665 là của ai là của ai ?

Các bạn cho mình hỏi với tự nhiên trong ĐT mình gần đây có Sim…

2 years ago

Nhận định về cái đẹp trong cuộc sống Chi tiết Chi tiết

Thủ Thuật về Nhận định về nét trẻ trung trong môi trường tự nhiên vạn…

2 years ago

Hướng Dẫn dooshku là gì – Nghĩa của từ dooshku -Thủ Thuật Mới 2022

Thủ Thuật về dooshku là gì - Nghĩa của từ dooshku -Thủ Thuật Mới 2022…

2 years ago

Tìm 4 số hạng liên tiếp của một cấp số cộng có tổng bằng 20 và tích bằng 384 2022 Mới nhất

Kinh Nghiệm Hướng dẫn Tìm 4 số hạng liên tục của một cấp số cộng…

2 years ago

Mẹo Em hãy cho biết nếu đèn huỳnh quang không có lớp bột huỳnh quang thì đèn có sáng không vì sao Mới nhất

Mẹo Hướng dẫn Em hãy cho biết thêm thêm nếu đèn huỳnh quang không còn…

2 years ago